Yorgunluk Bileşiği Olarak Bilinen Laktik Asidin Tümöre Karşı Bağışıklık Yanıttaki Rolü

Laktik asidin tümöre karşı bağışıklığı nasıl düşürdüğü keşfedildi.

Laktik Asit Nedir? Kısaca

Yorgunluk bileşiği olarak bilinen laktik asit, vücutta doğal olarak bulunan ve enerji elde etmek için karbonhidratın yıkımı/yakılması sonucu oluşan bir yan üründür. Laktat olarak da adlandırılır. Laktik asit, 1780 yılında Carl Wilhelm Scheele tarafından keşfedilen ve formülü CH₃CHOH-COOH olan bir organik hidroksi asittir. 1881'de ticari olarak ekşimiş sütten elde edilmiştir; bu yüzden süt asidi de denir. Sütte bulunan laktoz, bakteriler tarafından laktik aside dönüştürülür. 

Birçok organda ve hücrede, glikozun enerji elde etmek amacıyla parçalanması ile bir yan ürün olarak laktik asit üretilmesine karşın, en sık olarak kas hücrelerinde biriktiği düşünülmektedir; spor ve yoğun fiziksel aktivite sonrası görülen yorgunluk bu bileşiğe bağlanmaktadır. Kas dokusu yeterince oksijenlenmediği durumlarda glukozu anaerobik (oksijensiz enerji üretimi) olarak laktata indirgiyor. Bununla birlikte, güncel bilimsel çalışmalar, biriken bu laktatın da kas hücrelerinde enerji üretiminde kullanılabildiğini göstermektedir; bu nedenle biyolojide artık bir atık ürün olarak görülmemektedir. Sporcuların, laktatı daha verimli kullanabilecek şekilde enerji metabolizmalarını ve hücre içi organelleri düzenlediği düşünülmektedir; bu nedenle sporcuların vücudunda laktik asit birikmez.

Kanser Hücrelerinin Laktik Asidi Kullanması

Kanser hücrelerinin metabolizması oldukça hızlıdır, fazla enerjiye ihtiyaçları vardır ve çok miktarda laktik asit üretmektedirler. Bununla birlikte kanser hücrelerinin laktik asidi, sadece enerji üretmek için kullanmadığı bulundu.

Laktik asidin bağışıklık sisteminin tümöre karşı tepkiyi düşürdüğü bilinmekteydi, ancak bu durumun hangi mekanizmayla gerçekleştiği henüz aydınlatılamamıştı. Aralık 2021’de Cell Reports dergisinde yayımlanan çalışmaya göre tümör ilişkili makrofaj hücrelerinin laktik asiti enerji kaynağı olarak kullandığı keşfedildi.

Laktik asidin yardımıyla kanser hücreleri, "normal makrofajların yapısını değiştirerek tümör ilişkili makrofajlara" dönüştürmektedir.

Bilindiği üzere, makrofajlar tümör hücrelerini yok etmeye programlanmıştır. Ancak, laktik asit makrofajları felce uğratarak anti-kanser etkisini düşürmektedir.

Peki bu çalışma bize ne ifade ediyor?

• Laktik asidin tümöre karşı bağışıklığı nasıl düşürdüğü keşfedildi.
• Tümörlerdeki laktik asit varlığı immünoterapilere karşı gelişen direnci açıklayabilir.
• Laktik asite bağlı direnç için farklı stratejiler geliştirebilir. Laktik asidin, nötrleşmesini sağlayan ilaçlar kurgulanabilir. Ayrıca, makrofajların laktik aside ulaşmasını engelleyen moleküller geliştirilebilir.