
Geri Dönüştürülen Elektrik Ürünlerinde Zararlı Kimyasallar Bulundu
Mayıs 2018'de Environment International adlı dergide yayımlanan bir çalışmaya göre, elektrik ürünlerinin geri dönüştürülmesi ile elde edilen siyah plastiklerde brom, antimon ve kurşun gibi sağlık için potansiyel zararlı kimyasallar maddeler bulunmaktadır.
Bu maddeler, dizüstü bilgisayarlar ve müzik sistemleri gibi cihazlarda ateşe dayanıklılık ve koyu renk verme amaçlı kullanılmaktadır ve ömürlerinin sonuna ulaştıklarında da ürünlerde hala bulunmaktadır.
Plymouth Üniversitesi'nden bilim insanları, siyah plastik için artan talep ve ömrünü tamamlamış elektrikli ürünlerin verimsiz bir şekilde ayıklanması sebebiyle bu zararlı maddelerin geri dönüştürme sürecine dahil olduğunu düşünüyor.
Siyah plastikler evsel atığın yaklaşık % 15'ini oluşturmaktadır ve bu atık malzemeler, geleneksel plastik ayırma tesislerinde doğru bir şekilde geri dönüştürülememektedir.
İnsan sağlığına yönelik bir tehdit oluşturmasının yanı sıra deniz ve kıyıları için malzemelerin çöp veya mikroplastik olarak yayılması sonucunda doğaya zararlı etkileri olduğu görülmektedir.
Araştırmacılar gıda ile temas eden ürünler, depolama, giyim, oyuncak, mücevher, ofis malzemeleri, yeni ve eski elektronik, ve elektrikli ekipman gibi 600'den fazla siyah plastik ürün yelpazesindeki elementlerin seviyelerini değerlendirmek için XRF spektrometresi kullanmdılar.
Bromin, bromlu bileşikler biçiminde olup, elektriksel plastik ürünlerde bir ateş geciktirici (alev almayı önleyici) olarak kullanılılırken, ürünlerde bir kontaminant (bulaş) olarak bulunan kurşun ile de sıklıkla karşılaşıldı. Bununla birlikte her iki madde de elektrikli olmayan ürünlerde de yoğun olarak bulunmaktadır.
Not: Brom, kanserinojen olarak sınıflandırılmazken, kurşun bileşikleri grup 2A karsinojen olarak sınıflandırılmaktadır.
Kokteyl karıştırıcıları, askılar, plastik takılar, bahçe aksesuarları, Noel süsleri gibi pek çok üründe brom konsantrasyonları elektrikli ürünler için tasarlanmış yasal sınırları aşmaktadır. Çeşitli oyuncaklar, saklama kapları ve ofis ekipmanları dahil olmak üzere diğer ürünlerde de kurşun konsantrasyonu elektrikli ürünler için yasal sınırları aşmaktadır.
Genel olarak plastiklerin üretiminden ve kullanımından dolayı kaynaklanan olumsuz çevresel etkileri bulunmaktadır, ancak siyah plastikler daha fazla risk ve tehlikeye yol açmaktadır. Geri dönüşüm için siyah atığın ayrıştırılması ve dönüştürülmesi maddi ve teknik açıdan zor olduğu için geri dönüştürme sürecinde birçok zararlı madde doğru ayrıştırılamadığı için geri dönüştürülmüş ürünlerde bazı kimyasal maddeler istenmeyen oranlarda tekrar görülmektedir.
Siyah plastik estetik olarak hoş olabilir ancak bu çalışma plastik atıkların elektronik atıktan geri dönüştürülmesi sonucunda zararlı kimyasalların tüketici ürünlerine bulaştığı doğrulamaktadır. Bu, açıkça halkın beklemediği ve görmek istemediği bir durumdur. Geri dönüştürülmüş atıklardan kaynaklanan zararlı maddelerin elimine edilmesi ve siyah plastik bazlı ürünlerinin geri dönüşümünün artırılmasını sağlamak için geri dönüşüm endüstrisinde daha fazla inovasyona (yenilikçi araştırma) ihtiyaç vardır.
Andrew Turner ve ark.
Black plastics: Linear and circular economies, hazardous additives and marine pollution.
Environment International, 2018