Yeni bir tür tanısal kan testinin, açıklanamayan kilo kaybı ve yorgunluk gibi belli bir hastalığa özgü olmayan belirtileri olan hastalarda kanseri doğru bir şekilde saptadığı ve ayrıca erken ve metastatik (ileri evre) kanseri olan hastaları ayırt ettiği gösterildi.
Bu, kanserin kaynaklandığı organ hakkında önceden bilgi sahibi olmadan bir kanserin metastatik durumunu belirleyen ilk kan bazlı kanser testidir.
Farklı Bir Kan Testi ile Kanserde Erken Tanı
4 Ocak 2022'de Clinical Cancer Research dergisinde yayımlanan bu çalışmada, İngiltere Oxford Üniversitesi'nden araştırmacılar, nükleer manyetik rezonans (NMR) metabolomik adı verilen bir teknik kullanarak, belli bir hastalığa özgü olmayan ancak kanseri düşündürebilecek belirtileri olan 300 hastadan alınan kan örneklerini analiz ettiler.
Metabolomik, metabolitleri, küçük molekülleri, ara maddeleri ve hücre metabolizmasının ürünlerini içeren kimyasal süreçlerin bilimsel çalışmasıdır. Bu metabolitler şeker molekülleri, nükleotidler, aminoasitler, lipidler gibi küçük moleküllerdir. Metabolomikte, metabolomda bulunan küçük moleküller yüksek verimli teknolojiler kullanılarak saptanır, miktarları belirlenir ve tanımlanır.
Geleneksel likit / kan bazlı kanser testleri, tümörden salınan genetik materyalleri arar. Bunun aksine, NMR tabanlı teknik, farklı kanser durumları arasında ayrım yapmak için biyolojik belirteçler olarak kandaki metabolit seviyelerini analiz etmek için manyetik alan ve radyo dalgaları kullanır.
Çalışmanın yazarlarından Dr James Larkin, "Kanser hücrelerinin farklı metabolik süreçleri nedeniyle benzersiz metabolomik parmak izleri vardır. Tümörler tarafından üretilen metabolitlerin kanseri doğru bir şekilde saptamak için biyobelirteçler olarak nasıl kullanılabileceğini ancak şimdi anlamaya başlıyoruz."
NMR tabanlı metabolomik analiz, çalışmaya alınan 300 kişiden kanserli 20 hastanın 19'unda solid (organ) tümörlerin varlığını doğru bir şekilde saptadı. Ayrıca bu hastalarda metastatik hastalığı %94 doğrulukla tanımladı.
Yazarlar, sonuçları doğrulamak ve daha geniş bir klinik bağlamda testin faydasını değerlendirmek için tekniklerin daha geniş bir hasta grubunda test edilmesi gerekeceğini vurgulamaktadır.
Ancak teknik, geleneksel görüntüleme yapılmadan önce hastalarda kanserlerin erken saptanmasını sağlamak için hızlı ve ucuz bir test olarak umut vaat ediyor. Ayrıca, doktorların metastatik hastalığı tedavi etmek için tasarlanmış ilaçlardan fayda görebilecek hastaları daha hızlı tanımlamasına da izin verebilir.
Kanser Tanısı Bekleyen Hastalar için NMR ile Hızlı ve Erken Tanı
NMR metabolomik testi, açıklanamayan yorgunluk veya kilo kaybı, uzun süren mide bulantısı veya yeni atipik ağrı gibi belirsiz veya belli bir hastalığa özgü olmayan belirti ve şikayetleri olan kişilerde kanseri teşhis etmede özellikle yardımcı olabilir.
Mevcut kanser sevk yolları, hemoptizi veya hematüri gibi organa özgü belirtilere veya meme kitleleri gibi klinik olarak elle tespit edilebilen anormalliklere dayanır. Belirtiler hastalıklara özgü değilse, hastanın hangi uzmana sevk edilmesi gerektiğini bilmek zor olabilir. Hastalar tanı konmadan önce birçok kez aile hekimi ve hastane arasında gidip gelebilirler.
İngiltere'de Ulusal Hızlı Teşhis Merkezleri, kanser teşhisini hızlandırmak ve aksi takdirde acil sevk için uygun olmayabilecek hastalar için bir sevk yolu sağlamak için İngiltere genelinde yaygınlaştırılıyor. Ancak, araştırmaları yönlendirmek için organa özgü belirtiler olmadan kanseri teşhis etmek hala zor olabilir.
Metabolomik testler, daha belirsiz belirti ve şikayetleri olan hastaları belirli bir bölgeyi tam olarak belirlemeye gerek kalmadan triyaj (yönlendirme) yapmak için hızlı ve uygulaması kolay bir yol sunma potansiyeline sahiptir ve doktorların daha invaziv (girişimsel) araştırmalara ihtiyaç duyan hastalara öncelik vermesine olanak tanır.
Oxford araştırmasının baş araştırmacısı Dr Fay Probert şunları söyledi: "Bu çalışma kanseri tanımlamanın yeni bir yolunu anlatıyor. Amaç, herhangi bir doktorun isteyebileceği bir kanser testi üretmektir."
Sonuç olarak kanın metabolomik analizinin, kanser şüphesi olan hastaların doğru, zamanında ve uygun maliyetli bir şekilde sevkine ve bu testin hastalıkları hakkında sağladığı ek erken bilgilere dayanarak hastaların daha iyi önceliklendirilmesine izin verebileceğini düşünüyoruz.
