Diyabet Riskini Azaltmak İçin En İyi Yemek Zamanı Nedir?

Diyabet riskini azaltmada yemek zamanlamasının rolüne dair güncel bir araştırma, ilginç bulgular ortaya koyuyor. 23 Temmuz 2024'te Diabetes Care dergisinde yayımlanan bu çalışma, yüksek enerji alımı ve glisemik yükün geç sabah saatlerinde tip 2 diyabet (T2D) riskini nasıl etkilediğini araştırdı.

Diyabetin Önemi, Yaygınlığı ve Dünyadaki Yükü

Diyabet, dünya genelinde hızla artan ve önemli bir halk sağlığı sorunu olarak karşımıza çıkmaktadır. 2021 yılı itibarıyla dünya genelinde 537 milyon yetişkin diyabetle yaşamaktadır ve bu rakamın 2045 yılına kadar 783 milyona ulaşması beklenmektedir. Diyabet, sadece bireylerin yaşam kalitesini olumsuz etkilemekle kalmaz, aynı zamanda kardiyovasküler hastalıklar, böbrek yetmezliği, körlük ve alt ekstremite amputasyonları gibi ciddi komplikasyonlara da yol açar. Dünya Sağlık Örgütü'ne (DSÖ) göre, 2019 yılında diyabet, dünya genelinde 1.5 milyon yaşam kaybına doğrudan neden olmuştur. Diyabetin sağlık sistemleri üzerindeki ekonomik yükü de oldukça fazladır; ABD'de diyabetin toplam maliyetinin 2017 yılında 327 milyar dolar olduğu tahmin edilmektedir. Bu veriler, diyabetin küresel sağlık üzerindeki etkisini ve önlenmesi ile yönetiminin önemini vurgulamaktadır.

Çalışmanın Tasarımı

Sağlıklı bireylerde glukoz toleransı sabah saatlerinde zirve yaparken, öğleden sonra ve akşam saatlerinde azalır. Araştırmacılar, 2008-2011 yılları arasında dört ABD topluluğundan diyabeti olmayan 8868 Hispanik/Latin kökenli yetişkini (ortalama yaş 38.7 yıl; %51.5 kadın) kapsayan bir prospektif grup çalışması yürüttüler. İkinci klinik muayene 2014-2017 yılları arasında gerçekleştirildi.

Yemek Zamanlaması ve Kategoriler

Yemek zamanlaması beş döneme ayrıldı:

• Erken sabah (06:00-08:59)
• Geç sabah (09:00-11:59)
• Öğleden sonra (12:00-17:59)
• Akşam (18:00-23:59)
• Gece (00:00-05:59)

Katılımcıların enerji alımı ve glisemik yükü, iki 24 saatlik diyet hatırlatması kullanılarak başlangıçta değerlendirildi. Yeni diyabet vakaları, yıllık takip çağrıları veya ikinci klinik muayene sırasında belirlendi.

Bulgular

• Geç Sabah Saatleri:

  • Geç sabah saatlerinde her 100 kilokalori (kcal) artışı, tip 2 diyabet (T2D) riskini %6 oranında azaltır.
  • Geç sabah saatlerinde her 10 birim glisemik yük artışı, T2D riskini %7 oranında azaltır.
  • Bu bulgular, toplam enerji alımı, diyet kalitesi ve diğer değişkenlerden bağımsız olarak elde edilmiştir.

• Diğer Zaman Dilimleri:

  • Erken sabah, öğleden sonra, akşam veya gece yemek zamanlamaları ile enerji alımı ve glisemik yük arasında diyabet riski açısından böyle bir ilişki bulunmamıştır.

• Enerji Alımının Değiştirilmesi:

  • Erken sabah, öğleden sonra veya akşam saatlerinden alınan her 100 kcal enerjiyi geç sabah saatleriyle değiştirmek, diyabet riskinde %5 oranında bir azalma sağlar.
  • Benzer şekilde, enerjiye göre ayarlanmış 10 birim glisemik yükün erken sabah, öğleden sonra veya akşam saatlerinden geç sabah saatleriyle değiştirilmesi, diyabet riskinde %7-9 oranında bir azalma sağlar.

Bu bulgular, diyabet riskini azaltmak için geç sabah saatlerinde enerji ve glisemik yük alımının önemini vurgulamaktadır.

Sonuç olarak bu çalışmanın bulguları, glukoz toleransının gün içindeki doğal ritmine uyumlu yemenin diyabet önlemede uzun vadeli potansiyel vaatlerini göstermektedir," diye yazdı yazarlar.

Yorum

Bu çalışmanın bulgularına göre, kahvaltıyı geç saatlerde yapmak diyabet riskini azaltmada faydalı olabilir. Dilerseniz geç sabah saatlerinde yapılan bir kahvaltıyı öğle yemeği yerine de sayabilirsiniz ve böylelikle hem enerji alımını düzenleyebilir hem de glisemik yükü kontrol altında tutabilir. Bu şekilde, gün içindeki glukoz toleransınızın doğal ritmine uyum sağlayarak diyabet riskinizi düşürebilirsiniz.