Akciğer kanseri, tüm dünyada kanser kaynaklı kayıplarının %18'ini oluşturarak, kanserden kaynaklanan yaşam kayıplarında en önde rol oynayan hastalık olarak kalmaya devam etmektedir. Çeşitli tedavi yöntemlerine rağmen, bu hastalığın hayatta kalma oranları genellikle düşüktür. Ancak son yıllarda, akıllı ilaçlar olarak da bilinen hedefe yönelik tedavilerin geliştirilmesi ile birlikte bu tablo değişmeye başlamıştır. Bu yazıda, EGFR mutasyonlu erken evre akciğer kanserinin tedavisinde kullanılan osimertinib etken maddeli Tagrisso adlı bir akıllı ilacın etkinliğinden bahsedeceğiz. Bu ilacın, ADAURA adlı klinik denemede gösterdiği etkileyici sonuçlar, akciğer kanserinin tedavisinde edindiği yeri sağlamlaştırıyor.
Akciğer kanserlerinin %15-30 kadarı tanı aşamasında ameliyat edilebilir durumdadır. Akciğer kanserli hastaların ne kadarının EGFR mutasyonu pozitif olduğu coğrafi konuma, etnik kökene ve sigara içme durumuna bağlıdır. Genel olarak, akciğer kanserlerinin %85'inin oluşturan KHDAK (küçük hücreli dışı akciğer kanseri) hastalarının yaklaşık %10-15'inde EGFR mutasyonu bulunur. Ancak, Asya toplumları ve sigara içmeyenler arasında bu oran %50'ye kadar çıkabilir.
EGFR mutasyonlu, erken evre küçük hücreli dışı akciğer kanseri (KHDAK) hastalarında adjuvan (ameliyat sonrası koruyucu) osimertinib kullanımının, genel sağkalım oranını belirgin bir şekilde artırdığı, 2023 ASCO Yıllık Toplantısı'nda sunulan ve eş zamanlı olarak NEJM dergisinde yayımlanan ADAURA denemesinde gösterildi.
Osimertinib, Akciğer Kanserinde Adjuvan Tedavi Olarak Sağkalım Avantajı Gösteren İlk Hedefe Yönelik Tedavidir
Osimertinib (marka adı Tagrisso), EGFR mutasyonları olan KHDAK tedavisi için hem FDA (ABD Gıda ve İlaç İdaresi) hem T.C. Sağlık Bakanlığı onaylı bir tirozin kinaz inhibitörüdür. İlk olarak 2017 yılında, EGFR'ye yönelik başka tirozin kinaz inhibitörleri ile tedavi sırasında veya sonrasında kanseri ilerleyen 4. evre KHDAK'li hastalar için onaylanmıştır. 2020 yılında, ameliyattan sonra erken evre (evre IB, II veya IIIA) EGFR mutasyonlu KHDAK'lı hastalarının adjuvan tedavisi için onaylanmıştır.
ASCO 2023'te, osimertinibe erken evre akciğer kanserinde daha önce FDA onayı getiren ADAURA çalışmasının uzun vadeli sonuçları sunuldu ve bu çalışmanın ilk bulgularını doğruladı.
ADAURA denemesi, ameliyat sonrası adjuvan kemoterapi alan ve almayan toplam 682 evre IB-IIIA KHDAK hastasını içeriyordu. Hastalar, günlük 80 mg adjuvan osimertinib (339 hasta) veya plasebo (339 hasta) almaları için rastgele gruplara ayrıldılar ve tedavi 3 yıla kadar sürdü.
Daha önceki FDA onayı getiren sonuçlar, osimertinibin hastalıksız hayatta kalma oranını (DFS= disease free survival) iyileştirdiğini göstermişti. Osimertinib ile ortanca DFS 65.8 ayken, plasebo ile 28.1 aydı.
Güncel analiz sonuçları:
- Ortanca takip süresi 61.5 aydı. Veri kesilme noktasında, osimertinib grubundaki hastaların %22'si ve plasebo grubundaki hastaların %54'ü, osimertinib de dahil olmak üzere sonraki kanser tedavisi almışlardı.
- Osimertinib alan hastaların yaşam kaybı riski plasebo alanlara göre %51 daha düşüktü (HR=0.49; %95 GA, 0.39-0.62; P<0.0001).
- Osimertinib alan hastalar için ortanca genel sağkalım 11 yıl iken, plasebo alan hastalar için 8.1 yıldı.
- 5 yıllık genel sağkalım oranları, osimertinib ve plasebo alan hastalarda sırasıyla %88 ve %78 idi. İkinci ve üçüncü evre hastalığı olanlarda, 5 yıllık genel oranı osimertinib grubunda %85, plasebo grubunda ise %73 idi.
- Adjuvant kemoterapi alan hastalar arasında, 5 yıllık OS oranı osimertinib grubunda %87, plasebo grubunda ise %77 idi. Adjuvant kemoterapi almayanlar arasında, 5 yıllık OS oranı sırasıyla %88 ve %79 idi.
- Osimertinib grubundaki hastaların %23'ünde, plasebo grubundakilerin %14'ünde 3. derece veya daha yüksek yan etkiler görüldü. Tedavi ilişkili yaşam kaybı her iki kolda da gözükmedi
ADAURA çalışmasından çıkan sonuçlar, daha önce rastlanmamış niteliktedir ve mevcut uygulamaları ciddi anlamda değiştirecek kapasiteye sahiptir. Bu bağlamda, erken evre KHDAK tanısı konan tüm hastaların EGFR mutasyonları açısından test edilmesi gerektiği vurgulanmalıdır. Ayrıca, uygun görülen hastaların tamamına adjuvan osimertinib tedavisi sunulmalıdır.
Sonuç olarak, osimertinib, EGFR-mutant akciğer kanseri olan hastalar için umut vaat eden bir tedavi yöntemidir. Bu sonuçlar, onun hayatta kalma oranlarını anlamlı bir şekilde iyileştirdiğini ve genel hayatta kalma sürelerini yarı yarıya azaltabildiğini göstermektedir.
