Kanser Hastasında Kabızlık Sorunu – Sebepler, Önlemler ve Tedavi Yöntemleri

Kabızlık, genelde üç kereden az ve az miktarda normalden küçük, katı ve kuru dışkılamaya yol açan, bağırsak alışkanlığında bozukluktur. Kabızlık, rahatsızlık ve ağrıya sebep olabilir. Bağırsak alışkanlığınızın rutin günlük olarak devam etmesi önemlidir. Peki ne tür sebepler kabızlığa yol açar?

Sıklıkla Karşılaşılan Kabızlık Sebepleri:

• Sıvı ve lifli yiyeceklerin az tüketilmesi
• Az yapılan egzersiz ve aktivite
• Rutin bağırsak düzenindeki değişiklikler
• İlerleyen yaş. Yaş ilerledikçe karın kasları zayıflar.
• Bağırsaklara baskı yapan tümörler, bağırsak düzenini değiştirir.

Belli bazı ilaçlar ve mineraller. Örneğin; ağrı kesiciler, demir, kalsiyum takviyeleri, kalsiyum ve alüminyum bazlı antiasitler, kodein bazlı öksürük şurupları, sakinleştirici-ağrı kesiciler ve kemoterapi ajanları.

Tabii bizim üzerinde duracağımız, kanser tedavisi ile birlikte yan etki olarak ortaya çıkan kabızlık durumudur.

Kabızlıkla Nasıl Baş Edebiliriz?

Kabızlıkla baş etmenin bazı yolları vardır. Kabızlık ortaya çıktıktan sonra tedavi etmektense, öncesinde önlemek daha kolaydır. Aşağıda belirteceğim yöntemleri uygulamanız hayatınızı kolaylaştıracaktır.

• Günde 6-8 bardak sıvı alın.
• Sebze, meyve, mısır gevreği gibi lif içeren yiyecekleri günlük olarak tüketin.
• Günlük olarak egzersiz yapın. En az bir saat yürüyün. Eğer, fazla egzersiz yapmanıza elverişli sağlık koşullarınız yoksa, karın kaslarınızı gerip, rahatlatın. Otururken veya yatarken ayaklarınızı sık sık oynatın.
• Kabızlık önleyici ilaçlar kullanın.
• Dışkılama sisteminizi günlük belli saate ayarlamaya çalışın. Birçok kişi, kahvaltı sonrası olan zaman diliminin ideal olduğunu düşünmekte. Sizde kendiniz için uygun zaman dilimini belirleyin.
• Mümkünse, sürgü kullanmamaya çalışın. Tuvalette doğal pozisyonda oturmak size yardımcı olacaktır.

Kabızlık İçin Sıklıkla Kullanılan İlaçlar:

Kitle Arttırıcı Ajanlar (örnek: fibojel)

• Doğal veya Sentetik polisakkaritlerdir.
• 24 saatten fazla etkilidir.
• Günde 8 bardak (2 L) sıvı tüketmeniz halinde ilaç oldukça etkilidir.

Yağlı Laksatif (musil)(örnek: sıvı parafin)

• Su emilimini azaltır, yağlı bir ortamda kayganlaşarak dışkılamanın gerçekleşmesini kolaylaştırır.
• Uzun süreli kullanımlarda yağ içeren vitaminlerin emilimini azaltır.
• Etkisi 8-24 saattir.

Saliye Laksatifler

• Magnezyum veya sülfat iyon içerir. Bağırsaklarda çözünerek yutma hareketlerini arttırır, bağırsakları şişirerek kabızlığı gidermiş olur.
• Genellikle, bağırsakların akut boşaltımı için kullanılır.

Ozmotik Laksatifler (örnek: laktuloz)

• Kolondaki ozmotik basıncı arttırır. Dışkıdaki su miktarını da arttırarak yumuşatır.
• Etkisi, ilaç alındıktan 48 saat sonra görülebilir.

Uyarıcı Laksatifler (örnek : Senna, bisakodil)

• Bağırsakları hareketlendirir ve sık sık karın bölgesinde krampa yol açar.
• Bağırsak tıkanıklığına bağlı durumlarda kullanılması önerilmez. Uzun süreli kullanım hipokalemi(kanda potasyum eksikliği) ve kalın bağırsaklarda kolonda tembelliğe yol açar.

Kabızlık sorununuz için kullanacağınız ilacı doktorunuza danışınız.

Doktorunuza başvurun

İki günden fazla süredir dışkılama gerçekleşmiyorsa, 38°C veya daha yüksek ateş söz konusu ise vakit kaybetmeden doktorunuza başvurunuz. Doktorunuz, gerekli gördüğü doğru tedaviye karar verecektir. Ayrıca, verilen ilaçları kullanırken günlük yaşantınızı etkileyen bir durum söz konusu olduğunda, yine doktorunuza başvurmalısınız. Doktorunuzdan habersiz asla kendi başınıza kulaktan dolma tavsiyeleri uygulamayınız. Doktorunuz, gereken tetkikleri yaparak gerekli gördüğü ilaveleri, değişiklikleri ve/veya kullanım şeklini belirleyerek doğru ilacı verecektir.