Sigara içen ancak belirtileri ve şikayetleri olmayan kişiler için akciğer kanseri tarama önerilerini, 7 Temmuz 2020’de ABD Önleyici Hizmetler Görev Gücü (USPSTF) güncelledi.
USPSTF, kanıtlara dayanarak, sigara öyküsü nedeniyle akciğer kanseri için yüksek risk altında olan 50 ila 80 yaşları arasındaki kişilerin akciğerlerini, düşük doz bilgisayarlı tomografi (DDBT) kullanarak yıllık tarama yapılmasını önermektedir. Bu öneri, USPSTF tarafından “B” sınıfı kanıt olarak tanımlanmıştır ve herkes için uygulanması önerilmiştir.
Not: A sınıfı kanıt: net faydanın önemli olduğu konusunda yüksek kesinlik olduğu; B sınıfı: net faydanın orta düzeyde olduğu konusunda yüksek keskinlik olduğu; C sınıfı: net faydanın küçük düzeyde olduğu; D sınıfı: net faydanın kesin olmadığı veya zararının faydasından fazla olduğu; I sınıfı: fayda ya da zarar için yeterli kanıtın olmadığı bir bilimsel kanıt sınıflama dereceleridir.
Sigara içmek, tüm akciğer kanserlerinin %90 kadarının nedenidir ("sigara dışı akciğer kanseri nedenleri" için bakınız). Akciğer kanseri, uzun yıllar sigara içmiş bireylerde herhangi bir kanser belirtisi vermeden gelişebilir. Ya da öksürük, nefes darlığı ve kanlı balgam gibi şikayetler sonrasında saptandığında da hastalık ileri evre olabilir. USPSTF, bu nedenle ömürleri boyunca en az 20 paket-yıl sigara içmiş ve hala sigara içen; veya 20 paket-yıl içmiş ancak son 15 yıl içinde sigarayı bırakmış kişileri "yüksek riskli" kabul etmektedir.
Not: Bir paket yılı, bir yıl boyunca günde ortalama 20 sigara (veya bir paket) içmeye eşdeğer olarak tanımlanır. Örneğin, 20 yıl boyunca günde 1 paket sigara içmek, 20 paket-yıl olarak hesaplanırken, 10 yıl boyunca günde 2 paket içmek de 20 paket-yıl olarak hesaplanır.
Akciğer kanseri taraması için önemli 2 değişiklik
USPSTF, bu yenilen taslak öneride, akciğer kanseri taraması için taranacak kişi sayısını neredeyse iki katına çıkaracak iki değişiklik yapmıştır:
- Taramaya 55 yerine 50 yaşında başlamasını tavsiye etmektedir.
- Akciğer kanseri için "yüksek riskli" olarak tanımlanmış 30 yıllık sigara içme geçmişini 20 yıla düşürmüştür.
Yeni kanıtlar, genç yaşta ve daha hafif sigara içme öyküsü olan kişiler arasında taramaya başlamanın gerçek faydaları olduğunu kanıtlıyor. Daha fazla hayat kurtarabiliriz, aynı zamanda insanların daha uzun süre sağlıklı kalmasına da yardımcı olabiliriz.
Sonuç olarak, sigara veya tütün içimi akciğer kanserinin yanı sıra böbrek, mesane (idrar kesesi) gibi birçok kanserin de en sık nedenleri arasındadır. Aynı zamanda sigara içimi kalp krizi ve erken ölümün de önemli nedenlerindendir. Tarama testleri kanserde erken tanı sağlayarak hayat kurtarabilir. Ancak sigara ve tütünün hiç kullanılmaması veya kullanılıyorsa da bir an önce bırakılması sağlığımız için en doğru olanıdır.
*
*
*
*
