Beyin tümörü glioblastoma multiforme tedavisi için yeni bir cihaz: Optune

Amerikan Gıda ve İlaç Dairesi (FDA), bir çeşit beyin tümörü olan glioblastoma multiforme (GBM) tedavisinde Optune adı verilen sistemin kullanımına hem yeni tanı alan hem de hastalığı tekrarlayan hastalar için onay verdi.

Glioblastoma multiforme (GBM) yetişkinlerde en sık görülen primer beyin tümörü çeşitidir. Bu hastalıkta yaşam süreleri cerrahi, radyoterapi ve tıbbi tedavilerdeki gelişmelere rağmen tatmin edici değildir. Bu yazımızda elektrik alan tedavisi ile GBM'de sağkalımı uzattığı gösterilen bir cihazdan bahsedeceğiz.

Önceden NovoTTF-100A Sistemi olarak da bilinen Optune, ilk olarak 2011 yılında tedavi sonrası hastalığı ilerleyen veya tekrarlayan GBM’li hastaların tedavisi için FDA onayı almıştı.

Bununla birlikte geçtiğimiz aylarda onkoloji alanında dikkat çekici bir gelişme olarak Optune sistemi, yeni tanı alan GBM'li hastalar için de FDA onayı almıştır. Bu cihazın, standart başlangıç tedavisi olan, temozolomid (TMZ) adlı kemoterapi ilacı ile birlikte kullanılmasına izin verilmiştir.

Bu zorlu ve agresif beyin kanseri için Optune sistemi yeni bir tedavi seçeneğidir. Bu tedavi ile hastalıktan tamamen kurtulmak mümkün olmasa da yaşam sürelerinin anlamlı bir şekilde uzayabildiği gösterilmiştir.

Optune, sağlıklı beyin dokularına zarar vermeden beyinde kanser hücrelerinin çoğalmasını (anti-mitotik) engelleyen ve ölmesine neden olan, düşük yoğunluklu, ara frekanslı, alternatif elektrik akımı sağlayan taşınabilir, invazif olmayan bir cihazdır. Elektrotlar, tümörü hedef almak için doğrudan kafatasına yerleştirilir ve tedavinin tümör üzerindeki etkisini arttırmak için her hastanın manyetik rezonans görüntüleme sonuçlarına bağlı olarak yerleştirme belirlenir.

Cihazla ilgili yapılan araştırmada GBM tanısı yeni konmuş 695 hastanın bir kısmına Optune ve beraberinde temozolomid tedavisi uygulanırken, bir kısmı yalnızca temozolomid tedavisi görmüştür. Yapılan incelemede TMZ ile birlikte Optune sistemi kullanımı yaklaşık 3 ay kadar sağkalıma katkıda bulunmuştur.

GBM gibi elimizde az tedavi seçeneğinin olduğu bir hastalıkta Optune, tedavinin başından itibaren hastanın yaşam süresini uzatabilecek ilaçsız yeni bir tedavi yöntemi olarak karşımıza çıkmaktadır.

Optune taşınabilir bir cihazdır, pil veya elektrikle çalışabilir. Bu da tedavisi devam eden hastalara normal günlük aktivitelerini sürdürmeleri için kolaylık anlamına gelmektedir.

Amerikan İlaç Dairesi (FDA), Optune’nun yeni tanı konmuş hastalara standart tedavi olarak kullanılması yerine, daha çok yardımcı tedavi olarak uygulanması gerektiği konusunda uyarmaktadır.

Optune kullanımında en sık görülen yan etki cilt tahrişidir. Ayrıca, araştırmalara katılan hastalar arasında sadece temozolomid kullananlara nazaran Optune uygulanan ve beraberinde temozolomid verilen hastalarda baş ağrısı gibi nörolojik yan etkiler daha fazla görülmüştür.

Bununla birlikte bu cihaz, henüz ülkemiz için geri ödeme kapsamında değildir. Bu konudaki gelişmeleri yakın takip edip, onay aldığı taktirde sizlerle paylaşacağız.