Amerika Gıda ve İlaç Dairesi (FDA) pembrolizumab etken maddeli Keytruda adlı ilacın, neredeyse son 2 yıldır küçük hücreli dışı akciğer kanserinde olumlu çalışmalarını izlemesi sonucu kullanımına uygunluk vermiştir.
Ülkemizde akciğer kanseri erkeklerde en sık görülen kanser türü iken, kadınlarda ilk 5 kanser türü arasında yer almaktadır. Küçük hücreli olmayan akciğer kanseri, bu kanser türünün en sık rastlanan alt tipidir.
Keytruda'nın onay aldığı alan 4. evre, yani metastaz yapmış ve ilk seri kemoterapiler sonrası ilerlemiş küçük hücre dışı akciğer kanserinin ikinci basamak tedavisidir.
Bağışıklık sistemi ile kanser ilişkisini inceleyen araştırmalar, akciğer kanserinin gelişiminde rol oynayan etkenleri ve bağışıklık sisteminin buna karşı nasıl tepki verdiğinin anlaşılmasına yardımcı olmuştur. Bu sayede geliştirilen ve geliştirilmekte birçok immuno-onkolojik tedavi kanser hastaları için büyük umut olmuş ve yaşam sürelerine katkıda bulunmuştur. İmmunoterapi ilaçlarından biri olan pembrolizumab, belli özelliklere sahip küçük hücreli olmayan akciğer kanserli hastaların tedavisinde olumlu sonuçlar alınmasını sağlayabilmiştir.
Pembrolizumab etkinlik çalışması, öncesinde platin bazlı kemoterapi veya hedefe yönelik tedavi uygulanan, ayrıca PD-L1 pozitifliği taşıyan, ileri evre (metastatik) küçük hücreli olmayan akciğer kanserli 61 hastada yapılmıştır. Bu çalışmada pembrolizumab verilen hastaların % 41’inde tümörün kısmen veya tamamen küçüldüğü görülmüş ve ilacın etkisinin 2 ile 9 ay arası devam ettiği tespit edilmiştir. Pembrolizumab’ın güvenlik çalışması ise metastatik küçük hücre dışı akciğer kanserli 550 hastada yapılmıştır. En sık gözlenen yan etkileri halsizlik ve iştah azalması olarak raporlanmıştır.
PD-1 programlanmış hücre ölüm proteini olarak da bilinir ve bağışıklık sistemi hücrelerinin yüzeyinde bulunan bir reseptördür (algaç). Bu reseptöre kanser hücresinden salınan PD-L1 ve PD-L2 adlı proteinler bağlanarak kansere yönelik immün sistemin fren mekanizmasını çalıştırır. Pembrolizumab PD-1 adlı reseptöre bağlanarak immün sistemin fren mekanizmasının çalışmasına izin vermez. Serbest kalan immün hücreler kanseri tanımak ve yok etmek üzere harekete geçer.
Amerika'da yeni kullanım onayı alan bu ilacın şu an için ülkemizde kullanımı söz konusu değildir. Fakat çalışmalar ilerleyip ilaç kendini daha iyi bir şekilde ispat ettikçe ülkemizde de onay alıp kullanıma açılacağı muhtemeldir.
