Prostat Kanseri Ameliyatının Gizli Maliyeti: Hasta Pişmanlığı

2072 hasta üzerinde yapılan bir anket çalışmasına göre, radikal prostatektomi adını verdiğimiz prostat kanseri ameliyatını tercih eden erken evre prostat kanserli erkeklerin, radyoterapi veya aktif gözetimi tercih edenlere göre kararlarından pişmanlık duyma olasılıkları daha yüksek.

5 yılda, ankete katılan erkeklerin %13'ü tedaviyle ilgili pişmanlık yaşadı, bu da tedavi türüne göre değişiyordu:

• cerrahi hastalarının %16'sı (183) kararlarından pişman olurken,
• radyoterapiyi seçen erkeklerin %11'i (76) ve
• aktif gözlemi seçenlerin %7'si (20).

NOT: Aktif gözlem: Birisi düşük riskli bir kansere sahipse, aktif gözlem iyi bir seçenek olabilir. Yavaş büyüyen kanseri olan veya başka ciddi sağlık sorunları olan kişilere önerilebilir. Bu yaklaşım, kanserin düzenli testler ve biyopsilerle izlenmesini içerir. Hastalığın acil bir tehdit olduğunu düşünmediğimiz, zamanla takip edilmesi gereken bir süreç olduğunu düşündüğümüzde aktif gözlem tercih edilir.

Pişmanlığın nedenleri

Her 3 grupta da pişmanlığın ana nedeni, bu yöntemlerin riskleri ve yararları ve özellikle ameliyatın riskleri hakkında tam olarak bilgilendirilmeme duygusuydu.

Tedaviyle ilgili pişmanlığa katkıda bulunan diğer faktörler şu şekilde:

• hem tedavi etkinliği hem de yan etkilerle ilgili olarak hasta beklentileri ve tedavi sonuçları arasında kopukluk olması,
• erektil disfonksiyon,
• idrar kaçırma ve
• bağırsak disfonksiyonunu içeren hasta tarafından bildirilen fonksiyonel sonuçlar.

Çalışma, 18 Kasım 2021'de JAMA Oncology'de online yayımlandı.

Bu çalışma, tıbbi uygulamalar hakkında derinlemesine bilgi verme ve ortak tedavi kararı gerekliliği için güçlü kanıtlar sağlamakta.

Yaşam kalitesini artırma ve karar verme pişmanlığını azaltma potansiyeli göz önüne alındığında, doktorların, hastaların tedavi endişelerini değerlendirmesi ve ele alması için zaman ayırması gerekir.

Çalışmanın Detayları

Ankete katılan erkeklere Ocak 2011 ile Aralık 2012 arasında ABD'deki çeşitli merkezlerde düşük riskli prostat kanseri teşhisi kondu.

Çalışmaya katılanlar, esas olarak cerrahi ve radyasyonun etkinliğini karşılaştırmak için on yıl önce başlatılan Cerrahi ve Radyasyonun Karşılaştırmalı Etkinlik Analizi (CEASAR) çalışmasının üyeleriydi.

Ortanca tanı yaşı 64 idi. Radyoterapi hastaları (%32), cerrahi hastalarına (%55) göre daha fazla komorbidite (ek hastalık) ve biraz daha yüksek riskli prostat kanseri ile daha yaşlıydı. Aktif gözetimi tercih eden erkekler (%13) tipik olarak ameliyat olanlardan daha yaşlıydı, ancak radyoterapi grubundan daha gençti ve düşük riskli hastalığa sahip olma olasılıkları daha yüksekti.

Yazarlar;

"Farklı bir tedaviyle daha iyi durumda olurdum",

"Tedavinin yanlış olduğunu düşünüyorum",

"Yapabilseydim başka bir tedavi seçerdim",

"Keşke seçtiğim tedavi hakkındaki fikrimi değiştirebilseydim" gibi ifadeler içeren bir anket kullanarak hastaların pişmanlığını ölçtüler.

Ankete katılan prostat kanserli hastalar, teşhisten 6 ay, 1 yıl, 3 yıl ve 5 yıl sonra değerlendirildi. 5. yılda ankete yanıt oranı %71 idi.

Temel farklılıklara göre ayarlandığında, ameliyat olan erkeklerin, aktif gözetimi seçen erkeklere göre 5 yıl sonra kararlarından iki kat daha fazla pişmanlık duyma olasılıkları vardı.

Şaşırtıcı olmayan bir şekilde, pişmanlık, tedavilerinin beklenenden çok daha az etkili olduğuna ve yan etkilerinin çok daha şiddetli olduğuna karar veren erkekler arasında çok daha yaygındı.

İlginç bir şekilde, katılımcı karar verme ve sosyal destek, pişmanlıktan koruyor gibi görünüyordu.

Çalışmanın yazarları, ABD Ulusal Kapsamlı Kanser Ağı tavsiyeleri göz önüne alındığında, geçmişte ameliyat veya radyoterapi uygulanan birçok düşük riskli erkeğe bugün aktif gözlem önerilebileceğini belirttiler.

Öyle olsa bile, hasta değerlerinin ve önceliklerinin belirlenmesi de dahil olmak üzere, tanı anında ve tedaviden önce iyileştirilmiş bilgilendirme süreci, bu hastalar arasındaki pişmanlığı azaltabilir.