Belirti vermeden önce 50 çeşit kanseri tespit etmeyi amaçlayan kan testi için Birleşik Krallık'ta büyük bir klinik araştırma başladı.
Kanser hücreleri ilk oluşmaya başladıklarında bazı DNA parçalarını kan dolaşımına bırakırlar. Geleneksel testlerle, bu DNA’ları yakalamak mümkün değildir. Bu kapsamda geliştirilen likit / sıvı biyopsi testleri, az miktarda kan örneğinden kanda dolaşan tümör DNA parçalarını yakalayabilmektedir. Son zamanlarda, pek çok ülke bu alanda adımlar atmaya ve klinik çalışmalara başlamıştı.
İngiltere Ulusal Sağlık Servisi, 50’den fazla kanser türünü belirtiler ortaya çıkmadan önce tespit edebilecek kan testlerinin büyük çaptaki klinik çalışmalarını başlattı. Grail biyoteknoloji firmasına ait olan Galleri adı verilen kan testinde, kişinin kan örneğindeki DNA’ların kanser hücrelerine ait olup olmadığı analiz edilecek. Dünyanın bu alandaki en büyük ölçekli randomize kontrollü çalışmada 50 ile 77 yaş arası 140.000 gönüllü katılımcı yer alacak. Aynı zamanda, şüpheli bulgulara sahip 6000 kişiye bu test sunularak tanı sürecinin hızlandırılması ve doğrulaması sağlanacak. Kan örnekleri, toplum merkezlerinde veya alışveriş merkezlerinde kurulacak mobil kliniklerde toplanacak. Test sonuçları 2 hafta içerisinde bildirilecek.
Halihazırda kanser tanısı olan hastalarda, akıllı ilaç hedefleri olabilecek kanserle ilişkili gen mutasyonlarının tespiti için FDA onaylı bir şekilde kullanılmakta; fakat kanser tanısı olmayan kişilerde erken tanı için henüz kullanılma olgunluğuna erişemedi ve onay almadı.
Galleri testinin geçtiğimiz yıllarda yapılan klinik çalışmasında, 12 kanser tipini yüzde 68 doğrulukta tespit etmiştir.
Peki bu testler kanserde ne gibi faydalar sağlar?
- Kanserlerin erken teşhis edilmesi, yaşam sürelerinde belirgin artışlara olanak sağlayabilir.
- Bu kapsamlı klinik çalışma eğer başarılı olursa, 2024 yılında Galleri testi Birleşik Krallık'ta ticari olarak kullanıma sunulacak.
- Bu test, çok çeşitli kanser türlerini tespit etmenin yanı sıra, kanserin vücutta nerede olduğunu da yüksek derecede doğrulukla tahmin edebilir.
*
ABD'li yaşam bilimleri şirketi Illumina Inc., geçen ay 7,1 milyar Dolarlık Grail satın alımını tamamladığını söyledi. Illumina, Grail'i mevcut işinden ayrı olarak işleteceğini söyledi.
*
