Moderna Sirketinin Kanser Aşısı Nedir? Hakkında Bilmeniz Gereken 4 Şey
COVID-19 Pandemisi döneminde en çok konuşulan konu, BioNTech ve Moderna biyoteknoloji firmalarının geliştirdiği koronavirüs aşıları oldu. Ayrıca bu firmaların kanser için "tedavi edici" aşılar üzerine çalıştıkları çeşitli kereler haber oldu. BioNTech’in kanser aşısı denemelerini Nisan 2022’de aktarmıştık; bu hafta ise dünya genelinde Moderna’nın kanser aşısı konuşuluyor.
NOT: Kanserde 2 türlü aşı yaklaşımı vardır: koruyucu ve tedavi edici aşılar. Hepatit-B ve HPV aşıları, koruyucu kanser aşılarıdır. Bunlar HPV ve hepatit virüslerinin neden olduğu kronik enfeksiyonlara bağlı gelecekteki kanser riskini azaltır. Tedavi edici kanser aşıları ise çok daha arzu edilen bir gelişme olmakla birlikte şimdiye kadar sadece 2 kanserin belli durumları için ABD sınırları dahili için onay alabilmiştir: prostat kanseri için bir dentritik hücre aşısı olan Sipuleucel-T, melanom için bir onkolitik virüs aşısı T-vec.
Moderna’nın COVID-19 aşısı geliştirirken kullandığı mesajcı RNA (mRNA) teknolojisi, DNA'daki bilgi çözümleme, kopyalama ve taşıma işlemlerini içerir. Bu işlemler, hücrelerin DNA'daki genleri kodlaması ve ürettiği proteinleri belirlemesi için gereklidir.
mRNA teknolojisine dayalı bir kanser aşısı, immün kontrol noktası baskılayıcı bir immünoterapi olan pembrolizumab (Keytruda) ile verildiğinde, açık etiketli faz 2b klinik çalışmada umut verici sonuçlar gösterdi. Moderna'nın verilerine göre, pembrolizumab ile aşı kombinasyonu, tek başına pembrolizumab ile karşılaştırıldığında, agresif cilt kanseri melanom hastalarının kanser tekrarı ya da yaşam kaybı riskini yüzde 44 azalttı.
Bu yazı mRNA-4157/V940 kanser aşısı ve şirketin gelecekteki klinik çalışmaları için planları hakkında bilmeniz gereken dört şeyi paylaşmaktadır.
mRNA Kanser Aşısı Kişiselleştirilmiş Bir Tedavidir
Moderna'nın mRNA aşısı, her hasta için kişiselleştirilmiştir. Aşı, hastanın özelleştirilmiş antitümor yanıtı üretebilmesine izin veren bir şekilde bağışıklık sistemini hazırlar.
Bir hastanın belirli mutasyonlarını belirlemek için, araştırmacılar, hastanın normal dokusundan ve tümörden DNA'sını izole eder ve diziler (haritasını çıkarır). Normal ve tümör DNA’sı, hastanın kanserine özgü bir mutasyon seti belirlemek için karşılaştırılır. Araştırmacılar sonra, tümöre özgü mutasyonlara dayalı olarak tasarlanmış 34 neoantijen için tek bir sentetik mRNA kodu geliştirir. Amaç, mRNA-4157/V940'ın hastanın bağışıklık sistemine yalnızca tümör hücrelerini tanımamasına ve saldırmasına yardımcı olmasıdır.
Aşı Geliştirme ve Dağıtım Süreci Hızlıdır
Moderna Onkoloji Geliştirme Başkanı Kyle Holen'e göre, kişiselleştirilmiş aşının üretimi birkaç hafta sürer.
“RNA dizilemenin yalnızca 2 saat süren bir geliştirme süreci vardır, bu gerçekten hızlı gerçekleştiği için şaşırtıcıdır" diyen Holen, "Kanser hastaları için aşının bu kadar hızlı hazırlanması önemlidir."
Hastalardan örnekler alınması, dizisinde, belirli mutasyonları belirlemek için bir algoritmanın çalıştırılması, RNA'nın üretimi ve aşının hastalara dağıtımı toplamda yaklaşık 6 hafta sürer.
Kombine Tedavi Kolunda Yan Etkiler Daha Yüksek
mRNA-4157/V940 ve pembrolizumab kombinasyonunu alan hastaların %14,4'ünde tedaviyle ilgili ciddi yan etkiler gerçekleşti, buna karşı tek başına pembrolizumab alanların %10'unda ciddi yan etki gelişti. Bu yan etkiler, aşının faz 1 çalışmasında gözlenenlerle uyumluydu ve Merck/Moderna, faz 2b çalışmasında tedaviyle ilgili olumsuz etkilere ilişkin yeni uyarılar bildirmedi.
Moderna'nın Melanom Dışı Kanserler için Aşı Planları
Moderna hala mRNA-4157/V940 için bir faz 3 klinik çalışması geliştiriyor ve şirket bu çalışmayı 2023 yılında başlatmayı umuyor. Moderna ayrıca, kişiselleştirilmiş mRNA aşı yaklaşımını melanom dışında diğer tümör tiplerine de denemeyi planlıyor ancak henüz bu aşamayı başlatmadı.
Patricia McKnight. 4 Things to Know About Moderna's mRNA Cancer Vaccine - Medscape - Dec 16, 2022.
