Kültürümüzün en önemli içeceklerinden çayın, sıcak tüketim alışkanlığı olanlar için özofagus yani yemek borusu kanseri riskini artırdığı biliniyordu. Bu sadece çaya özel olmayıp sıcak tüketilen tüm içecekler için geçerlidir. Fakat sıcak içecekler ve yemek borusu kanseri ilişkisi net bir şekilde ortaya konamamıştı. Bu nedenle Uluslararası Kanser Araştırmaları Ajansı (IARC), 65 derecenin üstündeki içecekleri Grup 2A karsinojen (insanlarda muhtemel kanser yapıcı) olarak sınıflandırmıştır. Yeni bir çalışmaya göre ise sıcak çay içme alışkanlığı olanlar, aynı zamanda sigara ve alkol de tüketiyorsa yemek borusu kanseri riskleri 5 kat artmaktadır. Bu sonuç, 450.000’den fazla kişi ile uzun süreli yapılan çalışmanın sonucunda ortaya çıkmıştır.

Yemek borusu; ağız boşluğunun sonundan başlayıp, karında midenin başlangıcına kadar olan bölgedir. Yutaktan itibaren görülen kanser türüne özofagus/yemek borusu kanseri denir. Özofagus kanseri obezite oranlarının artmasının da katkısı ile yaygınlaşmakta olup, tedavi imkanlarına sınırlı erişimi olan az gelişmiş bölgelerde yaşam süreleri çok iyimser değildir. Çay tiryakilerinin fazla görüldüğü ülkelerde örneğin ülkemizde veya Çin’de tütün içmenin, alkol tüketiminin ve çok sıcak çayın kimyasal bileşikleri ve olumsuz termal etkisi çay ile kanser arasındaki ilişkiyi karmaşıklaştırmaktadır.

dünya genelinde özofagus yemek borusu kanser kuşağı

Çin Ulusal Doğa Bilimleri Vakfı ve Ulusal Temel Araştırma ve Geliştirme Programı araştırmacıları, daha önce kanser tanısı alanları ya da çay içmeyi, alkol alımını veya sigara içmeyi azaltanları hariç tuttup bir çalışma yaptılar. Bu çalışma ile yüksek sıcaklıktaki çayın içilmesinin yemek borusu kanseri riskini ne kadar artırdığını belirlemek için 30-79 yaşları arasındaki 456.155 katılımcıyı 9.2 yıl boyunca takip ettiler. Sonuçta aşırı alkol tüketimi, sigara kullanımı ve sıcak çay içme ile özofagus kanseri arasında sıkı bir ilişki buldular.

Çalışmanın En Dikkat Çekici Sonucu; Yüksek Sıcaklıkta Çay İçen, Tütün Kullanan ve Düzenli Alkol Alanlarda, bu 3 Alışkanlığı Olmayan Kişilere Kıyasla 5 Kat Daha Fazla Özofagus Kanseri Riski Olmasıdır.

Ancak, alkol ve sigara kullanmayıp da aşırı sıcak çay içen kişiler ile özofagus kanseri doğrudan ilişkilendirilmemiştir. Bu bulgular alkol ve tütünü fazla kullanan kişilerde sıcak çay içmemenin faydalı olabileceğini düşündürüyor.

Yazının başında da ifade ettiğimize üzere sıcak içeceklerin içilmesinin özofagus kanserine neden olabileceği hipotezi yeni değildir. İlk olarak 1930'larda, klinik gözlemlere dayanılarak sıcak nedenli tahrişin muhtemelen özofagusun kanserine neden olduğu ifade edilmişti fakat sıcak içecekler ile özofagus kanseri arasındaki ilişki tam olarak ortaya konmamıştı. Sağlıksız alışkanlıklar dahil birden fazla risk faktörü bir araya geldiğinde kanser hastalığının oluşma ihtimali de doğal olarak artıyor. Çoğumuzun vazgeçemeyeceği çayı bırakmayı değil, biraz daha ılık ısılardayken içmeyi tercih edebiliriz. Bu yalnız çay için değil bütün aşırı sıcak tükettiğimiz içecekler ve hatta çorbalar için de dikkat edilmesi gereken bir durumdur.