Küçük hücreli akciğer kanserinde tedavi direncinin sebebi - TÜMÖR KÜRECİKLERİ

Küçük hücreli akciğer kanseri, tüm akciğer kanserlerinin %15’ini oluşturan, akciğerin özellikle endokrin hücrelerinden kaynaklanan ve hızlı büyüme-yayılma eğiliminde olan bir kanser türüdür. Hızlı büyüme-yayılma gösteren kanserlerin çoğunda olduğu gibi en etkili tedavisi kemoterapidir. Fakat küçük hücreli akciğer kanseri tedavisinde karşılaşılan en önemli zorluk, kemoterapiye karşı direnç gelişmesidir. İleri evre küçük hücreli akciğer kanserli hastalarda, kemoterapide ve radyoterapide alınan başarılı yanıtlardan genellikle 1 sene sonra tümör yineler (nüks) ve kemoterapiye direnç gösterir. Bu durumda hastalığın gidişatı daha hızlıdır. Son yıllarda yapılan çalışmalar, küçük hücreli akciğer kanseri hücrelerinde ilaç direncinin nedeni anlamaya yönelikti. Temmuz 2017 yayımlanan çalışmada, kanda dolaşan tümör hücrelerinin birleşerek, kemoterapiye dirençli yapılar oluşturduğu keşfedildi. Araştırmada, kanda dolaşan tümör hücreleri hastadan ayrıştırılarak, kemoterapi ilaçlarına karşı gösterdiği tepkiler incelenmiştir.

Araştırma sonuçlarına göre;

• Kanda dolaşan tümör hücrelerinin tümör küreleri oluşturarak kemoterapiden korundukları ve böylelikle ilaç dirençliliğine neden oldukları gözlemlenmiştir.
• Bu tip yapıların binlerce hücre içerdiği ve kemoterapi ilaçlarına 8 kat daha fazla dirence sahip oldukları tespit edilmiştir.
• Bu durumun temel sebepleri tümör hücreleri büyümelerini yavaşlatarak, hızlı çoğalan hücreleri hedef alan kemoterapiden kaçabilmeleridir.

Peki bu çalışma kanser açısından neyi ifade ediyor?

• Bu çalışma, 4. evre küçük hücreli akciğer kanseri hastalarına ait kanda dolaşan tümör hücrelerinin ayrıştırılarak laboratuvar ortamında çoğaltıldığı ilk çalışma olma özelliğini taşıyor.
•  Yaklaşık 30 yıllık belirsizlik sonrası, küçük hücreli akciğer kanserindeki kemoterapi direncinin altında yatan sebeplerden biri aydınlatılmış oldu.
• “Tümör kürecikleri” (tumorospheres) daha detaylı incelenerek, bu yapıları parçalayacak enzim ve inhibitörler geliştirilerek etkili kanser tedavilerinin önü açılabilir.
• Önemle vurgulamak gerekir ki, kanda dolaşan tümör hücrelerinin kanserde erken teşhis de kullanılmasına dair herhangi bir FDA onayı bulunmamaktadır. Ancak bu tip hücrelerin, kanserde ilaç dirençliliğinde, metastazda etkili olduğuna dair çalışmalar bulunmaktadır. Gelecekteki çalışmalar ile kanda dolaşan tümör hücrelerini daha iyi anlayacağız.