Sütür (dikiş atmak) MÖ 3000 – Halen tıbbın olmazsa olmazı

Yazıda geçen tarihi kşiler: Galen of Pergamon (129–199), al-Zahrawi (936–1013), Joseph Lister (1827–1912)

Cerrah John Kirkup şöyle yazıyor, “Cerrahi teknolojinin arttığı bir çağda, daha sofistike ameliyat becerilerine kıyasla küçük yara kapatma tekniğini düşürmek cazip geliyor. Nitekim, antiseptik ve aseptik prosedürler varolmadan önce, bir yarayı kapatma birçok felaketin kaynağıydı. Bugün bile başarılı operasyonlar cilt, bağırsak, kemik, tendon ve diğer dokuların hızlı ve güvenilir bir şekilde iyileşmesine bağlıdır ve ne tedavisel ne de kozmetik olarak kabul edilebilir bir yara izi garanti edilemez."

Günümüzde, cerrahi sütür genellikle bir yaranın veya cerrahi kesiğin kenarlarını birbirine dikmek için kullanılan belli uzunlukta ve farklı yapılarda bir iplik olan bir iğneyi ifade eder. Bununla birlikte, tarih boyunca dikiş birçok şekilde olmuştur. İğneler kemik veya metalden yapılmıştır. Dikişler ipek veya katgüt (koyun bağırsakları) gibi malzemelerden yapılmıştır. Ayrıca, bazen yaraları sıkıştırmak için büyük karıncalar kullanılırdı. Karıncanın kıskaçları eti ısırıp bir açıklığı kapattıktan sonra, karıncanın vücudu çıkarıldı, geride sadece baş ve kapalı kıskaçlar kalırdı. Eski Mısırlılar yaraları kapatmak için keten ve hayvan sinüslerini kullandılar ve bu tür dikişlerin ilk raporları M.Ö.3000'lere kadar uzanıyor. İkinci yüzyıl Greko-Romen doktoru Galen, Arap cerrah el-Zahrawi'nin yaptığı gibi hayvansal malzemelerden yapılmış dikişler kullandı. İngiliz cerrah Joseph Lister, vücudun yavaş yavaş emdiği bir sütür materyali olan katgutu sterilize etmenin yollarını araştırdı. 1930'larda, büyük bir katgut sütür üreticisi tek bir günde 26.000 koyun bağırsağı kullandı. Günümüzde birçok dikiş, emilebilen veya emilemeyen sentetik polimer liflerden yapılmaktadır ve iplik geçirme işlemi sırasında vücut dokularında travmayı azaltmak için gözsüz iğneler dikişe önceden takılabilir. Yapışkan sıvılar da yaranın kapanmasına yardımcı olmak için kullanılır.

Kullanıma bağlı olarak, dikişlerin genişliği değişebilir, bazıları insan saçı çapından daha küçüktür. On dokuzuncu yüzyılda cerrahlar, hastaları enfekte sütürlerden ölme riskinden ziyade, çoğu zaman dehşet verici bir işlem olan yaraları koterize etmeyi (dağlamayı, yakmayı) tercih ettiler.

Yazı görselinin açıklaması: Cerrahın eldivenli eli, 4-0 monofilaman emilemeyen sentetik sütüre tutturulmuş atravmatik kavisli kesme iğnesi olan bir iğne tutucuyu tutuyor.

• Önceki konu: İdrar Tahlili MÖ 4000 – Laboratuvar tıbbının ilk adımı
• Sonraki konu: Cam Göz MÖ 2800 – Yapay gözün eskiye uzanan şaşırtıcı tarihi