Sağlık Çalışanlarının ve Sisteminin Tahtakurusu: TÜKENMİŞLİK!

Dünya genelinde sağlık çalışanlarının tükenmişliği, Covid-19 Pandemisi ile daha fazla görmezden gelinebilir olmaktan çıkmıştır. Yazımız her ne kadar Amerika’daki sağlık sistemi hakkında olsa da benzer problemleri ülkemizde de yaşadığımız için dikkat çekmekte fayda bulduğumuz bir makaleyi paylaşıyoruz. The New England Journal of Medicine’da 18 Ağustos 2022'de yer alan makale Dr. Vivek Murthy tarafından kaleme alındı. Uzun süredir var olan doktorların tükenmişlik sendromunun pandemi ile birlikte daha fazla ötelenilemez hale gelmesini konu alıyor. Bununla birlikte sağlıkta şiddet, doktorların hasta ile ilişkilerini kötü etkileyen sağlık yasaları, geleceğin doktorlarını yetiştirirken nelere dikkat etmemiz gerektiğine de değiniyor.

Covid-19 Pandemisi'nin başlarında, ABD toplumunun çoğu kapandığında, sağlık çalışanları kendi güvenliklerini tehlikeye attı ve hastalara bakmak için çalışmaya devam etti. Amerikan halkı başlangıçta tencerelere vurarak, balkonlarından tezahürat yaparak ve teşekkür levhaları asarak sağlık çalışanlarına moral olmaya çalıştılarsa da uzun süredir tencereler çınlamayı bıraktı. Sağlıkla ilgili yanlış bilgilerin patlaması ve bilime ve halk sağlığı uzmanlarına olan güvenin sarsılmasından dolayı, şükran ifadelerinin yerini sağlık çalışanlarına yönelik düşmanlık, öfke ve hatta ölüm tehditleri aldı. Yine de doktorlar, hemşireler, eczacılar, sosyal hizmet uzmanları, hastane güvenlik görevlileri ve sağlık ve halk sağlığı kuruluşlarının çalışanları, pandemi ve onun yaralarına (uzun süreli Covid, zihinsel sağlık sorunları, artan sağlık eşitsizlikleri) karşı savaşmak için ortaya çıkmaya devam ediyor.

Sağlık çalışanlarımız için çalan çanlar endişe verici. Binlercesi Covid'den öldü. Sağlık çalışanlarının yarısından fazlası tükenmişlik belirtileri bildiriyor ve birçoğu uykusuzluk, depresyon, anksiyete, travma sonrası stres bozukluğu veya diğer zihinsel sağlık sorunlarıyla mücadele ediyor. Miami'de bir yoğun bakım hemşiresi, "Kaybettiğim herkesin kalp kırıklığını artık kontrol edemediğim bir nokta vardı" dedi. Salgının ilk yılında 135. hastasının Covid'den ölmesinden sonra saymayı bıraktı. Hastalara bakmak her zaman duygusal ve fiziksel olarak zorlu olmuştur, ancak bir Missouri doktorunun söylediği gibi, "Bizim de kaybettiğimiz çok şey/duygu var. Biz de insanız.”

Tükenmişlik bireylerde kendini gösterir, ancak temelde sistemlere dayanır. Ve sağlık çalışanı tükenmişliği, Covid-19 gelmeden çok önce yaşanan bir krizdi. Nedenleri arasında yetersiz destek, artan iş yükleri ve idari yükler, halk sağlığı altyapısına kronik yetersiz yatırım ve hastaların ihtiyaç duyduğu bakımı sağlayamamaktan kaynaklanan manevi zarar sayılabilir. Tükenmişlik sadece uzun saatler ile ilgili değildir, sağlık çalışanları ile onları motive eden hizmet etme misyonu arasındaki temel kopukluk ile ilgilidir.

Bu sistemik eksiklikler milyonlarca sağlık çalışanını uçurumun eşiğine getirdi. Hemşirelerin yaklaşık %52'si (Amerikan Hemşireler Vakfı'na göre) ve doktorların %20'si (Mayo Clinic Tutanakları) yaptıkları işi bırakmayı planladıklarını söylüyor. Yıl sonuna kadar 1 milyondan fazla hemşire açığı olacağı tahmin ediliyor (ABD Çalışma İstatistikleri Bürosu); Önümüzdeki 3 yılda 3 milyon düşük ücretli sağlık çalışanı açığı bekleniyor (Mercer). Ve tam da gelecekteki halk sağlığı tehditlerine karşı savunmamızı güçlendirmemiz gerektiğinde önemli bir halk sağlığı çalışanı sıkıntısıyla karşı karşıyayız. Sağlık çalışanı tükenmişliği, ülkenin sağlığı ve ekonomik güvenliği için ciddi bir tehdittir.

Kademeli yavaş bir değişim için zaman geçti artık. Tükenmişlik krizinin köklerine inen cesur, köklü bir değişime ihtiyacımız var. Sağlık çalışanlarımıza ve yeni yetişen nesle sahip çıkmalıyız.

23 Mayıs 2022'de, sağlık çalışanlarının tükenmişliği ve esenliği hakkında bir “Genel Cerrahın Tavsiyesi” yayınlayarak bu krizi ulusal bir öncelik olarak ilan ettim ve ülkeyi sağlık sistemleri, sigortacılar, hükümet, eğitim kurumları ve diğer paydaşlar için özel direktiflerle harekete geçmeye çağırdım... Danışmanlık ayrıca, sağlık çalışanı tükenmişliğinin ulusun sağlığı için oluşturduğu tehdide ilişkin farkındalığı artırmayı da amaçlamaktadır. Halkın farkındalığı ve desteği, sürekli eylemin sağlanması için gerekli olacaktır.

Sağlık çalışanlarının refahını ele almak, öncelikle sağlık çalışanlarına değer vermeyi ve korumayı gerektirir. Bu, onların geçinebilecekleri bir ücret almalarını, sağlık sigortasına erişimlerini ve yeterli hastalık izni almalarını sağlamak anlamına gelir. Bu aynı zamanda sağlık çalışanlarının pandemi sırasında olduğu gibi bir daha asla maske gibi yeterli kişisel koruyucu ekipman (KKE) olmadan işe gitmemesi gerektiği anlamına geliyor. Biden yönetiminin yerel KKE üretimini geliştirme ve Stratejik Ulusal Stokta yeterli arzı sürdürme çabaları temel olmaya devam edecek. Ayrıca, sağlık çalışanını şiddetten korumak için katı politikalara ihtiyacımız var: Ulusal Hemşireler Birliği'ne göre, 10 sağlık çalışanından 8'i pandemi sırasında fiziksel veya sözlü tacize maruz kaldığını bildiriyor.

İkincisi, sağlık çalışanları ve hastaları arasındaki idari yükleri azaltmalıyız. Bir çalışma, ayakta tedavi veren doktorların, her gece idari işlerde 1-2 saat harcamanın yanı sıra, hastalarla geçirdikleri her 1 saat için gün içinde elektronik sağlık kayıtları ve masa başı işlerde yaklaşık 2 saat harcadıklarını ortaya çıkardı, bu doktorlar ve hastalar tarafından yaygın olarak yakınılan bir eğilim. 25×5 girişiminin (amerikadaki doktorlarda dokümantasyon yükünü azaltmayı hedefleyen bir sempozyum) 2025 yılına kadar doktorların dokümantasyon yükünü %75 oranında azaltma hedefi, kilit bir hedeftir. Bu hedefe ulaşmaya yardımcı olmak için sağlık sigortacıları, ön izin gerekliliklerini azaltmalı, evrak gereksinimlerini kolaylaştırmalı ve basitleştirilmiş, ortak faturalandırma formları geliştirmelidir. Elektronik sağlık kayıt sistemlerimiz, sistemler arasında kullanılabilirliği, iş akışını ve iletişimi optimize eden insan merkezli tasarım yaklaşımlarına ihtiyaç duyar. Sağlık sistemleri, mükerrer ve verimsiz çalışmayı azaltmak için dahili süreçleri düzenli olarak gözden geçirmelidir. Bu çabalardan biri olan Hawaii Pacific Health'in “Aptal Şeylerden Kurtulmak” programı, sağlık sisteminde ayda 1700 saat hemşire hizmeti tasarrufu sağladı.

Üçüncüsü, sağlık çalışanlarının ruh sağlığı hizmetlerine erişimini artırmamız gerekiyor. Sağlık sigortası kapsamının olmaması, çok az sayıda akıl sağlığı hizmeti sağlayıcısı olan sigorta ağları veya ziyaretler için program esnekliğinin olmaması nedeniyle sağlık çalışanları akıl sağlığı hizmeti almakta zorlanıyor. Ruh sağlığı iş gücünü genişletmek, sigortacılara yönelik ruh sağlığı parite yasalarını güçlendirmek ve çalışanlara ruh sağlığı bakımını bulundukları yerde ve programlarına göre getirmek için sanal teknolojiyi kullanmak temel adımlardır.

Dördüncüsü, işgücüne ve halk sağlığına yapılan kamu yatırımlarını güçlendirebiliriz. Daha fazla doktor ve halk sağlığı çalışanı yetiştirmek için kamu finansmanını genişletmek çok önemlidir. Yerel halk sağlığı departmanlarına verilen sürekli destekten, konut ve gıda güvensizliği gibi sağlığın sosyal belirleyicilerinin ele alınmasına daha fazla odaklanmaya kadar toplulukların sağlık altyapısını güçlendirmek için artan finansman, sağlıkta eşitliği ilerletir ve sağlık sistemimizden gelen talepleri azaltır. Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi'nin (CDC) halk sağlığı altyapısını, veri sistemlerini ve işgücünü desteklemek için 3 milyar dolarlık hibe programlarına ilişkin son duyurusu, ihtiyaç duyulan yatırım türüdür.

Beşincisi, refahı destekleyen bir kültür inşa etmemiz gerekiyor. Sağlık çalışanlarının acılarını çevreleyen geleneksel sessizliği kırmanın zamanı geldi. İşimiz sevindirici olduğu kadar derinden izole edici olabilir, özellikle iş arkadaşlarımıza iyi olup olmadığımızı söyleyemeyeceğimizi hissettiğimizde. Bu benim de dahil olmak üzere milyonlarca sağlık çalışanının kariyerimiz boyunca sahip olduğu bir duygu. İyilik tohumlarının erken ekilebileceği eğitim kurumlarımızda kültür değişimi başlamalıdır. Aynı zamanda sağlık sistemlerinde ve halk sağlığı bölümlerinde örnek teşkil eden liderlik gerekir. Ruhsat veren kuruluşlar, sağlık çalışanlarını ruh sağlığı sorunlarını bildirdikleri veya yardım istedikleri için cezalandırmayan ve mahremiyetlerini koruyan tükenmişliğe karşı bir yaklaşım benimsemelidir. Son olarak, birçok sağlık çalışanı hala ırklarına, cinsiyetlerine veya engelliliklerine dayalı olarak aşırı önyargı ve ayrımcılığa maruz kalmaktadır. Bir kapsayıcılık, eşitlik ve saygı kültürü oluşturmak, işgücünün morali için kritik öneme sahiptir.

Bu değişiklikleri yapmak kolay olmayacak. Ama bunlar gerekli ve acildir. Bu kilit paydaşların öne çıkmasını ve üzerlerine düşeni yapmasını gerektirir. Hükümet, koordineli federal eylemi yürütmek için bir Ulusal Sağlık Hizmetleri İşgücü Komisyonunu destekleyerek ve sağlık çalışanlarının refahı için ulusal bir gündem üzerinde eyalet ve yerel yönetimler ve özel sektörle işbirliği yaparak sürekli odaklanma ve hesap verebilirliği sağlayabilir. Ortak Komisyon, kurumsal akreditasyon standartlarına işçi sağlığı önlemleri ekleyebilir. Ve sağlık sistemi liderleri, kuruluşun en üst düzeyinde hesap verebilirlik ile çalışan refahını ölçülebilir bir öncelik haline getirmeli ve sağlık çalışanlarını kapsamlı bir refah stratejisi tasarlamaya ve uygulamaya dahil etmelidir.

Yıllarca süren eylemsizliğe rağmen, bu sefer farklı olabileceğine dair umut verici işaretler var. Federal düzeyde, 2022 tarihli Dr. Lorna Breen Sağlık Hizmeti Sağlayıcısını Koruma Yasası ve 2021 Amerikan Kurtarma Planı'ndan sağlanan milyarlarca dolarlık fon, sağlık çalışanlarının refahını etkileyen programları güçlendirmek için yeni altyapı ve kaynaklar sağlayacaktır. Bu kaynaklar, artan ruh sağlığı hizmetlerini, sağlık iş gücünün genişlemesini, sağlık profesyonelleri için kredi bağışlama programlarını, daha sağlam halk sağlığı altyapısını ve sağlık çalışanları için refah eğitim programlarını desteklemektedir. Başkan Biden, bu yatırımları sürdürmek için milyarlarca dolarlık ek finansman çağrısında bulundu.

Hükümet dışında, Ulusal Tıp Akademisi Doktor Refahı ve Dayanıklılık İşbirliği Eylemi, Ulusal Sağlık İşgücü Refahı Planı ile paydaş katılımını ve bağlılığını artırdı. Çeşitli sağlık sistemleri, sağlık çalışanlarının refahı için kapsamlı gündemleri kurumsallaştırmak için sorumluluk, kaynak ve yetkiye sahip yönetici düzeyinde pozisyonlar oluşturuyor. Son olarak, yükselen bir sağlık çalışanları kuşağı, işyerinde ve eğitim kurumlarında, meslek birliklerinde ve halk meydanında, tükenmişliği ele alan politika değişikliklerini savunmak için örgütsel olarak seslerini kullanıyor. Kendi refahları ve topluluklarının sağlık güvenliği tehlikede olduğunda sessizliğin bir seçenek olmadığını anlıyorlar.

Millet olarak sağlık çalışanlarını ve hizmet ettikleri toplulukları başarısızlığa uğratmamıza izin veremeyiz. Yerleşik çıkarları, bürokratik ataleti ve statükoyu cesurca üstlenerek bu adımları geliştirmeliyiz. Ülkenin dört bir yanındaki sağlık çalışanları, kırılma noktasına geldiklerini, “bir şeylerin değişmesi gerektiğini” söylediler. Onlar haklı. Ülkemiz, bize bakmak için bu kadar büyük fedakarlıklar yapanlara bakmak için ahlaki yükümlülüğünü asla unutmasın.

*