Trousseau Belirtisi Nedir? Adı Nereden Gelmektedir?

Trousseau sendromu olarak da bilinen Trousseau’nun kanser belirtisi (Trousseau’s sign of malignancy), genellikle kökeni bilinmeyen bir kanserle ilişkili, tekrarlayan ve göçmen/gezici trombozlarla (damar tıkanıklığı) kendini gösteren paraneoplastik bir süreci ifade etmektedir.

Trousseau'nun kanser belirtisi, yine Dr. Trousseau ile anılan, kalsiyumu düşük kişilerde kola tansiyon aletinin manşonu ile basınç uygulandığında ortaya çıkan "ebe eli" görünümünden farklı bir durumdur; hatta Trousseau belirtisi denilince akla ilk olarak bu ebe eli görünümü gelmektedir.

Not: Dilimizde sıklıkla "belirti" şeklinde kullanıldığı halde, “sign” kelimesinin karşılığı işaret ya da bulgu olarak kullanmak daha doğrudur. Fakat yazımızda, alışılageldiği üzere belirti kelimesi kullanılmıştır.

Paraneoplastik sendromlar, kanserin bağışıklık sistemini alternatif yollardan tetiklemesiyle çok nadiren ortaya çıkan bir dizi hastalığın genel adıdır. Sendrom, birbirleriyle ilişkisiz gibi görünen, ancak bir araya geldiklerinde tek bir olgu olarak kendilerini gösteren bulgular bütünüdür. Paraneoplastik sendrom, tümör veya tümörün diğer dokulara yaptığı sıçramalarla (metastaz) doğrudan ilişkili değildir; tümör hücrelerinin hormon veya sitokinler gibi biyolojik olarak aktif maddeler salgılamaları sonucunda oluşur. Bu durumda, tümörden salınan maddeler bir dizi yakınma ve belirtiyi tetikler. Bu yakınmalar birçok sistemle ilişkili olabilir: endokrin (hormonal), sinir sistemi, kas-iskelet sistemi, kalp-damar, cilt, kan hücreleri, mide-bağırsak veya böbrekle ilişkili olabilir.

Mide, pankreas, prostat, kolon ve akciğer kanserlerine çoğunlukla geç / ileri evrede tanı konur. Kanserin Trousseau belirtisi klasik olarak, neden olduğu anlaşılmayan bir tromboflebiti (toplar damar içi pıhtılaşma) araştırırken karşımıza çıkar; genellikle daha sonra bu durumun pankreas kanseri olduğu anlaşılır. Zamanla bu terim, yaygın olarak komplikasyonsuz bacak derin ven trombozu (DVT) ile ortaya çıkan gizli kanserler dahil olmak üzere kansere bağlı aşırı pıhtılaşma ile ilişkili çeşitli durumları ifade etmek için kullanılmıştır. Pıhtılar, bacaklar gibi belli konumlarda olabileceği gibi kollar, boyun veya karın kan damarları gibi nadir görülen bölgelerde de olabilir.

Trousseau Adının Tarihi

Trousseau kanser belirtisine ismini veren Doktor Armand Trousseau, 1801 yılında Fransa, Tours’da dünyaya gelmiştir. 1825’te Paris’te tıbbi eğitimini tamamlamış ve 1839 yılında St. Antoine Hastanesinde hekim olarak işe başlamıştır. Daha sonra hekimliğine Hotel Dieu’da devam etmiştir.

Dr. Trousseau, gözlemci klinisyen ve üretken bir yazar olarak bilinirdi. Trakeotomi (soluk borusunu açma operasyonu) yapan (1831’de) ilk hekim olduğuna ve hemokromatozu (vücudda fazla miktarda demir birikmesi sonucu oluşan bir rahatsızlık) ilk kez tanımlayan (1865’te) kişi olduğuna inanılmaktadır. Ayrıca epilepsi türlerini, Parkinson hastalığındaki yürüme güçlüklerini ve latent tetani (kalsiyum eksikliğinden doğan kasılma) için Trousseau belirtisini tanımlamıştır.

Dr. Trousseau, bir gün adını taşıyacak olan kanserle ilişkili tromboz olgusunu anlatan bir dizi konferans vermiştir. Rahim ve iç organ kanserli ve ileri tüberküloz olan hastalarda "ağrılı beyaz inflamasyon" ve spontan pıhtılaşma ilişkisini tanımlamıştır.

Dr. Trousseau, son olarak kendi durumu için de tanı koymuş ve 2 yıl sonra 1867’de mide kanserinden dolayı yaşamını yitirmiştir.