Kanser Hastalarının Acile Başvuruları Yarı Yarıya Azaltılabilir – Peki Nasıl?

Kanser hastalarının tedavi sürecinde çeşitli sebeplerle acile başvurma sıklığı yüksektir. Öyle ki güncel bir araştırmaya göre 2012-2019 yılları arasında sadece ABD'de kanser hastaları yaklaşık 36 milyon acil başvurusu gerçekleştirdi. Aynı araştırma dikkat çekici bir bilgi daha sundu: kanser hastalarının 18,3 milyon (52%) acil servis ziyareti önlenebilirdi! Peki nasıl?

Acile başvuran kanser hastalarının en sık yakınması ağrı idi. Ayrıca bu çalışmada yıllara göre acile başvuru sayısının da arttığı bulundu. Eğer kanser hastalarının, ağrı başta olmak üzere, hastalığın kendisi veya tedaviyle ilişkili sorunları daha iyi değerlendirilir ve yönetilirse, acil başvuruları yarı yarıya azaltılabilir.

Kanserde Acil Başvuruları

Kanser hastaları acile en sık ağrı, bulantı ve kusma, nefes darlığı, kanama, enfeksiyon veya diğer hastalık belirtileri nedeniyle başvurabilir. Bununla birlikte dünya genelinde kanser hastalarını acile getiren en yaygın neden ağrı olmaya devam ediyor.

Ağrı, kanserli hastalarda en sık görülen ve en korkulan şikayetlerden biridir. Kanser tıbbındaki gelişmelere rağmen kanser ilişkili ağrı sıklığı yıllar içinde azalmamıştır. Kanser hastalarının %60 kadarında hastalıklarının bir döneminde kanser ilişkili ağrı görülmektedir.

Güncel Araştırma Verileri

19 Ocak 2023'te JAMA Network Open'da yayımlanan çalışmada, kanserli hastaların yaptığı 35,5 milyon acil servis ziyaretinden 18,3 milyonunun (%52) potansiyel olarak önlenebilir olduğu belirlendi. Bu ziyaretlerin yaklaşık %30'u plansız hastaneye yatışlarla sonuçlandı.

Ağrı, potansiyel olarak önlenebilir acil servis ziyaretlerinin en yaygın nedeniydi ve bu ziyaretlerin %37'sini oluşturuyordu.

Kanser hastaları arasında potansiyel olarak önlenebilir acil servis ziyaretlerinin mutlak sayısı 2012'de yaklaşık 1,8 milyondan 2019'da 3,2 milyona yükseldi. Ağrı nedeniyle acil servise başvuran hasta sayısı iki kattan fazla artarak 2012'de kabaca 1,2 milyondan 2019'da 2,4 milyona çıktı.

Yıllar içinde kanser hastalarının acile başvuru sayısının neden arttığına bu çalışma cevap vermemektedir. Bunun olası nedenleri, daha etkili tedavi yöntemlerinin gelişmesiyle hayatta kalma sürelerinin artması, bir grup kanserin kronik hastalık benzeri bir şekilde yönetilebilir hale gelmesi, çoklu ve yeni nesil ilaçların kullanımı ve hastaların daha erken teşhis edilmesi gibi faktörler olabilir.

Kanser Hastalarında Ağrı Neden Yeterince Yönetilemiyor?

Bu araştırmada, kanser hastalarının ağrısının neden yeteri kadar tedavi edilemediği belirtilmiyor, fakat önceki çalışmalardan biliyoruz ki, yetersiz ağrı değerlendirmesi, zayıf iletişim, palyatif bakımın rutin tedaviye entegre edilmemesi gibi faktörler hastaların ağrısının yeterince yönetilememesine neden olabilir. Ayrıca ülkemiz için konuşacak olursak opiofobi olarak adlandırılan, opioid analjeziklere (narkotik ağrı kesiciler) karşı korku/ön yargı gibi sebepler de hastaların ağrısının yeterince yönetilememesine neden olabilir.

Son yıllarda gelişen teknolojilerle birlikte hastane dışında ağrı değerlendirme yapmak için cep telefonu uygulamaları ve bilgisayar yazılımları ortaya çıkmıştır. Kanser ağrısı tedavisi kolay olmayan, birçok faktörün etkisi altında olan bir durumdur ve ilk adım olarak hastanın yeterli değerlendirilmesi gereklidir.

Sonuç olarak, kanser tedavisi sürecinde yan etkilerin ve hastalık belirtilerinin hastane dışı ortamda daha iyi yönetilmesi için bu çalışma iyi bir gerekçe sunuyor.