Nazofarenks, yutak bölümünün üst kısmıdır ve geniz olarak bilinmektedir. Bu bölgede oluşan kanserler, baş-boyun kanserleri içerisinde değerlendirilir ve nazofarenks kanseri dünya genelinde özellikle Güneydoğu Asya erkeklerinde sık görülmektedir (her 100 bin kişi başına yıllık 22 - 27 yeni vaka).

baş ve boyun kanserlerinin bölgeleri gırtlak kanseri nazofarinks vs

Tanı anında naofarenks kanserlerinin %6-8 kadarı metastatiktir (4. evre). Bu hastalarda standart tedavi, sistemik kemoterapidir (sisplatin + gemsitabin ikili rejimi). Bu başlangıç tedavisi ile 4. evre nazofarenks kanserli hastaların ortanca genel sağkalımı 29,1 ay olarak bildirilmektedir. Bununla birlikte çeşitli retrospektif (geçmişe dönük gözlem) çalışmalar, bu sistemik kemoterapilere, bölgesel bir tedavi olan radyoterapinin eklenmesinin, genel sağkalıma katkısının %17-20 civarında olduğunu düşündürmüştür. Yani, metastatik bir kanserde, sistemik tedavi artı ana tümör bölgesine radyoterapi, genel tedavi sonuçlarını olumlu etkiliyor görünmektedir. Fakat şimdiye kadar bu olumlu gözlemi destekleyen bir faz-III prospektif (geleceğe dönük) klinik araştırma yoktur. 

Bu amaçla yapılan çok merkezli, hasta alımının rastgele yapıldığı, açık uçlu, çift kör ilk prospektif faz III klinik çalışmanın sonuçları 23 Temmuz 2020'de JAMA Oncology'de yayımlandı.

Çalışmaya, tanı anında metastatik nazofareks kanserli 126 hasta alındı ve standart kemoterapiye kıyasla, bölgesel radyoterapi eşzamanlı kemoterapinin etkinlikleri kıyaslandı.

Çalışmanın detayları

  • Hastalar Nisan 2014 - Ağustos 2018 arası çalışmaya dahil edildi.
  • Ortanca takip süresi 26,7 aydı.
  • Çalışmaya dahil edilme kriterleri:
    • 18-65 yaş arası olmak,
    • 3 kür sisplatin artı 5FU ikili kemoterapi rejimi sonrası radyolojik olarak kısmi veya tam yanıtlı olmak,
    • Daha önce nazofarenks kanseri için sistemik tedavi ve/veya radyoterapi almamış olmak,
    • Genel performans skorunun iyi olması (KPS>70).

    Çalışmaya yukarıdaki kriterlere uygun 126 hasta dahil edildi;

    Çalışmanın sonuçları

    metastatik nazofarenks kanseri konsolidasyon kemoterapisi
    • Tedavi ilişkili yan etkiler açısından iki grup arasında anlamlı fark yoktu.
    • 24 aylık genel sağkalım oranı kemoradyoterapi kolunda %76,4 iken (64,4 - 88,4), sadece kemoterapi kolunda %54,5 idi (41 - 68) HR:0,42.
    • Ortanca progresyonsuz (ilerlemesiz) sağkalım kemoradyoterapi kolunda 12,4 ay (10,5 - 14,2) iken, sadece kemoterapi kolunda 6,7 ay (5,4 - 8) idi.
    • 24 aylık progresyonsuz sağkalım oranı, kemoradyoterapi kolunda %35 (21,7 - 48,3) iken, kemoterapi kolunda %3,6 idi (0 - 9,7) HR: 0,36.

    Sonuç olarak bu çalışma, tanıda metastatik nazofarenks kanseri tanısı alan ve 3 kür indüksiyon kemoterapisi sonrası iyi yanıtlı hastalara standart kemoterapinin yanına tümör bölgesine IMRT tekniği ile konsolidasyon radyoterapi eklemenin, 2 yıllık genel ve progresyonsuz sağkalıma net etkisinin ortaya konduğu ilk prospektif çalışmadır. Bu sonuçlar klinik pratiği ve uluslararası kılavuz önerilerini değiştirecek niteliktedir.