Kansere-Bağlı Yorgunluk, Meme Kanseri Tedavisi Sonrası Denge Sorunlarıyla İlişkili Bulundu

Kansere-Bağlı Yorgunluk, Meme Kanseri Tedavisi Sonrası Denge Sorunlarıyla İlişkili Bulundu

Meme kanseri tedavisi alan birçok hastada kansere bağlı yorgunluk, uzun süreli bir yan etki olabilir ve bu yorgunluğun, "denge sorunları" ile ilişkili olduğu bulundu.

Stephen Wechsler ve meslektaşları tarafından Rehabilitation Oncology adlı dergide 28 Haziran 2022’de yayınlanan yeni araştırma, kansere bağlı yorgunluğun denge bozukluklarına etkisini ölçtü. Bu, kemoterapiye bağlı periferik nöropati (eller ve ayaklarda siniri hasarı) ile karşılaştıran ilk araştırma oldu. Araştırmacılar, “Kansere bağlı yorgunluğun, kemoterapiye maruz kaldıktan birkaç yıl sonra bile, hastanın kemoterapiye bağlı periferik nöropati durumundan bağımsız olarak dengeyi belirgin bir şekilde etkileyebileceğini göstermektedir." dedi.

İlgili konu: Meme Kanseri Yorgunluğa Neden Olur mu? Bilmeniz Gerekenler

Kansere Bağlı Yorgunluk, Denge Sorunlarını Önceden Haber Veriyor

Meme kanseri tedavisini takiben, birçok hasta denge problemleri ve düşme riskinin artması gibi fiziksel ve fonksiyonel sınırlamalar yaşar. Bu denge problemlerinin genellikle, kemoterapinin olumsuz bir etkisi olarak ortaya çıkabilen el-ayak uçlarında sinir hasarından (periferik nöropati) kaynaklandığı düşünülürdü. Bununla birlikte, son zamanlarda yapılan çalışmalar, kanser ve tedavisinin bir başka yaygın yan etkisi olan kansere bağlı yorgunluğun da denge sorunlarına yol açabileceği öne sürüldü.

Kansere bağlı yorgunluk ve duruş/pozisyon kararsızlığı arasındaki ilişkiyi incelemek için Dr. Wechsler ve meslektaşları meme kanseri için kemoterapi gören 43 kadın hakkındaki verileri analiz etti. Hastalar kanser tedavisinden sonra ortalama 3,5 yıl boyunca incelendi. Yorgunluk için ortalama puan 0 ila 100 arasında bir ölçekte 43 idi ve daha yüksek puanlar daha fazla yorgunluğa işaret ediyordu. Kadınların yarısından fazlasında (%54) en azından kemoterapiye bağlı hafif periferik nöropati belirtileri vardı.

Katılımcılar, dengenin bir dizi standartlaştırılmış değerlendirmesine tabi tutuldu. Statik (hareketsiz) bir denge testinde, kansere bağlı yorgunluk skorları daha yüksek olan kadınlarda anteroposterior (önden arkaya) duruşsal salınım artmıştı. Kansere bağlı yorgunluk, periferik nöropatinin %1’ine neden olurken postüral (duruşsal) salınımın %10’una neden olmuştu.

Daha şiddetli yorgunluğu olan kadınlarda, kısa bir egzersizden sonra postüral salınım da arttı. Her iki testte de postüral salınım, kemoterapinin neden olduğu periferik nöropatinin ciddiyeti ile önemli ölçüde ilişkili değildi.

Standart bir otur-kalk testi, fiziksel işleyişin önemli bir ölçüsü ve düşme riskinin bir göstergesidir. Araştırmacılar bu testle kansere bağlı yorgunluğun dinamik denge üzerindeki etkilerini değerlendirdi. Bacak kaslarını hedef alan yorucu bir egzersizden sonra, kansere bağlı yorgunluk, kemoterapiyle ilişkili periferik nöropatinin %3’ünden, postural salınımın yaklaşık %7'sinden sorumluydu.

Egzersizden sonra, kansere bağlı yorgunluğu daha fazla olan katılımcılar, otur-kalk testi sırasında öne doğru denge bozuklukları gösterdi. Bu model, denge problemleri olan bireylerde yaygın olarak görülen "stabilizasyon stratejisi" ile tutarlıdır. Wechsler ve meslektaşları, stabilizasyon stratejisinin, daha iyi denge fonksiyonuna sahip kişilerde gözlemlenen "momentum transferi" stratejisine kıyasla, alt bacak kuvvetine daha fazla dayandığı için bozulmuş postüral kontrolü düşündürdüğünü belirtti.

Kansere Bağlı Yorgunluğun Etkileri

Araştırmacılar, bulgularının çeşitli klinik etkilerini tartışıyorlar. Bunlardan en önemlisi, bacakların kullanıldığı yorucu bir görevin, dinamik dengede bozulmalara neden olabileceği veya şiddetlendirebileceği. Kanseri atlatan kişiler, günlük yaşam aktivitelerini gerçekleştirerek veya önerilen bir egzersiz programına katılarak günlük yaşamda bu tür yorucu görevlerle karşılaşabilirler.

Rapor, kemoterapi ve diğer tedavilerden sonra kansere bağlı yorgunluğun, meme kanserini atlatanlarda denge sorunlarını ve düşme riskini artırabileceğini öne süren son çalışmalara eklenmektedir. Yazarlar, "Kemoterapiye bağlı periferik nöropati, bu hasta grubundaki dengesizlik için bir risk faktörü olmaya devam ederken, kansere bağlı yorgunluk, klinik uygulamada ve araştırmalarda duruşsal kararsızlığın bir mekanizması olarak daha dikkate alınmalıdır." dedi.

Onkolojik rehabilitasyonla ilgilenen sağlık uzmanlarının, kanseri atlatan kişilere egzersiz programları hazırlaması özellikle düşme riskini azaltma ve dinamik dengeyi geliştirme açısından etkili olabilir. Araştırmacılar, özellikle kanser tedavisinden sonra kansere bağlı yorgunluğu olan hastaların; güvenlik, başa çıkma ve kompansatuar stratejilerle (farklı yollarla aynı görevi yerine getirmeye çalışmak) ilgili eğitimlerden yararlanabileceklerini ekledi.

*

İlgili konu: Tüm kanser hastalarına egzersiz REÇETE edilmeli! Neden mi?

Wechsler, Stephen PT, DPT, PhD1; Kneiss, Janet PT, DPT, PhD2; Adams, Benjamin PT, DPT3; Wood Magee, Lisa J. PhD, RN, FAAN4. Persistent Cancer-Related Fatigue After Breast Cancer Treatment Predicts Postural Sway and Postexertional Changes in Sit-to-Stand Strategy. Rehabilitation Oncology: June 28, 2022

Sağlık ve Mutlulukla Kalın...

Sayfada yer alan yazılar sadece bilgilendirme amaçlıdır, tanı ve tedavi için mutlaka doktorunuza başvurunuz.

Kanser tanısına sahip bir hasta için online muayene randevusu hakkında bilgi almak için aşağıdaki formu doldurabilirsiniz.


İlgili Haberleri


Dabrafenib (Tafinlar) Nedir? FDA Onayı, Türkiye Ruhsatı ve Geri Ödeme Durumu

Dabrafenib (Tafinlar) Nedir? FDA Onayı, Türkiye Ruhsatı ve Geri Ödeme Durumu

FDA Onaylı: Evet (İlk onay tarihi: 29 Mayıs 2013) Kutu Adı: Tafinlar Etken Madde Adı: Dabrafenib Uygulama Şekli: Oral Sınıfı:...

Zona (Herpes Zoster) Hastalığı, Aşısı ve Kanser Hastaları için Önemi Nedir?

Zona (Herpes Zoster) Hastalığı, Aşısı ve Kanser Hastaları için Önemi Nedir?

Zona Nedir? Nasıl Oluşur? Zona (Herpes Zoster), varicella zoster virüsünün yeniden aktivasyonu sonucu ortaya çıkan bir hastalıktır....

Prostat Kanseri Halsizlik ve Yorgunluk Yapar mı? Nedenleri ve Tedavisi

Prostat Kanseri Halsizlik ve Yorgunluk Yapar mı? Nedenleri ve Tedavisi

Prostat kanseri ve bu kanseri tedavi eden yöntemler, kişilerde yorgunluk hissi yaratabilir. Prostat kanseri yorgunluğu, ileri...

Kemoterapinin Sessiz Yan Etkisi – Sinir Hasarını Belirlemede Yeni Bir Biyobelirteç

Kemoterapinin Sessiz Yan Etkisi – Sinir Hasarını Belirlemede Yeni Bir Biyobelirteç

Kemoterapi, kanser tedavisinde kritik bir rol oynar; ancak, bu tedavinin getirdiği yan etkilerden biri de kemoterapiye...

Hakkımda

Özgeçmişim, kanser tanı ve tedavisine dair çalışmalarım ve ilgi alanlarım için tıklayın.

Prof. Dr. Mustafa Özdoğan Hakkında