Asit, karında sıvı birikmesidir. Tıp dilindeki karşılığı ascites olmakla birlikte "asit" şeklinde okunur; bununla birlikte kimyadaki asit ile aynı şey değildir. Karında asit, karaciğer düzgün çalışmadığında veya kanser karın zarında yayıldığında olabilir. Asit sıvısı, organlar ve karın zarı arasındaki boşluğu doldurur ve bu da şişme ve ağrıya neden olabilir.
Asit, karaciğer yetmezliğine götüren bir hastalık olan sirozun yaygın bir belirtisidir .
Karında sıvı biriktikçe, kişi şişkinlik ve rahatsızlık hissedebilir. Sıvı ayrıca akciğerlere baskı yaparak nefes darlığına neden olabilir.
Bir kişinin asitinin nedenine bağlı olarak, doktor durumu yaşam tarzı değişiklikleri, diüretikler (idrar söktürücüler) ve antibiyotiklerle tedavi edebilir. Bazı durumlarda sıvıyı bir iğne ile boşaltmaları gerekebilir.
Asitin nedenini, belirtilerini, nasıl tedavi edileceğini ve daha fazlasını öğrenmek için yazımıza devam edebilirsiniz.
Karında asit nedir?
Asit, karında sıvı birikmesi için kullanılan tıbbi terimdir.
Sindirim organlarından karaciğere giden portal venin (toplar damarın) kan basıncı çok yükseldiğinde ortaya çıkabilir. Bu artan basınç böbrek ve karaciğer fonksiyonlarını azaltarak sıvı birikmesine neden olur.
Karaciğer sorunları veya sirozu olan kişilerin %80'inde görülür.
Ayrıca karın zarına yayılım yapan kanserlerde ve karın içi kanserlerin ileri dönemlerinde, karın zarı sıvısının geçirgenliğinin bozulmasına bağlı olarak da asit gelişebilir.
Asit belirtileri nelerdir?
Karındaki fazla sıvı, şişkinliğe neden olarak karında gerginlik ve rahatsızlık hissine neden olabilir.
Asit belirtileri birkaç hafta hatta gün içinde gelişebilir. İlk başta küçük olsa da, şişlik daha şiddetli hale gelebilir.
Karında asit belirtileri şunları içerebilir:
- karın ağrısı
- şişkinlik
- kabılzık
- hazımsızlık
- iştah kaybı
- sık idrara çıkma
- nefes darlığı
- aşırı yorgunluk
- sırt ağrısı
Asitin Nedenleri Nelerdir?
Siroz, asitin en yaygın nedenidir.
Diğer olası nedenler şunlardır:
- böbrek yetmezliği
- kalp yetmezliği
- enfeksiyon
- pankreatit (pankreas iltihabı)
- portal ven trombozu (karaciğere sindirim sisteminden kan taşıyan toplardamarın tıkanması)
Asit ve Göbek Bölgesinde Yağlanma
Asit, göbek bölgesinde yağlanmaya benzese de doktorlar ikisini ayırt edebilir.
Hem asit ve hem yağ hareketlidir ancak farklı hissettirir. Bir doktor, yatarken ve ayakta dururken bir kişinin karnını inceleyebilir. Karın şekli, yağdan ziyade sıvı içerdiğini düşündürebilir.
Asitli bir kişi ayrıca sert ve şişmiş bir karına sahip olabilir. Ayrıca ağırlık ve vücut şeklinde hızlı değişiklikler yaşayabilirler. Bu değişiklikler, bir kişinin tipik olarak vücut yağ kütlesi kazanma oranından (kilo alma hızından) çok daha hızlı gerçekleşir.
Karında Asit Hayatı Tehdit Eder mi?
Çoğu durumda, asitin kendisi yaşamı tehdit etmez. Bununla birlikte, neden karaciğer yetmezliği gibi hayatı tehdit edebilecek daha ciddi bir durum olabilir.
Sirozun bir komplikasyonu olarak asiti olan kişiler için, 1 yıllık yaşam kaybı riski %15'lerde iken, 5 yılda bu oran %44'e kadar yükselir.
Assit tedavi edilmezse, hastada çeşitli sorunlara neden olabilir. Örneğin karınlarındaki sıvıda enfeksiyon gelişebilir. Düzgün yönetilmezse bu durum tehlikeli olabilir.
Asit Tedavisi Nasıldır?
Assit için çeşitli tedaviler vardır. Doktorunuz, hangi seçeneklerin bir kişinin durumuna en uygun olduğuna karar verecektir.
Sodyum Azaltma (Tuz Atma)
Karında asit sorunu yaşayan kişilere, diyetinde sodyumun (tuz) kısıtlanması önerilir. Bu sorunu yaşayan hastalar, genel olarak günde 2000 miligramdan az sodyum tüketmeyi hedeflemelidirler.
Diüretikler (İdrar Söktürücüler)
Asitli birçok insan, idrar söktürücü ilaçlar olarak da adlandırılan diüretiklerden yararlanır. Bunlar, fazla sıvının vücuttan atılmasına yardımcı olarak şişmeyi azaltır.
Bu amaçla en sık kullanılan ilaçlar furosemid (Lasix) ve spironolaktondur (Aldactone).
Parasentez
Parasentez, bir doktor tarafından gerçekleştirilen basit bir işlemdir. Fazla sıvıyı çıkarmak için karın içine bir iğne sokmayı içerir.
Ayrıca bir enfeksiyondan şüphelenirlerse, doktor test için küçük bir sıvı örneğini alabilir. Bununla birlikte, bir kişinin büyük miktarda şişmesi varsa, doktor daha fazla miktarda sıvıyı boşaltacaktır. Hatta, karında asit sorunu yaşayan hastalara parasentez kateteri takılarak, günlük sıvı boşaltması yapılabilir.
Asit Teşhisi Nasıl Konur?
Teşhis, bir kişinin karnında ne kadar sıvı bulunduğuna bağlıdır. Doktorlar genellikle fizik muayene yoluyla asit teşhisi koyabilirler. Bununla birlikte ultrason ve bilgisayarlı tomografi, asit miktarını hızlı ve en doğru gösteren görüntüleme yöntemleridir.
Doktorlar, sıvı birikiminin nedenini belirlemek için sıvıyı kanser ve enfeksiyon belirtileri açısından inceleyeceklerdir.
Özet
Asit, karında sıvı birikmesidir. Genellikle karaciğer hastalığının bir komplikasyonu olarak ortaya çıkar.
Asitin nedenine bağlı olarak tedavi seçilir. Bir hastanın asititnin nedeni enfeksiyon ise, antibiyotikler onu tedavi edebilir.
Kronk asit sorunu olan kişilerde parasentez işlemi, hastaların yaşam kalitelerini iyileştirebilir.
Karında asitin belirtileri şişkinlik, hazımsızlık, kabızlık ve nefes darlığını içerir. İlaçla ve basit işlemlerle tedavi edilebilmesine rağmen kronik rahatsızlığı olan kişilerde tekrarlayabilir.
