Elektriksel Alan Terapisinin Pankreas Kanserinde Sağkalımı Uzattığı Gösterildi

Tümör Hücresini Elektrikle Durdurmak – TTFields Teknolojisi ve PANOVA-3

Kanser tedavilerinde son 20 yılda pek çok yenilik yaşandı. Ancak özellikle cerrahiye uygun olmayan lokal ileri pankreas kanseri gibi zorlayıcı hastalıklarda, sağkalımı anlamlı ölçüde uzatan tedavi seçenekleri hâlâ sınırlı. Bu noktada, geleneksel kemoterapi ve immünoterapilerin ötesinde, biyofizik temelli farklı bir yaklaşım sahneye çıkıyor: Tümör Tedavi Alanları (Tumor Treating Fields – TTFields).

TTFields nedir, kim geliştirdi?

TTFields teknolojisi, alternatif elektrik alanları kullanarak kanser hücrelerinin bölünmesini engelleyen ve sağlıklı dokulara minimal zarar veren bir tedavi yöntemidir. Bu yenilikçi yaklaşım, İsrailli fizyoloji ve biyofizik profesörü Yoram Palti tarafından geliştirilmiş ve 2000 yılında kurulan Novocure şirketi tarafından ticarileştirilmiştir. Şirketin genel merkezi İsviçre'nin Root kentindedir.

TTFields’in FDA Onaylı Kullanım Alanları

Bu teknolojinin etkinliği yalnızca teoride kalmamış, son 15 yılda dört farklı kanser türü için ABD Gıda ve İlaç Dairesi (FDA) onayı almıştır:

1. 2011 – Tekrarlamış glioblastoma multiforme (beyin tümörü) 📄 Detaylı yazı
2. 2015 – Yeni tanı glioblastoma hastalarında kemoterapiyle kombinasyon 📄 Detaylı yazı
3. 2019 – Mezotelyoma (akciğer zarı kanseri) 📄 Detaylı yazı
4. 2024 – İleri evre küçük hücre dışı akciğer kanseri 📄 Detaylı yazı

Bu onaylar, TTFields’in yalnızca deneysel bir yöntem olmadığını, çok sayıda randomize çalışmayla etkinliği kanıtlanmış bir tedavi platformu haline geldiğini gösteriyor.

Cihaz nasıl çalışıyor? Kimler kullanabiliyor?

• Hasta başına özel planlanan portatif elektrotlar, tümörün bulunduğu anatomik bölgeye yerleştiriliyor.
• Cihaz, günde ortalama 18 saat takılmak üzere hastaya kiralanıyor.
• ABD’de kullanım maliyeti aylık 27.000 dolar, Avrupa’da 20.000 avro civarında.
• Türkiye’de henüz bulunmuyor.

Cihaz teknolojisi son 15 yılda ciddi biçimde gelişti; daha hafif, taşınabilir ve hasta dostu hale geldi. Artık TTFields cihazları sırt çantasına sığacak boyutta ve mobil kullanım için uygun.

Peki bu teknoloji pankreas kanserinde nasıl test edildi ve ne sonuçlar alındı? Gelin PANOVA-3 çalışmasına birlikte bakalım.

PANOVA-3 Çalışması: Lokal İleri Pankreas Kanserinde 1 Yılda %75 Sağkalım

Tanı anında pankreas kanseri hastalarının yaklaşık olarak:

• %30'u: Tümör bölgesel olarak ilerlemiş (lokal ileri) ve cerrahi olarak çıkarılamaz (unresectable) evrededir.
• %50'si: Tanı anında metastatik (evre 4) hastalıkla gelir.
• Sadece %20'si: Ameliyat edilebilir (resectable) evrededir.

Lokal ileri pankreas kanseri hastalarında, mevcut tedavi seçeneklerinin etkisi sınırlı kalmaktadır. Ortanca sağkalım genellikle bir yılı aşamazken, ağrı ve yaşam kalitesi üzerindeki yıkıcı etkiler de hasta bakımını zorlaştırmaktadır.

Bu durumu değiştirebilecek bir gelişme, ASCO 2025 Kongresi'nde sunulan ve aynı zamanda Journal of Clinical Oncology’de yayımlanan PANOVA-3 adlı faz 3 çalışması ile gündeme geldi. Çalışma, Tümör Tedavi Alanları (Tumor Treating Fields, TTFields) teknolojisinin, standart kemoterapi ile kombine kullanımının sağkalımı anlamlı şekilde uzattığını göstermiştir.

Çalışma Özeti

PANOVA-3 çalışması, daha önce tedavi almamış, cerrahiye uygun olmayan lokal ileri pankreas adenokarsinomu olan 571 hastayı kapsayan çok merkezli, randomize, faz 3 bir araştırmadır.

Karşılaştırılan iki tedavi kolu:

• Kontrol grubu: Gemsitabin + nab-paklitaksel
• Deney grubu: Aynı kemoterapiye günde 18 saat kullanılan TTFields cihazı eklendi

📍 Ortanca takip süresi: 13.5 ay (TTFields grubu), 12.9 ay (kontrol)

Sayılarla PANOVA-3: Yaşam Süresi ve Kalite Artışı

🟢 Ortanca Genel Sağkalım (mOS):

• Tüm hastalar:
  • TTFields kolu: 16.2 ay
  • Kontrol kolu: 14.2 ay 🔹 HR: 0.82 | p = 0.039

• Tedaviyi gerçekten almış olanlar:
  • TTFields kolu: 18.3 ay
  • Kontrol kolu: 15.1 ay 🔹 HR: 0.77 | p = 0.023

💠 1 Yıllık Sağkalım Oranı:

• TTFields: %75.1
• Kontrol: %65.9

🔵 Ağrısız Yaşam Süresi:

• TTFields: 15.2 ay
• Kontrol: 9.1 ay 🔹 HR: 0.74 | p = 0.027

🧩 Kötüleşmeye Kadar Geçen Süre:

• TTFields: 7.1 ay
• Kontrol: 5.7 ay 🔹 HR: 0.77 | p = 0.023

TTFields Nedir? Nasıl Etki Gösteriyor?

TTFields, elektrotlar aracılığıyla tümör bölgesine düşük yoğunluklu alternatif elektrik alanları ileterek, kanser hücrelerinin mitoz sırasında bölünmesini bozan ve böylece çoğalmasını engelleyen bir tedavi biçimidir.

PANOVA-3, bu teknolojinin pankreas kanseri gibi zorlu tümörlerde de etkili olabileceğini gösteren ilk büyük ölçekli faz 3 çalışmadır.

Yan Etki Profili: Yönetilebilir Ama Takip Gerektiriyor

Advers etkiler her iki kolda da sıktı:

• Grade ≥3 yan etkiler:
  • TTFields: %88.7
  • Kontrol: %84.2
• Cilt toksisiteleri (yalnızca TTFields kolunda belirgin):
  • Dermatit: %29.9
  • Kaşıntı: %22.3
  • Döküntü: %25.9

Bu yan etkiler genellikle yönetilebilir düzeyde olup, cihaz kullanımı ile ilişkili lokal cilt reaksiyonlarıdır.

Sonuç: Pankreas Kanserinde Paradigma Değişimi Mi?

PANOVA-3, TTFields + kemoterapi kombinasyonunun yalnızca yaşam süresini değil, aynı zamanda ağrı yönetimi ve yaşam kalitesini de anlamlı düzeyde iyileştirdiğini göstermektedir. Bu bulgular, standart tedavi seçeneklerinin ötesine geçmek isteyen klinisyenler için önemli bir dönüm noktası olabilir.

📣 Özellikle cihazla uyumlu kullanılabilirliği yüksek hastalarda, bu kombinasyon yeni bir tedavi standardı olarak gündeme gelebilir.

Öne Çıkanlar – Kısa Kısa

• ✅ Ortanca genel sağkalım: +4 ay’a kadar artış (cihazı tam kullanabilen hastalarda)
• ✅ 1 yıllık sağkalımda %10’luk artış
• ✅ Ağrısız yaşam süresinde belirgin uzama
• ✅ Elektromekanik, toksisitesi düşük, sistemik olmayan ek tedavi
• ✅ TTFields'in pankreas kanserinde ilk kez faz 3 başarı göstermesi