Leuprolide (Lucrin) Nedir? FDA Onayı, Türkiye Ruhsatı ve Geri Ödeme Durumu
- FDA Onaylı: Evet (İlk onay tarihi: 1985)
- Etken Madde Adı: Leuprolide asetat
- Kutu Adı: Türkiye'de Lucrin (Abbvie); ABD'de Lupron (ilk orjinal molekül)
- Uygulama Şekli: Subkütan (SC)
- Sınıfı: LHRH Agonisti
- Kategori: Hormonal Ajan
- Üretici: TAP Pharmaceuticals
- Türkiye Dağıtımı: AbbVie
- Onaylı Olduğu Kanserler:
- İleri evre prostat kanseri
- Ruhsat dışı kullanım: Premenopozal erken evre ve evre IV meme kanseri
Leuprolide Asetat Nedir?
Leuprolide asetat etken maddeli Lucrin, LHRH (Luteinizing Hormone-Releasing Hormone) agonisti olup, hipofiz bezini gonadotropin salgılaması için önce uyarır, ardından bu salgıyı baskılar. Bu mekanizma testosteron seviyelerini kastrasyon düzeyine indirir. Tedaviye başladıktan 2–4 hafta sonra testosteron seviyelerinde düşüş gözlenir.
FDA (ABD Gıda ve İlaç İdaresi) Onay Tarihçesi
Leuprolide, ilk olarak ileri evre prostat kanseri tedavisi için onaylanmıştır. Zaman içinde diğer endikasyonlar için kullanım alanı genişlemiştir.
Türkiye Ruhsatı
Leuprolide'in T.C. ruhsatlı olduğu terapötik endikasyonlar:
Leuprolide Asetat Enjeksiyonu:
- Hormonal Müdahaleye Uygun Prostat Kanseri: Hormonal tedavi gerektiren prostat kanseri vakalarında tercih edilir.
- Yardımla Üreme Teknikleri: Yumurtalıkların kontrollü olarak uyarılmasında kullanılır.
Geri Ödemesi Var mı?
Türkiye'de prostat kanseri tedavisinde geri ödemesi bulunmaktadır.
- Fiyatı: Aralık 2024 itibarı ile
- Lucrin Depot IM/SC 3.75 mg fiyatı 4.338 ₺.
- Lucrin Depot IM/SC 11.25 mg fiyatı 7.933 ₺.
TİTCK Ek Onayı Alınmadan Kullanılabilecek Endikasyon Dışı Durumlar
- Metastatik Adenoid Kistik Karsinom: Androjen reseptörü pozitif olan metastatik hastalarda 2. basamak ve sonrasında kullanımı uygundur.
- Erken Evre Meme Kanseri: Premenopozal meme kanserinde kullanımı uygundur.
- Evre IV Meme Kanseri: Premenopozal meme kanserinde kullanımı uygundur.
Direnç Mekanizması
Tedavi sırasında LH ve FSH salınımındaki geçici artış, tümör büyümesi (flare) gibi geçici yan etkilere neden olabilir. Bu nedenle tedaviye başlamadan önce antiandrojen tedavi önerilmektedir.
Emilim
Leuprolide oral yolla emilmez. SC enjeksiyon sonrası %90 oranında sistemik dolaşıma katılır.
Dağılım
Dağılımı tam olarak tanımlanamamıştır. Enjeksiyon sonrası serumda pik konsantrasyona 10–15 gün içinde ulaşır. İlacın %45–50’si plazma proteinlerine bağlanır.
Metabolizma
Leuprolide’in metabolizması, C-terminal amino asitlerinin hidrolizi ile gerçekleşir. İlacın büyük kısmı değişmemiş formda idrarla atılır (> %90). Eliminasyon yarı ömrü 3–4 saattir. Böbrek fonksiyon bozukluğu olan hastalarda yarı ömrü uzayabilir.
Doz Aralığı
- Standart doz: 11,25 mg SC her 3 ayda bir veya 3.75 mg ayda bir.
İlaç Etkileşimleri
Henüz iyi tanımlanmış bir ilaç etkileşimi raporlanmamıştır.
Dikkat Edilmesi Gereken Durumlar
- Tümör Flare Riski: Leuprolide tedavisinin başlangıcında, LH ve FSH salınımındaki geçici artış nedeniyle tümör büyümesine bağlı yan etkiler görülebilir. Bu durum özellikle şu hastalar için kritik risk taşır:
- Üreteral Obstrüksiyon Riski Olan Hastalar: İdrar akışında tıkanıklığa yol açabilir.
- Spinal Kord Kompresyonu Olan Hastalar: Omurilik baskısı nedeniyle şiddetli ağrı ve nörolojik komplikasyonlar riski artabilir.
- Ağrılı Kemik Metastazları Olan Hastalar: Tümör flare bu hastalarda ağrı artışına neden olabilir.
Bu yan etkiyi önlemek için, leuprolide tedavisine başlamadan en az 2 hafta önce antiandrojen tedavisi (örneğin flutamid, bikalutamid) başlatılması önerilir.
- Testosteron Seviyelerinde Azalma: Leuprolide tedavisinin başlamasından sonra serum testosteron seviyeleri 2–4 hafta içinde kastrasyon seviyelerine düşer. Hastalar, bu süreçte yan etkiler konusunda bilgilendirilmelidir.
- Böbrek Fonksiyon Bozukluğu: Böbrek fonksiyonları bozuk olan hastalarda dikkatli kullanılmalıdır. İlacın eliminasyon yarı ömrü bu hastalarda uzayabilir ve yan etki riski artabilir.
- Sıcak Basmaları: Leuprolide, özellikle premenopozal kadınlarda ve prostat kanseri tedavisindeki erkeklerde sıkça sıcak basmalarına neden olabilir. Bu semptomun önlenmesi veya tedavisi için aşağıdaki yöntemler düşünülebilir:
- Megestrol Asetat (20 mg, oral, günde iki kez)
- Spesifik Durumlar İçin Uyarılar
- Tedavi sırasında oluşabilecek geçici tümör büyümesi ve ilişkili semptomlar konusunda hasta ve yakınları bilgilendirilmelidir.
- Omurilik baskısı veya kemik metastazlarına bağlı ağrılar, tedavi başlangıcında kötüleşebilir. Bu hastalar, yakın klinik takip altında tutulmalıdır.
- Tedavi sürecinde ortaya çıkabilecek diğer yan etkiler, özellikle sıcak basmaları ve hormonal değişikliklerle ilgili önlemler alınmalıdır.
Yan Etkiler
En sık olandan en seyrek olana göre yan etkiler şu şekilde bildirilmiştir:
- Sıcak basmaları: Tedavi sırasında, vücutta ani sıcaklık hissi ve terleme atakları görülebilir.
- Empotans ve jinekomasti: Cinsel fonksiyon kaybı ve erkeklerde göğüs dokusunda büyüme yaşanabilir.
- Tümör flare (ilk 2 hafta içinde): Tedavi başlangıcında tümör büyümesine bağlı geçici ağrı ve semptom artışı meydana gelebilir.
- Enjeksiyon yerinde rahatsızlık: İlacın uygulandığı bölgede ağrı, kızarıklık veya şişlik görülebilir.
- Serum kolesterol seviyelerinde artış: Kan yağları düzeyinde yükselme olabilir, bu da kardiyovasküler riskleri artırabilir.
- Bulantı ve kusma: İlacın kullanımı sırasında mide bulantısı ve kusma gibi gastrointestinal sorunlar oluşabilir.
- Alerjik reaksiyonlar: Cilt döküntüleri, kaşıntı veya ciddi alerjik reaksiyonlar gelişebilir.
- Periferik ödem (sodyum tutulumu nedeniyle): Ellerde, ayaklarda veya vücutta sıvı birikimine bağlı şişlik oluşabilir.
- Asteni: Genel güçsüzlük ve yorgunluk hissi sıkça rapor edilmiştir.
