Kalça Ameliyatları 1958 – Total Kalça Artroplastisi
Tıp Tarihçisi Francis Neary şöyle söylüyor:
"Total kalça artroplastisi, 20. yüzyıl cerrahisinde bir dönüm noktası olarak görülmüştür ve şu anda dünya genelinde en çok yapılan cerrahi işlemlerden biridir. 1960'ların başından bu yana, milyonlarca artrit hastasına ağrıyı hafifletme ve hareket kabiliyetini geri kazandırmada önemli bir rol oynamıştır. Gelişimi, malzemelerde, aletlerde ve operatif prosedürlerdeki yeniliklerle ilişkilendirilmiştir – bunların birçoğu diğer eklemleri tedavi etmek için uyarlanmış ve çeşitli cerrahi uzmanlıklarda uygulanmıştır."
Total kalça artroplastisi, pelvik kemikteki kupa şeklindeki kalça yuvasının (asetabulum) çıkarılmasını gerektirir. Ayrıca, uyluk kemiğinin (femur) başı da çıkarılır. Her ikisi de yapay malzemelerle değiştirilerek yeni bir top – yuva eklemi oluşturulur.
İngiliz Ortopedi Cerrahı John Charnley, 1958'de paslanmaz çelikten yapılmış top şeklinde bir baş ve teflon asetabüler bir kupa kullanarak modern bir yapay kalça eklemi oluşturmuştur. 1962'de teflonu daha dayanıklı polietilen plastikle değiştiren Charnley, hastalarından öldükten sonra kalçalarını ve çevre dokularını görebilmek için izin istemiş ve çoğu hasta izin vermiştir.
Bugün yapay parçalardaki gözenekli kaplamalar "sürtünme uyumu" oluşturur ve kemik, gözenekli kaplamalara yapışarak daha sıkı tutunur. Normal kalça eklemi etrafındaki güçlü bağlar femur başını asetabulumda tutar. Bilgisayar destekli ortopedik cerrahi, bazı cerrahların cerrahi süreci daha iyi yönlendirmelerine yardımcı olmak için kullanılabilir.
Kalça cerrahisinin geliştirilmesinden önce, kalçalarını kıranlar için pek bir şey yapılamazdı. 60 yaşın üzerindeki birçok insan bu kırıkların çeşitli komplikasyonları nedeniyle hayatını kaybederdi.
Yazı Görselinin Açıklaması: Pelvisin kupa şekilli kalça soketini (asetabulum) ve femurun (uyluk kemiği) çıkarılıp total kalça artroplastisi yapılmış bir hastaya ait X-ışını görüntüsü.
Yazıda Geçen Tarihi Kişiler: Sir John Charnley (1911 – 1982)
- Önceki konu: Yapay Kalp Pili 1958 – Kalp Atışlarını Düzenleyen Mucize
- Sonraki konu: Epifiz Bezi 1958 – Küçük Beynin Büyük İşleri
Hip Replacement 1958. Page 444. The Medical Book: From Witch Doctors to Robot Surgeons, 250 Milestones in the History of Medicine. 2012.