COVID-19 Sürecinde Bir Hastane CEO’su Olmak
Bir CEO’nun kaleminden pandemi; iz bırakan saptamalar, stratejik planlama, zorlu sürecin akıl, yürek ve işbirliği ile yönetim öyküsü... Gelin bu öyküyü Memorial Sağlık Grubu CEO’su Sayın Uğur Genç’in bizler için hazırladığı yazısından okuyalım:
İnsanoğlunun pandemiyle savaşı devam ediyor. Geçmiş yüzyıllardaki veba, kolera, tifüs salgınları; bu yüzyılda da menenjit, kızamık, grip, SARS, MERS ve Ebola… Tıp dünyası virüslerin; kılıktan kılığa giren, yok olduğu düşünüldüğü anda eskisinden daha güçlü şekilde ortaya çıkan ve her seferinde daha acımasız bir kimliğe bürünen yüzlerine tanıklık ediyor.
2019 yılında Çin’in Wuhan şehrinde ortaya çıkan ve tüm dünyayı yıkıcı bir etkiyle ele geçiren COVID-19 Pandemisi de tıp bilgi ve teknolojilerinin en ileri düzeyde olduğu 21’inci yüzyılda, insanlığı büyük bir sınavla karşı karşıya bıraktı.
Meraklıları bilir, bilim kurgu romanlarındaki "kara ütopya" kavramı, kimilerimize göre bir hayalden öteye geçmezken, anlatılanlar, günümüzde gerçek bir kurguya dönüşebiliyor maalesef. Günümüzde de böyle oldu. Dünya, yaşam koşulları ne olursa olsun, ayırt etmeden herkesi hasta eden bir virüsün varlığını, ancak yayılmaya başladığında fark etti. Hastalık pandemiye dönüştüğünde de o kriz ortamında; tehlikeyi öngören, gerekli önlemleri erken dönemde alan, stratejilerini sürekli güncelleyen, gelişmeleri yakından takip ederek cesur adımlarla kararlar alan liderler, hem ülkeleri hem de yönettikleri kurumlar için bu kaosu düzene dönüştürmeyi başardılar ve başaracaklardır. Ben de elimden geldiğince bu doğrulardan ayrılmadan hem ülkemizin, hem hastalarımızın, hem de Memorial Sağlık Grubu'nun en az zararla bu süreçten çıkması için ekip arkadaşlarımla birlikte canla başla çalışıyorum.
Nobel ödüllü Portekizli yazar Jose Saramago, insanları, beyaz bir ışığın içine düşürerek kör eden pandemiyi anlattığı "Körlük" adlı metaforunda, “Bakabiliyorsan, gör. Görebiliyorsan, fark et.” der. Krizler, bakmak ve görmek, süreci fark ederek gerekli önlemler almak, yaşananlardan ders çıkarmak, yenidünya düzeninde karşılaşılabilecek farklı risklerde aynı hataları yapmamak konusunda yepyeni bakış açıları kazandırır insanlara ve tabi, liderlere… İşte bu noktada, lider olmanın getirdiği sorumlulukla, kriz süreçleri ayrı bir önem kazanır.
Cesaret, krize karşı en önemli silahınızdır. Dünyaca ünlü yazar Ursula K. Le Guin’in; her harfiyle, cesaret kelimesine anlam kazandıran, "Ruhumuzu koymadığımız hiçbir şey çalışmaz; tehlikeyi göze almadığımız hiçbir şey emniyetli değildir" sözü de bunun en güzel örneklerinden biri… Eğer cesur değilseniz, adımlarınızı kararlılıkla ve cesurca atmazsanız, bu dönemlerde verilen tüm kararların risklerini göz önüne alarak geçmiş tecrübelerinizden yararlanmaz, olaylara uhulet ve suhuletle yaklaşmazsanız, gerçek bir liderin sorumluluklarını yerine getirmemiş olursunuz. Her liderin kendine özel ve gerçek davranışıyla sergilediği retorik ifadeleri tabi ki mevcut… İlk olmak, öncü olmak gibi… Memorial Sağlık Grubu olarak bizim çıkış noktamız da hep cesaret oldu! Öncelikle çalışanlarımız, aileleri ve hastalarımızın emniyeti için ruhumuzu koyarak bu mücadelenin içinde yer aldık, almaya da devam ediyoruz.
Tüm Sağlık Çalışanları Bizim Kahramanımız
COVID-19 ile savaşımızı, ön cephede mücadele eden tüm sağlık çalışanlarımıza, arka safta verdiğimiz destekler ile hep birlikte kazanacağız. Kurumumuzun tek önceliği, en başından beri çalışanlarımızı, ailelerini ve hastalarımız ile yakınlarını virüsten korumak oldu. Tüm önlemlerimizi, proaktif yaklaşımlarla bu doğrultuda aldık ve almaya da devam ediyoruz. Acil durumlar ve hızlı değişen dinamiklerin söz konusu olduğu kriz dönemlerinde, bu süreci her boyutuyla değerlendirebilecek, ihtiyaçlara cevap verecek, zaman kaybetmeden gerekli çalışmaları yapacak bir ekibe ihtiyacınız vardır. Öncelikle hem medikal hem de idari süreçlerimizin tümü için bir kriz masası oluşturup, çalışmalarımızın her alanda sağlıklı bir şekilde yürümesini sağladık. Havayı koklayıp, dünyadaki gelişmeleri yakından takip ederek, olası senaryolardaki ilgili rolümüzü belirledik ve hazırlıklarımızı çok önceden yaptık.
Krizin ülkemize henüz ulaşmadığı ancak dünyayı etkisi altına almaya başladığı Ocak ayının başlarında, Enfeksiyon Hastalıkları uzmanlarımızın yardımlarıyla, "Enfeksiyon Kontrol Komitelerimizin" desteği ile Dünya Sağlık Örgütü’nün ve Sağlık Bakanlığı’nın önerdiği rehberler doğrultusunda gerekli tüm önlemleri almaya başladık. Oluşturduğumuz kriz masası ile pandemi sürecine yönelik öngörülerimizi mercek altına aldık ve rotamızı buna göre çizdik.
Çalışanlarımız ve Hastalarımızın, Sağlığı ve Güvenliği İçin Aldığımız Bazı Önlemler:
- Hastanelerimizde görev yapan tüm sağlık çalışanlarının sürekli eğitimlerine ek olarak, bu konuda kriz öncesi "enfeksiyon kontrol kuralları" çerçevesinde verilen eğitimler de tekrarlandı.
- Hastanelerimizin "temiz" kalması için yurtdışından hasta alımı erken bir zamanda durduruldu.
- Acil serviste COVID-19 şüphesi ile gelen hastalarımız için ayrı bir alan oluşturduk. Başvuruda bulunan hastalarımızın ilk olarak ateş ölçümleri yapıldı. Ateş, öksürük, nefes darlığı gibi şikayetleri sorgulandıktan sonra ateşi yüksek olanlar, COVID-19 tespiti veya şüphesi olanlar özel tetkikler için ayrılmış alana, farklı bir hastalık grubu olduğu düşünülüyorsa da ilgili alana yönlendiriliyor.
- Hastane giriş kapılarımızın sayıları sınırlandırıldı.
- COVID-19 pozitif ve negatif hastaların yatan hastaların katları, girişim alanları, ameliyathane ve yoğun bakım salonları ile bu bölümlere gidiş yolları ayrıştırıldı.
- Hasta ziyaretleri yasaklandı. Yatan hasta katları, yoğun bakım üniteleri ve palyatif bakım servisleri de dahil olmak üzere tüm bölümlere ziyaretçi alımı durduruldu. Refakatçi sayısı sınırlandırıldı. Yatan hastalarımıza sabit ve “tek” refakatçinin eşlik etmesi sağlandı.
- Bu bölümlerde çalışan personeller de farklı gruplara ayrıldı ve çalışma alanları sabitlendi. Birbirine temas edebilecekleri ortak alanların bulunmamasına özen gösterildi.
- Tüm sağlık çalışanlarımız ve personelimiz uygun ekipman ve kıyafetlerle hizmet sunması sağlandı.
- COVID-19 sonrası “enfeksiyon kontrol kuralları” çerçevesinde başlatılan çok daha sık rutin dezenfeksiyon tedbirleri dışında, her hastadan sonra her alet, her cihaz ve hastanın temas edebileceği her yüzey tekrar dezenfekte edildi.
- Hastane girişinde, çalışan ve hastalarımıza ateş ölçümü yapan hemşireler görevlendirildi. Yüksek ateş tespit edilen kişiler, belirlenen tıbbi alanlara yönlendiriliyor.
- Öksürük, ateş ve nefes darlığı ile yurt dışı teması bulunan, riskli ve şüpheli görülen vakalar, diğer hastalarımızla teması önleyecek şekilde konumlandırdığımız, farklı tıbbi alanlara, izole edilerek yönlendiriliyor.
- Pediatri polikliniklerimizde, sağlam çocuk ve hasta çocuk bölümleri ayrıldı.
- Çalışanlarımız, hastalarımızla sosyal iletişimde 1,5 metre ‘koruma mesafesi’ uyguluyor. Bekleme alanlarındaki sandalye ve koltuklar mümkün olduğunca birbirinden uzaklaştırıldı.
- Bulaş riskini minimize etmek için hastane içindeki dergi, gazete, broşür, menü gibi tüm basılı materyaller enfeksiyon kuralları gereği toplatıldı. Ayrıca çocuk oyun alanları kullanıma kapatıldı.
- Hastanelerimizde, enfeksiyon tedbirleri ve hijyen uygulamaları kapsamında; poliklinikler, bekleme alanları, koridorlar, asansör, tuvalet, ibadethane gibi alanların düzenli olarak dezenfeksiyonu sağlanıyor.
- El hijyenine yönelik, ortak alanlardaki el dezenfektanları artırıldı.
- Tüm çalışanlarımızın sağlık durumu yakından takip ediliyor ve çalışanlarımız, gerekli önlemleri almaları için periyodik olarak bilgilendiriliyor.
- Temizlik personellerimize enfeksiyon ekiplerimiz tarafından hijyen kurallarına yönelik, temizlik sırasında tek kullanımlık eldiven kuralına uymaları yönünde bilgilendirme yapılıyor. Buna göre; oda içleri ve bekleme alanlarındaki mobilya, televizyon kumandası, tekerlerli sandalye, sedye, kapılar, halılar ve tekstil ürünleri gibi ortak kullanımda olan tüm ekipmanların temizliği, uygun ürünler kullanılarak daha sık gerçekleştiriliyor.
- Ambulansların, servislerin ve binek araçlarının ilgili firmalar tarafından dezenfeksiyonu sağlanıyor.
Bir sağlık kuruluşu olarak acil servislerimiz, poliklinik hizmetlerimiz, cerrahi merkezlerimiz ve tüm birimlerimizle, her branşta tanı ve tedavi süreçlerimizi yürütmeye devam ediyoruz. Toplum sağlığı bilincinden hareketle hastalarımıza, SAĞLIK İHTİYAÇLARINIZI ERTEYEMEYİN! diyoruz, hastaneye gitme endişeniz nedeniyle zamanında müdahale edilemeyen ve özellikle ertelenmesi mümkün olmayan hastalıkların ciddi sağlık sorunlarına yol açabileceği konusunda uyarılar yaparak, COVID-19’a karşı hastanelerimizde gerekli tüm önlemlerin alındığı ve hastalarımızın tüm sağlık ihtiyaçları için her branşta ve güvenli şekilde, ayrıştırılmış alanlar ve ayrı bloklarda hizmet verilmeye devam ettiğimizi tüm mecralarımızdan duyuruyoruz.
Krizin başladığı ilk andan itibaren hastalarımıza güvenli sağlık hizmeti sunabilmek ve onların yanında olduğumuzu göstermek adına hayata geçirdiğimiz “Memorial e-Doktor” uygulamasına da devam ediyoruz. Bu uygulamayla hastalarımızın ihtiyacı olan sağlık hizmetine evlerinden de ulaşmalarını sağlıyoruz. Hastalarımız, istedikleri branştaki hekimimizle, akıllı telefonları üzerinden görüntülü görüşebiliyor. Bunun yanında evde bakım hizmetlerimizle de her türlü sağlık sorunu için uzman doktor muayenesi, hemşirelik hizmetleri, laboratuvar ve radyoloji tetkikleri dahil pek çok hizmeti, gerektiğinde hastalarımıza, evlerinde veya işyerlerinde sunabiliyoruz. Bebeklerin rutin takip ve aşı uygulamalarının aksatılmaması için uzman hekim ve hemşirelerimizle evlerinde değerlendirme yapıyoruz.
Liderlerin kriz dönemlerinde aldığı doğru kararların yanı sıra; ekipleri ile uyum ve işbirliği içinde, günlük stratejilerle birlikte değişen şartlara bu kararları adapte etmesi de çok önemlidir. Aynı kararlarda ısrar etmemek, olayları yakından takip etmek, süreci çok iyi değerlendirip güncellenmiş ve gerekirse anlık stratejilerle kurumu yenilemek, hedeflerin ana çatısını oluşturmalıdır. Memorial olarak cesaret ve kararlılıkla attığımız her adımın, başta sağlık çalışanlarımız olmak üzere tüm hasta ve yakınları için de önem arz ettiğini bilerek sorumlulukla hareket ediyoruz.
Krize önceden hazırlanmanın payı, başarının çok önemli bir bölümünü oluşturuyor. Neler olabileceğini doğru tahmin etmek ve ona göre pozisyon almak krizdeki başarının anahtarı… Ancak erken yol alarak hem kurumlara hem de ülkeye farkındalık kazandırabilirsiniz. Bu nedenle krizlerde liderlerin rolü çok önemli… Doğru ve cesur kararlar, bunları uygulayabileceğiniz güçlü ekipler ve anlık aksiyonlarla bu süreçten başarıyla çıkmamızın önünde hiçbir engel yok.
Tüm Bunları Yaparken Empatiyi Merkezde Tutmanın Çok Önemli Olduğunu Düşünüyorum
Türk sağlık sektöründe 20’inci yılını dolduran Memorial Sağlık Grubu’nun, hastasını en çok önemseyen kurum olarak anılması bize her zaman gurur veriyor. Bu süreçte bu algıyı daha da pekiştirdiğimizi düşünüyorum. Tüm bu emeklerin, başarıların altında aslında aynı ortak duygular yatıyor. Her zaman dile getirdiğim bir düsturum: “Hastalarımız bizim anne- babamız, kardeşimizdir.” Bu zorlu dönemde de daima bunu düşünerek, kendimizi onların yerine koyarak tüm adımlarımızı attık.
Memorial Sağlık Grubu 5 büyük şehirdeki 11 büyük hastane, 3 tıp ve 1 de wellness merkezi ile hizmet veriyor. Biz 7 bin kişilik büyük bir aileyiz. Koronavirüs pandemisi sürecinde hem hastanelerimizde hem de idari tarafta olmak üzere 2 cephede mücadele veriyoruz. Yürüdüğümüz bu zorlu yolda tüm aile fertlerinin büyük resmi aslında orijinal tabloyu görmesi çok önemli. Ben yönetim anlayışımda daima şeffaflığa inanan biriyim. Şeffaflığın temeli de samimi ve açık iletişim. Örneğin Memorial Sağlık Grubu’nun tüm çalışanlarına COVID-19’un ülkemizde daha görülmediği tarihlerden bu yana düzenli bilgilendirmeler yapılıyoruz. Kurum içinde sürekli birbirimizden güç almak, birbirimizi geliştirmek için İnsan Kaynakları Direktörlüğü’müzün çalışmaları kapsamında eğitimler, online sohbetler düzenleniyoruz. Benim de içinde severek bulunduğum çok efektif bir proje yürütüyoruz.
“CEO ile Sanal Sohbet” çalışmamızda, tüm lokasyonlarımızdan takım arkadaşlarımızın merak ettikleri soruları cevaplıyorum, karşılıklı olarak gündem ve gelecekle ilgili değerlendirmelerde bulunuyoruz. Samimi ve “Birlikte Başaracağız”ı işaret eden bu sohbetler inanın çok keyifli ve hepimize iyi geliyor.
Hepimiz biliyoruz ki bu süreç sonsuza dek sürmeyecek ve yakın bir zamanda normalleşmeye doğru hızla ilerleyeceğiz. Ülke olarak izlediğimiz istikrarlı tutum, yenidünya düzeninde bize çok olumlu getiriler sağlayacak. Aksiyonlarımızı sürekli güncelleyerek, her döneme uygun hale getirerek, her gün açıklanan tablodaki kayıplarımızı kanıksamayarak, bir tek canın her şeyden değerli olduğunu bilerek ve normalleşme sürecini yeni stratejiler ile karşılamak gerekiyor. Bunun için çok çalışıyoruz.
Geçmişe baktığımızda, “Yeni Normal” düzenimizde, sağlık çalışanlarımızın özverisi, hiç tanımadıkları insanların canları kurtarmak için hayatlarını nasıl hiçe saydıklarını ve sevdiklerinden ayrı, insana adanmışlık duygusuyla gece gündüz kavramlarını ortadan kaldıran fedakarlıklarını hatırlayacağız. Bunları hiç unutmayacağım.
Nazım Hikmet’in dizelerinde olduğu gibi...
...beyaz gömleğinle bir laboratuvarda
insanlar için ölebileceksin,
hem de yüzünü bile görmediğin insanlar için,
hem de hiç kimse seni buna zorlamamışken,
hem de en güzel en gerçek şeyin yaşamak olduğunu bildiğin halde.
...Diyelim ki, ağır ameliyatlık hastayız,
yani, beyaz masadan,
bir daha kalkmamak ihtimali de var.
Duymamak mümkün değilse de biraz erken gitmenin kederini
biz yine de güleceğiz anlatılan Bektaşi fıkrasına,
hava yağmurlu mu, diye bakacağız pencereden,
yahut da sabırsızlıkla bekleyeceğiz
en son ajans haberlerini...
İnsanın merkezde olduğu, daha güzel yarınlarda buluşmak dileğiyle… Sağlıkla kalın.
Uğur Genç, Memorial Sağlık Grubu, CEO
COVID-19 Pandemisi’nde toplum sağlığını, hastalarını ve özellikle de sağlık çalışanlarını korumak adına Memorial Sağlık Grubu elinden gelen her şeyi yaptı. Tüm sağlık çalışanları adına Memorial Sağlık Grubu CEO’su Sayın Uğur Genç ve tüm yöneticilerimize yürek dolusu teşekkürler.