PET-BT nedir? Kanserde neden çok önemlidir? Hangi durumlarda kullanılır?
Gelişmiş onkolojik görüntüleme yöntemi olan PET-BT, kanser şüphesi olan lezyonların tanımlanması, kanser tanısı sonrası yayılımının saptanması ve tedaviye yanıtın belirlenmesi amacı ile sıklıkla kullanılmaktadır. Hatta kanser tedavisine yanıtı en iyi gösteren radyolojik yöntem PET-BT’dir. Bu konuda sizleri Nükleer Tıp ve Radyoloji Uzmanı olan, Antalya Memorial-Medstar Kanser Merkezi Moleküler Görüntüleme ve Moleküler Tedavi Ünitesi Sorumlusu Prof. Dr. Akın Yıldız ile birlikte aydınlatmaya çalışacağız.
Kanserli hücrelerin normal hücrelerden en önemli farkı, hızlı ve kontrolsüz çoğalmalarıdır. Yüksek faaliyet gösteren hücrelerin enerji ihtiyaçları da normalden farklıdır. Hücrelerin bu süreçte kullandığı maddeleri (şeker, protein ve bazı özel yapı taşları) görüntüleyebilirsek canlı organizmadaki kanserli dokuları da bulabiliriz. PET-BT tarama cihazı bu mantık temelinde çalışır.
Aşağıdaki ilk infografide, PET-BT'nin kanserde ve kanser dışı hastalıklarda ne amaçla kullanıldığına dair örnekler bulabilirsiniz:
Tetkik hamileler dışında tüm yaş gruplarında gereklilik halinde uygulanabilir
Tetkikin kanser tarama amaçlı doğrudan uygulanması kabul gören bir yaklaşım değildir. Ulusal ve dünya ölçeğindeki bilimsel otoritelerin önerileri doğrultusunda kullanılması, en yüksek faydayı sağlar ve gereksiz kullanımı önler.
PET-BT tetkiki hazırlık ve uygulaması 2 saat kadar sürmektedir. Tetkik sonrası 6 saat hamile ve çocuklardan uzak durmak onların gereksiz radyasyon almasını engeller.
Aşağıdaki 2. infografide, dikkat çekici PET-BT örnekleri görülebilir:
Tüm görüntüleme yöntemlerinde olduğu gibi PET-BT’de gereksiz durumlarda yapılmamalıdır. Son yıllarda sağlıklı bireylerde artan oranda kanser korkusu ile PET-BT çektirme talebi ile karşılaşmaktayız. Dünyada bu amaçla kullanılıp kullanılamayacağı özellikle Japon bilim adamlarınca sorgulanmış ve yapılan kapsamlı toplum kanser tarama çalışmalarında yol gösterici olmayacağı ortaya konulmuştur. PET-BT alanında uzman hekimlerce istenebilecek bir yöntemdir. Hekiminizin görüşünü almadan bu yönde bir çaba içine girmemelisiniz.
*
- Kanserde kullanılan görüntüleme (radyoloji) testleri nelerdir?
- Tedaviye verilen çok iyi yanıt, onkolojide 2018'in en iyi görüntü ödülünü aldı