Herceptin ve Perjeta akıllı ilaç rejimi ile meme kanseri tedavisi

Herceptin ve Perjeta nasıl etki eder?

Herceptin (etken maddesi trastuzumab) ve Perjeta (etken maddesi pertuzumab) adlı hedefe yönelik ilaçların her biri, büyüme ve çoğalma yeteneklerini durdurarak kanser hücrelerini öldürmek veya kanser hücrelerinin büyümesini yavaşlatmak için tasarlanmıştır.

Tedavinin amacı

Herceptin + Perjeta tedavi rejimi, meme kanseri hücre yüzeyinde HER2 adlı reseptörü yoğun bir şekilde barındıran ve bu nedenle HER2 pozitif olarak adlandırılan meme kanseri türlerinde 3 amaçla kullanılmaktadır:

1. Neoadjuvan tedavi: Ameliyat öncesi tümör boyutunu küçülterek ameliyatın başarısını artırmak ve böylelikle ameliyat sonrası hastalık tekrarı ihtimalini azaltmak,
2. Adjuvan tedavi: İlk tedavi olarak ameliyat olan hastalarda, vücutta kalabilen kanser hücrelerini yok etmek,
3. Palyatif tedavi: 4. evre (metastatik) meme kanserine sahip hastalarda hastalığı gerileterek kontrol altına almak, yaşam süresini uzatmak ve hastalığa bağlı şikayetleri azaltmak için.

Herceptin, ülkemizde dünyada olduğu gibi erken evre hastalıkta yenileme riskini azaltmak amacı ile kemoterapi ile birlikte başlanır ve 1 yıl süresince kullanılır. Bölgesel olarak ilerlemiş hastalarda kemoterapi ile birlikte hastalığın geriletilmesi ve ameliyata uygun hale gelmesi için kullanılır. Ameliyat sonrası ise koruyucu amaçlı bir yıl süreye kullanımı tamamlanır.

Perjeta, ilk olarak metastatik HER2 pozitif meme kanserinde Herceptin ve dosetaksel adlı kemoterapi ilacı ile birlikte 2012 yılında FDA onayı almıştır. Bu uygulama şekli ancak Temmuz 2016’da ülkemizde onaylanmıştır. 2013 yılında ise bölgesel olarak ilerlemiş HER2 pozitif meme kanserlerinin neoadjuvan (küçültücü = ameliyata hazırlayıcı) tedavisinde FDA tarafınca onaylanmıştır ancak bu alanda kullanımı ülkemizde henüz onaylanmamıştır.

HER2 pozitif nedir?

Human Epidermal Growth Factor Reseptör 2 (HER2) adlı reseptör, hücre büyüme faktörlerinin aracılarından biridir. HER2 pozitif meme tümörlerinde, kanser hücreleri bu reseptörü fazla üretir (overekspresyon). Bu durum kanserin daha agresif davranışına neden olur. HER2 reseptörünü hedef alan yeni nesil akıllı ilaçlar geliştirilmeden önce HER2 pozitifliği kötü hastalık gidişatı ve daha sık hastalık tekrarı ile ilişkiliydi. Meme kanserlerinin %20 kadarı HER2 yönünden pozitiftir.

Uygulama şekli, dozu ve program

• Trastuzumab (Herceptin) 8mg/kg (ilk kür için yükleme dozu), 1. gün toplardamardan (İntraVenöz = İ.V.) ilk kürde 90 dakika içerisinde yavaşça uygulanır. İkinci kürde Trastuzumab 6mg/kg (idame doz) 60 dakikada uygulanır. Üçüncü kür ve sonrasında eğer hasta tolere edebiliyorsa, Trastuzumab 6mg/kg (idame doz) 30 dakikada uygulanır. Bu şekilde, damar yoluyla belli bir sürede ilaç uygulamaya infüzyon denir.
• Pertuzumab (Perjeta) 840 mg (ilk kürde yükleme dozu), 1. gün toplardamardan ilk kürde 60 dakikada uygulanır, uygulama sonrası hasta 30 ila 60 dakika arasında gözlemlenir. İkinci kürden itibaren Pertuzumab 420mg (idame doz) 30 dakikada uygulanır ve hasta 30 ile 60 dakika gözlemlenir.

Herceptin + Perjeta tedavisinin toplam tahmini süresi

• Herceptin + Perjeta tedavisinin uygulama süresi ilk kürde hazırlık ilaçları ile birlikte 2.5 saat kadar sürebilir.
• Daha sonraki kürler için yaklaşık 1 saat kadar sürebilir.
• İnfüzyon süreleri klinik araştırmalara dayanmaktadır, ancak doktor tercihine veya hastanın tedaviyi tolere etme durumuna bağlı olarak değişebilir. Ön ilaçlar ve sıvı destekleri daha fazla zaman katabilir.
• Herceptin + Perjeta tedavisi genelde hastaların tedavi sonrası evine döndüğü günübirlik kemoterapi ünitelerinde uygulanır.
• Herceptin + Perjeta tedavisi her 21 günde (3 hafta) bir tekrarlanır. Bu döngü 1 kür olarak bilinir. Tedavinin süresi, tedaviden görülen faydaya bağlı olarak hekimin uygun gördüğü süre boyunca kullanılır.

Herceptin ve Perjeta yan etkileri

Çoklu ilaç rejimlerinde, her ilacın kendine özgü yan etkisi vardır. Bu iki ilacın birlikte verilmesiyle ortaya çıkabilecek yan etkiler, yapılan klinik araştırmaların sonuçlarına göre tahmin edilmiştir. Hedefe yönelik akıllı ilaçlarda, kemoterapilere göre çok daha az yan etki görülür. Yapılan klinik araştırmalarda Herceptin + Perjeta ile ilgili en sık görülen yan etkiler aşağıdaki gibidir:

• Kalp fonksiyonlarında azalma (bu yan etki ileri yaş hastalarda çıkma eğilimindedir ve genel olarak nadir görülür)
• Cilt döküntüleri
• Alerjik reaksiyon

Takip

Ne sıklıkla takip gereklidir?

Herceptin + Perjeta ikili rejimi, kan değerlerini düşürmesini beklediğimiz bir tedavi değildir. Fakat kemoterapi ilacı ile birlikte verilirse – ki sıklıkla taksan grubu kemoterapi ilaçları ile birlikte uygulanır – tedavi öncesi kanların kontrol edilmesi önerilir. Gerekli olan kan tahlilleri tam kan sayımı (hemogram), kapsamlı metabolik paneldir (biyokimya). Hekimin önerisine göre başka kan tahlilleri eklenebilir.

Görüntüleme ( radyolojik inceleme ) ne kadar sıklıkla gereklidir?

Kalp ultrasonu EKO, tipik olarak ilk tedaviden önce, daha sonra periyodik olarak kalp işlevinizi izlemek için yapılır.

- Ameliyat öncesi küçültücü (neoadjuvan) amaçla uygulanıyorsa, onkoloğunuz 2-4 kürde bir tedavi yanıtını değerlendirmek amacı ile görüntüleme (meme ultrasonu, bilgisayarlı tomografi veya PET-BT) planlayabilir.

- Ameliyat sonrası koruyucu amaçlı (adjuvan) veriliyor ise özel durumlar dışında tedavi sürecinde görüntüleme yapılmaz.

- Metastatik hastalıkta palyatif amaçla uygulanıyorsa, yine tedavi yanıtını değerlendirmek için 2-4 kürde bir görüntüleme planlanabilir.

Kan testi veya görüntüleme sonuçları tedaviyi nasıl etkiler?

Sonuçlara bağlı olarak doktorunuz Herceptin + Perjeta kullanımına planladığı gibi devam edebilir, dozunu değiştirebilir veya tedaviyi değiştirebilir.

Dikkat edilmesi gerekenler

• Herceptin + Perjetadan herhangi birine karşı infüzyon reaksiyonu oluşması durumunda infüzyon merkezinde fazladan kalabileceğiniz için zaman planlamanızı ona göre yapmalısınız. Çoğu infüzyon merkezleri sabah erken saatlerde bu tedaviye başlarlar. Böylece beklenmedik gecikmeler için gün içerisinde fazladan zaman ayırmış olurlar.
• Ameliyat öncesi Herceptin + Perjeta kullanımının ameliyat yarasının iyileşmesini geciktirdiği bilinmektedir. Bu durum özellikle meme kanseri ameliyatı ile birlikte plastik cerrahlar tarafından uygulanacak meme rekonstrüksiyonu planlandığında göz önünde bulundurulmalıdır. Herceptin + Perjeta kombine kullanımı durumunda meme rekonstrüksiyonu, meme kanseri ameliyatı ile eşzamanlı yapılmamalı, ertelenmelidir.
• Onkoloji eczacınız ilaçların birbiriyle ilgili etkileşimi olup olmadığını kontrol etmelidir.

Bireysel ilaç etiketi bilgileri

Herceptin (Trastuzumab)

• Herceptin intravenöz bir infüzyondur.
• Kalp fonksiyonunuz trastuzumaba başlamadan önce ve tedavi sırasında her 3 ayda bir kontrol edilmelidir. Kalbinizin pompalama kabiliyeti azalırsa, kalp işlevinizin düzelmesi için tedavinin belirli bir süre kesilmesi gerekebilir. Kalp fonksiyonunuzu düzelmesine yardımcı olmak için tedaviye çeşitli ilaçlarla da başlatılabilirsiniz.
• Nadiren de olsa akciğer yan etkileri (toksisite) görülebilir. Mevcut akciğer hastalığı olan kişilerde bu risk daha fazladır.
• Hamile kadınlara verildiğinde ciddi doğum kusurlarına neden olabilir. Trastuzumab sırasında kendinize uygun doğum kontrolü yöntemlerini kullanın ve tedavi sırasında hamile kalırsanız doktorunuza bildirin.

Genel Herceptin (Trastuzumab) yan etkileri

• Genelde sadece ilk kürde meydana gelen infüzyon reaksiyonlarına neden olabilir. Bunlar ortaya çıkarsa, sonraki tüm kürler öncesinde asetaminofen (parol, minoset, vermidon gibi), difenhidramin (avil vb) ve bir kortikosteroid almalısınız.
• Ciltte dökülmelere sebep olabilir.
• Öksürük, burun akıntısı ve nefes darlığına sebep olabilir.

Perjeta (Pertuzumab)

• Perjeta intravenöz bir infüzyondur.
• Kalp fonksiyonunuz pertuzumaba başlamadan önce ve tedavi sırasında her 3 ayda bir kontrol edilmelidir. Kalbinizin pompalama kabiliyeti azalırsa, kalp işlevinizin düzelmesi için tedavinin belirli bir süre kesilmesi gerekebilir. Kalp fonksiyonunuzu düzelmesine yardımcı olmak için tedaviye çeşitli ilaçlarla da başlatılabilirsiniz.
• Hamile kadınlara verildiğinde ciddi doğum kusurlarına neden olabilir. Trastuzumab sırasında kendinize uygun doğum kontrolü yöntemlerini kullanın ve tedavi sırasında hamile kalırsanız doktorunuza bildirin.

Genel Perjeta (Pertuzumab) yan etkileri

• Genelde sadece ilk kürde meydana gelen infüzyon reaksiyonlarına neden olabilir. Bunlar ortaya çıkarsa, sonraki tüm kürler öncesinde asetaminofen, difenhidramin ve bir kortikosteroid almalısınız.
• Tipik olarak perjeta infüzyonu sonrası hastalar 30-60 dakika gözlemlenir. Perjeta yanında başka bir ilaç daha alıyorsanız genelde tedaviye önce Perjeta ile başlanır ve diğer ilacı aldığınız sürede gözlemlenmiş olursunuz.
• Sıklıkla ishale neden olur. Bu Lopermid veya Lomotil gibi ishal kesici ilaçlarla kontrol altına alınabilir.
• Cilt döküntülerine sebep olabilir.

Herceptin ve Perjeta etki mekanizması nasıldır?

Trastuzumab (Herceptin) ve pertuzumab (Perjeta) adlı ilaçlar, monoklonal antikor yapısındadır. Hücre büyüme sinyal yollarının önemli elemanları olan HER2 reseptörlerine büyüme faktörlerinin bağlanmasını engelleyerek iş görürler. Monoklonal antikorların bağlandığı kanser hücrelerinin hem çoğalmaları yavaşlar hem de bu hücreler artık bağışıklık sistemi hücrelerimiz tarafından fark edilir hale gelirler. Bu hali ile anti-HER2 tedaviler aynı zamanda bir kanser immünoterapisi grubuna girerler. Herceptin, büyüme faktörlerinin HER2 reseptörüne bağlanmasını engeller, Perjeta, HER2 reseptörünün kendine benzer diğer reseptörlerle bağlanarak aktifleşmesini engeller.

- İlginizi çekebilir: Meme kanseri akıllı ilaç tedavisinde artık daha güçlüyüz