Likit Biyopsi, Orofarengeal (ağız-boğaz) Kanser Tanı ve Takibinde Devrim Yaratabilir

Yeni bir araştırma, insan papillomavirüsü (HPV) ile ilişkili orofarengeal kanserin teşhisi ve izlenmesi için likit (sıvı) biyopsinin ek bir belirteç olarak kullanımını destekliyor. Geriye dönük gözlemsel bir çalışmada, tümör dokusunu değerlendirmek için kullanılan bir kan testi, orofarengeal kanserin teşhisi ve nüks (tekrarlama) izlemesi için %100 spesifiklik (özgüllük) gösterdi. Hastalığı doğru bir şekilde tanımlama ve izleme için duyarlılık sırasıyla %91.5 ve %88.4 idi.

Orofarengeal kanser, ağız ve boğazdaki belirli bir bölgeyi etkileyen bir kanser türüdür. Orofarenks, ağız boşluğunun arkasında ve yutkunma işleminin gerçekleştiği boğazın üst kısmında bulunur. Bu bölge, bademcikleri ve dilin tabanını/kökünü içerir. Bu nedenle, orofarengeal kanser genellikle bu bölgelerde başlar ve HPV gibi virüslerden kaynaklanabilir. Bu kanser türü, genellikle ağız ve boğaz kanseri olarak da adlandırılır.

HPV ve Orofarengeal Kanser

Orofarengeal yassı hücreli karsinom (OYHK) sıklığındaki artış, yüksek riskli insan papillomavirüs (HPV) ilişkili hastalıkların oranındaki artışla tetiklenmektedir. Aslında, yeni teşhis edilen tüm orofarengeal kanserlerin %80-90'ı HPV ile ilişkilidir. Bu virüs aracılığıyla oluşan kanser, hastalık gidişatı ve tedavi yanıt profili daha iyi olan ayrı bir klinik durumu temsil eder. Bu benzersiz tümör özellikleri, tedaviyi hafifletmek için bir dizi değişikliğe ve çoklu tedavi protokollerine yol açmıştır. Ancak, olumlu hastalık gidişatına rağmen, hastaların %15-25'i standart tedavi sonrası bölgesel veya uzak metastatik hastalıkla nüks (tekrar) eder.

Bu hastalıkta HPV'nin rolünün artmasına ve tedavide gelişmelere rağmen, orofarengeal yassı hücreli karsinomun (OYHK) tanısı için yöntemler nispeten sabit kalmaktadır. Şu anda, HPV ilişkili orofarengeal kanserin tanısı ve tedavisi, ana tümörden doku biyopsisi veya bölgesel lenf düğümü ince iğne aspirasyonu (FNA)/biyopsiye dayalı bir doku tabanlı tanıya dayanmaktadır. Biyopsiler, fiberoptik laringoskopi ve bilgisayarlı tomografi veya pozitron emisyon tomografik (PET) tarama gibi klinik muayeneler tarafından yönlendirilir. Ancak, bu tespit yöntemlerinin tanısal doğruluk, hasta konforu ve en önemlisi zaman açısından sınırlamaları vardır.

Likit Biyopsinin Önemi ve Gerekli Olma Sebebi

Son birkaç yıl içinde, HPV ilişkili orofarengeal kanserin tanısı ve izlemi için likit biyopsi olarak bilinen, dolaşımdaki hücre dışı tümör DNA'sı (ctDNA) kullanımına olan ilgi artmıştır. Aktif olarak incelenen birkaç HPV biyobelirteç testi olmasına rağmen, tümör doku modifiye viral (TTMV)-HPV DNA'sını değerlendiren ticari olarak mevcut bir kan testi önemli bir umut göstermiştir. ABD'de bulunan bu testin ticari adı NavDx®'tir.

Bu test, bir HPV ilişkili kanserli tümörü tanımlamak için testin özgüllüğünü büyük ölçüde artıran bir DNA parça desenini tanımlayan ve niceliklendiren ayrı bir yöntem kullanır. Ancak, bu testin değerlendirmesi küçük grup çalışmaları ve klinik deneylerle sınırlı kalmıştır. Bu grup çalışmasının amacı, HPV ilişkili orofarengeal kanserin tanısı ve izlemi için plazma TTMV-HPV DNA testinin tanısal test özelliklerini karakterize etmektir.

TTMV-HPV DNA Testi

TTMV-HPV DNA testi, HPV ile ilişkili orofarengeal kanser tanısı ve izlemi için kullanılan bir sıvı biyopsi yöntemidir. Bu test, dolaşımdaki HPV tümör DNA'sını ve tümör DNA parça analizini birleştirir.

Bu çalışmada, 399 hastanın dahil edildiği ve TTMV-HPV DNA testinin kullanıldığı bir grup incelenmiştir. Testin duyarlılığı ve özgüllüğü değerlendirilmiştir. Testin duyarlılığı, hastalığın varlığını doğru bir şekilde tespit etme yeteneğini, özgüllüğü ise hastalığın olmadığını doğru bir şekilde belirleme yeteneğini ifade eder.

Çalışma, Nisan 2020 ve Eylül 2022 tarihleri arasında rutin klinik bakım sırasında TTMV-HPV DNA testi uygulanan orofarengeal kanser hastalarını içermektedir.

Tanı grubu için, ilk tedaviye başlamadan önce en az bir TTMV-HPV DNA ölçümü yapılan hastalar dahil edildi. Hastalar, ana tedavisinin tamamlanmasının ardından en az bir TTMV-HPV DNA testi yapıldıysa izleme grubuna dahil edildi.

Çalışmanın Sonuçları

9 Temmuz 2023'te JAMA Otolaryngology Head and Neck Surgery dergisinde yayımlanan yeni bir araştırma, likit biyopsinin, insan papillomavirüsü (HPV) ile ilişkili orofarengeal kanserin teşhisi ve izlemesi için bir yardımcı belirteç olarak kullanımını destekliyor. Geriye dönük bir gözlemsel kohort (grup) çalışmasında, tümör dokusunu değerlendirmek için kullanılan ticari bir kan testi, orofarengeal kanserin teşhisi ve nüks izlemesi için %100 özgüllük gösterdi. Hastalığı doğru bir şekilde tanımlama ve izleme için duyarlılık sırasıyla %91.5 ve %88.4 idi.

Likit Biyopsinin Özgüllüğü ve Duyarlılığı Üzerine

Bununla birlikte likit biyopsi testinin bazı durumlarda yanıltıcı sonuçlar verebilir. 

Testin pozitif çıkması genellikle hastalığın var olduğunu gösterir. Ancak, bu çalışmada, HPV ile ilişkili orofarengeal skuamöz (yassı) hücreli karsinomu (en sık görülen ağız ve boğaz kanseri) olan hastaların yaklaşık %10'unda, test sonucu negatif çıktı. Bu, testin hastalığı tespit edemediği anlamına geliyor. Yani, bu hastaların hastalığı vardı, ancak test bunu doğru bir şekilde tespit edemedi. Bu durum, testin yanıltıcı veya hatalı sonuçlar verebileceğini gösteriyor.

Bu nedenle, test sonucu negatif çıkan ancak HPV ile ilişkili orofarenks kanseri olma ihtimali yüksek olan hastaların, daha fazla tıbbi değerlendirme ve testlerden geçmeleri gerektiği anlamına gelir. Bu, testin yanıltıcı negatif sonuçlarına karşı bir önlem olarak görülebilir.

Sonuç: Likit Biyopsinin Geleceği

Bu sonuçlar baş-boyun kanseri için heyecan vericidir ve dolaşımdaki tümör DNA testlerinin teşhis ve izlemeye yardımcı olabileceğini gösteriyor. Ancak, bu bulguların doğrulanması için daha fazla prospektif (ileriye dönük) ve çok merkezli çalışmalara ihtiyaç vardır. Bu teknolojinin kullanımı, HPV ile ilişkili hastalıkları tanımlama ve takip etme yeteneğimizi dönüştürme konusunda dikkate değer bir vaat gösteriyor. Testin ticari olarak mevcut olması nedeniyle, rutin klinik bakımda giderek daha fazla kullanılması bekleniyor. Kanser tanısı olan kişilerin hastalıklarını daha iyi izleyebilmeleri için, onlara net ve ayrıntılı talimatlar sağlamak ve bu talimatları sürekli güncellemek onkolojinin öncelikli araştırma alanlarından biridir.