Diyabet (şeker hastalığı), dünyada en yaygın görülen hastalıklardan biridir. Diyabet tanısı alan kişilerin göz ve kalp hastalıklarına yakalanma riski oldukça yüksektir. Aynı zamanda, diyabet ile artan metastaz riski arasında ilişki olduğunu gösteren çalışmalar mevcuttur. Bu bağlamda, Mayıs 2019'da Integratıve Biology dergisinde yayımlanan çalışmada diyabetin, metastaz riskini nasıl artırdığına dair biyolojik mekanizma keşfedildi.
Gen mutasyonlarının birikmesi kanserleşmenin en önemli sebeplerinden biridir. Bunun yanı sıra kanser hücresinin bulunduğu tümör mikroçevresinde kritik rol oynamaktadır. Bir başka deyişle, kanser hücrelerinin büyümesi ve yayılması etrafındaki mikrocevreye büyük oranda bağlıdır.
Metastaz, kanser hücresinin farklı doku organlara göç ederek yeni tümörler oluşturmasıdır. Kanser hücresi göç edebilmek için, ekstrasellüler matriks (hücreler arası sıvı) boyunca hareket etmek zorundadır. Ekstrasellüler matriks, kolajen ve gliköprotein gibi makromoleküllerden oluşur. Kollajen liflerinde meydana gelen değişikliklerden biri de glikasyondur. Glikasyon, protein ve şeker molekülleri arasında meydana gelen reaksiyonlardır. Araştırmada, tümör mikroçevresindeki glikasyonun meme kanseri hücrelerinin metastaz yapmasındaki rolü incelenmiştir.
Analiz sonuçlarına göre;
• Tümör mikroçevresinde glikasyon oranı fazla olan kanser hücrelerinin daha hızlı hareket ettiği ve daha uzağa göç ettikleri görülmüştür.
• Diyabete sahip kişiler yüksek kan şekerine sahiptir. Bu durum glikasyonu artırarak, dokulardaki kollajen liflerde değişikliğe sebep olmaktadır.
Peki bu çalışma bize ne ifade ediyor?
• Diyabet, mikroçevrede birtakım değişiklikler yaparak kanserli bireyde metastaz riskini artırabilir. Diyabet, kollajen liflerinin glikasyonunu artırarak kanser hücrelerinin metastaz yapmasını kolaylaştırmaktadır.
• Glikasyonun kanser metastazındaki rolünün daha detaylı analiz edilmesi planlanmaktadır.
• Önemle vurgulamak gerekir ki, bu bir laboratuvar çalışmasıdır.
