Solid Tümörler İçin İleri Düzey Genomik Testlerin Özellikleri ve Karşılaştırması

🔎 Test Kapsamı: Analiz Edilen Genler ve Biyobelirteçler

• Caris Life Sciences (MI Profile) – Kapsam: Caris’in doku temelli moleküler profilleme hizmeti, her hasta için tüm ekzon (WES) ve tüm transkriptomu (WTS) dizileyerek DNA ve RNA düzeyinde 23.000+ geni analiz eder. Bu sayede nokta mutasyonlar, indeller, CNV’ler geniş çapta taranır ve tüm füzyon genleri ve RNA ekspresyon profili tespit edilebilir. Caris ayrıca tümördeki belli protein belirteçlerini de immünohistokimya (IHC) ile değerlendirerek çok katmanlı bir profil sunar. MSI durumu ve TMB ekzon düzeyinde hesaplanır; ilaveten LOH (Loss of Heterozygosity) ve HRD (Homolog Rekombinasyon Yetmezliği) genomik imzaları da rapora dahildir. Örneğin, Caris glioblastoma olgularında prognostik bir epigenetik biyobelirteç olan MGMT promotör metilasyonunu pirosekans ile ölçebilen birkaç ticari hizmetten biridir. Caris, DNA, RNA ve proteini birlikte değerlendirerek mevcut en kapsamlı moleküler profili sağlamayı hedefler.
• Tempus (xT ve xR) – Kapsam: Tempus’un yaklaşımı hem DNA hem RNA dizilemesini içerir. Tempus xT paneli yaklaşık 648 genlik geniş bir hedefli DNA paneli olup tümör dokusunu normal doku (kan/salya) ile eşleştirerek çalışır; böylece somatik ve potansiyel germline mutasyonlar ayrıştırılabilir. Panel, SNV’ler, indeller, CNV’ler ve belirli gen füzyonlarını tarar; ayrıca MSI ve TMB hesaplamalarını da içerir. xT paneli FDA onaylı olup kolorektal kanser için bazı companion diagnostic (CDx) iddialarını da içermektedir. Tempus xR ise tümörün tüm transkriptom RNA sekanslama analizidir; 100’den fazla gen için füzyonlar ve anormal mRNA ekleme olaylarını (ör. MET ekzon 14 skipping) tespit edebilir. Tempus’un RNA analizi “exome-capture RNA-seq” teknolojisiyle yapılmakta olup geniş bir transkriptomik kapsama olanak tanır. Sonuç raporunda HLA sınıf I genotiplemesi de verilerek immünoterapiler için önemli olan doku uygunluk antijenleri sunulur. Özetle Tempus, yaklaşık 600+ genlik bir DNA taraması ile bütüncül RNA analizini birleştirerek genomik ve transkriptomik bir profil çıkarır.
• Foundation Medicine (FoundationOne CDx) – Kapsam: FoundationOne CDx, 324 genlik hedefe yönelik bir DNA panelidir. Tümör dokusundan elde edilen DNA’da 309 kanser ilişkili genin tüm ekzonları ile birkaç önemli genin belirli bölgeleri dizilenir ve SNV/indel mutasyonlar raporlanır. Panel ayrıca 16 genin kopya sayı değişimlerini (amplifikasyon veya delesyon) ve 8 gen lokasyonundaki genomik yeniden düzenlemeleri (füzyonlar) tespit edecek şekilde tasarlanmıştır. FoundationOne testi, genomik “imza” biyobelirteçleri olarak TMB ve MSI durumunu da hesaplar ve raporlar. Örneğin, MSI-High veya TMB ≥10 mut/Mb olması durumunda bu, FDA onaylı immünoterapi endikasyonları ile ilişkilendirilmektedir. Ayrıca yalnızca over kanseri için geçerli olmak üzere tüm genomik LOH oranını hesaplayarak HRR (homolog rekombinasyon tamir) yetersizliği hakkında bilgi verir. FoundationOne rutin olarak RNA-seq yapmaz; ancak belli füzyonlar DNA bazlı tespit edilir ve PD-L1 IHC gibi ek testler istenirse ayrı olarak sağlanabilir. Kapsadığı gen seti, klinik olarak en çok hedeflenen onkogen ve tümör baskılayıcıları içerdiği için daha sınırlı genom kapsamıyla da olsa, klinik açıdan önemli tüm değişiklikleri yakalamaya odaklanır.
• BostonGene (Tumor Portrait™) – Kapsam: BostonGene’nin Tumor Portrait testi, entegre bir multi-omik yaklaşımdır. Her hasta örneğinde hem tümör DNA’sı (WES ~19.000 gen) hem normal DNA (germline karşılaştırma için) hem de tümör RNA’sı (tüm transkriptom) dizilenir. Bu sayede BostonGene platformu, somatik SNV/indel mutasyonları, CNV’leri eksiksiz saptarken tüm füzyon genlerini ve gen ekspresyon profillerini de kapsamlı şekilde ortaya koyar. BostonGene özellikle tümör mikro-çevresi (TME) analiziyle öne çıkar: RNA verisinden tümör içindeki immün hücre dağılımı, tümör-infiltrasyon profili ve biyolojik yolak aktivasyonları hesaplanır. Böylece test, sadece genomik değişimleri değil, aynı zamanda tümörün immünolojik özelliklerini de raporlar. Örneğin, BostonGene raporu bir tümörün immünoterapiye yanıt verip vermeyeceğini öngörebilen belirteçleri (inflamatuvar imza, T hücresi infiltrasyonu, vb.) içerir ve hastaları immünoterapiye yanıt verebilecekler ve vermeyecekler şeklinde gruplandırabilmektedir. Bu yönüyle BostonGene, gen-ekseni genişliği Caris’e benzer (tüm ekzon + transkriptom) olmakla birlikte, ekstra olarak tümör biyolojisinin fonksiyonel yönlerini de incelemeye alan bir platformdur.
• Genekor Medical – Prime DX® – Kapsam: Genekor’un Prime DX testi, 1021 genlik oldukça geniş bir hedefli DNA paneline dayanmaktadır. Bu panel kanserle ilişkili pek çok geni (36 adet DNA onarım/yolak geni dahil) derinlemesine incelerken, aynı zamanda 38 gen için füzyon/rearranjman analizi yapacak şekilde tasarlanmıştır. Prime DX, immunoterapi biyobelirteçlerini de entegre bir biçimde rapor eder: Panel verisinden TMB skoru ve MSI durumu hesaplanır; ek olarak tümörün HLA tipleri ve zigositesi belirlenir ve LOH analiziyle özellikle homolog rekombinasyon yetmezliği göstergeleri (ör. BRCA1/2 eksikliğine bağlı genomik instabilite) değerlendirilir. Ayrıca Genekor, panel analizine paralel olarak kendi patoloji laboratuvarında PD-L1 IHC boyamasını, HER2 overekspresyonunu, Claudin 18.2 veya folat reseptör alfa (FRα) gibi belirteçleri isteğe bağlı uygulayarak rapora ekleyebilmektedir. Prime DX bu geniş içerikle hedefe yönelik tedavilere uygun mutasyonları, immünoterapiye duyarlılık belirteçlerini (MSI, TMB, HLA) ve PARP inhibitörü adaylarını (LOH varlığı gibi) tek seferde sunmayı amaçlar. Kapsamı FoundationOne’a kıyasla daha fazla gen içerse de (1021 vs 324), tam transkriptom analizi içermemekte, füzyonları belirli genler bazında yakalamaktadır. Yine de 2025 yılında 1300’ü aşkın hasta üzerinde yapılan bir çalışma, Prime DX panelinin SNV, CNV ve füzyon tespitinde yüksek duyarlılık/spesifiteye sahip olduğunu ve hastaların %50’sinden fazlasında klinik olarak hedeflenebilir bir bulgu yakaladığını göstermiştir. Prime Dx testinin bir başka avantajı ise, panel dahilinde 5FU (DPD Eksikliği) ve irinotekan gibi kemoterapilerin toksisitesini öngörmek için farmakogenomik test yapılmasıdır.

Özetle, kapsam açısından Caris ve BostonGene, tam ekzon ve tam transkriptom analizleriyle en geniş moleküler içeriği sunan platformlardır. Tempus ve Genekor Prime ise yüzlerce gene odaklanan büyük paneller olarak klasik DNA biyobelirteçlerinin büyük kısmını kapsayıp ek olarak bazı RNA/füzyon ve immün belirteçleri entegre ederler. Prime DX panelinin HER2, Claudin 18.2 veya FRα kapsıyor olması ve farmakogenomik test önemli bir avantaj. FoundationOne ise gen sayısı olarak daha sınırlı olsa da, klinik yönden en kritik görülen ~300 geni ve genomik imzaları kapsayarak yaygın olarak kabul görmüş bir profil sunmaktadır.

Test Kapsamı: Karşılaştırmalı Bakış

🧩 Analitik Derinlik: Panel mi, Tüm Ekzon mu?

Bu platformların analitik yaklaşımları ve derinliği de farklılık göstermektedir:

• Genomik Kapsam (Panel vs WES): Caris MI Profile ve BostonGene Tumor Portrait, genom çapında analiz yaklaşımı benimser. Caris, tüm kodlayıcı ekzonları dizileyerek 22.000 DNA genini tarar ve ayrıca 22.000 RNA geninin tamamını inceler; bu, pratikte bir WES + WTS kombinasyonudur. BostonGene de benzer şekilde ~19.000 geni kapsayan WES yapar ve bütün transkriptomu analiz eder. Buna karşılık FoundationOne (324 gen), Tempus (595–648 gen) ve Genekor Prime (1021 gen) hedefe yönelik panel stratejisi kullanırlar – yalnızca seçilmiş gen setleri için derin dizileme yapılır. Bu paneller, genomun tamamını değil ama en önemli onkojen/tümör süpresör genleri ve belirli hotspot bölgeleri kapsayacak şekilde tasarlanmıştır.
• Derinlik ve Duyarlılık: Tüm platformlar NGS tabanlı olduğundan yüksek kapsama derinlikleri ile çalışırlar. Panel bazlı testler (FoundationOne, Tempus, Genekor) tipik olarak hedef bölgelerde ~500-1000× arası dizileme derinliğine ulaşarak düşük allele fraksiyonlu mutasyonları yakalayabilir. Örneğin, Tempus xT paneli ortalama 500× derinlikte dizilenir; Genekor Prime DX ise analitik duyarlılığı artırmak için moleküler barkodlar (UMI) kullanarak düşük frekanslı varyantları güvenle saptayabildiğini belirtmiştir. Caris ve BostonGene’de WES verisi genelde biraz daha düşük kapsamlı olabilir (ekonomik ve teknik nedenlerle), ancak Caris bu açığı kapatmak için gerekirse önemli genlere özgü ek kapsam uygulayabilmekte ve %20 tümör hücresi altındaki örneklerde zenginleştirme önermektedir.
• RNA-Seq ve Transkriptomik Analiz: Caris ve BostonGene tam transkriptom dizilemesi yaparak tüm gen ifadesi spektrumunu ölçebilir ve herhangi bir füzyon genini tespit edebilir. Tempus, “xR” ile tüm transkriptomu yakalayıp veri toplasa da raporlamada ~100 civarı klinik olarak anlamlı füzyona odaklanır. FoundationOne ise standart olarak RNA analizi içermez; ancak DNA paneli içinde ALK, ROS1, NTRK, RET gibi önemli bazı füzyonları dolaylı olarak tespit edebilir (intronal bölgeler hedeflenerek). Genekor Prime da benzer biçimde 38 genin füzyonlarını DNA üzerinden veya gerektiğinde RNA tabanlı doğrulama ile rapor etmektedir. Tam transkriptom yapan platformlar (Caris/BostonGene) yenilikçi transkript varyantlarını, gen füzyonlarını ve ifadedeki anormallikleri de yakalama avantajına sahiptir. Örneğin Caris, EGFRvIII varyantını veya yeni keşfedilebilecek füzyonları RNA datasında saptayabilir. BostonGene ise RNA verisinden türettiği tümör mikroçevresi immün hücre kompozisyonu gibi ek analizlerle verinin derinliğini kliniğe yansıtır.
• Epigenetik ve Diğer Biyobelirteçler: Bu platformların çoğunda tam bir epigenomik profilleme (örn. DNA metilom analizi) bulunmaz. Bununla birlikte spesifik bazı epigenetik testler entegre edilebilir durumdadır. Caris, yukarıda bahsedildiği gibi MGMT promotör metilasyonu ölçümünü profiline eklemiştir ve gerektiğinde MLH1 metilasyonu gibi belirteçleri de değerlendirebilir (Lynch sendromu taraması kapsamında) – bunlar test kapsamına opsiyonel olarak girer. Genekor Prime DX raporunda epigenetik bir belirteç doğrudan yer almasa da, LOH ve HRD analizi aslında genomdaki kalıtsal/edinsel yapı değişikliklerini yansıtarak epigenetik etkileri dolaylı da olsa gösterebilir (HRD, BRCA metilasyonuna bağlı da olabilir). FoundationOne ve Tempus platformlarında ise epigenetik testler (ör. MGMT metilasyonu) profilin parçası değildir; bu tür testler ayrı yapılır.

Gen sayısı ve derinlik bakımından, Caris ve BostonGene en geniş-genişlikli ve kapsamlı veri sunan testlerdir. Bu sayede bilinen tüm hedefleri yakalamanın yanı sıra, nadir görülüp panel dışı kalabilecek mutasyonları veya yeni füzyonları da keşfetme potansiyeline sahiptirler. Panel tabanlı testler ise daha dar genomik bölgede çok yüksek derinlik sunarak, pratikte klinik kararları etkileyen bilginin büyük kısmını güvenilir şekilde sağlarlar. Bu testlerin hepsi analitik validasyon açısından yüksek duyarlılık ve özgüllük kriterlerini karşıladığından, teknik performansları genellikle klinik gereksinimleri karşılamaktadır.

Analitik Derinlik: Panel mi, Tüm Ekzon mu?

📌 Özet: Caris ve BostonGene, tam ekzon + tam transkriptom stratejisiyle en geniş kapsamı sunarken; FoundationOne, Tempus ve Genekor Prime hedefe yönelik panellerle daha sınırlı ama yüksek derinlikli analiz sağlar.

🧠 Klinik Karar Desteği ve Raporlama Özellikleri

Geniş kapsamlı moleküler verinin klinik anlamda kullanılabilir hale gelmesi, raporların etkin yorumlanmasıyla mümkündür. İncelenen platformlar, ham genomik veriyi onkologların işine yarar şekilde sunabilmek için gelişmiş raporlama ve karar destek sistemleri kullanır:

• Caris: Caris’in raporu, FDA onaylı ilaçlar ve tedavilerle potansiyel “fayda” veya “fayda yokluğu” ilişkisine göre bulguları listeler. Rapor, saptanan her genomik değişiklik için ilgili olabilecek hedefe yönelik tedavileri ve immünoterapileri belirtir; hatta literatüre veya kılavuzlara göre önerilmeyen/dirençli olacağı düşünülen tedaviler de özellikle işaretlenir. Ayrıca Caris, hastanın moleküler profilini kullanarak klinik araştırma eşleştirmesi yapar – yani uygun faz I–III klinik denemeler raporda listelenir. Her bir biyobelirteç için detaylı yorum, ilgili bilimsel referanslar ve onaylı endikasyon bilgileri raporda yer alır. Caris sonuçları çevrimiçi Caris Portalı üzerinden interaktif şekilde sunulur; hekimler portalda sonuçları inceleyip farklı tedavi senaryolarını görebilir. Bu platform, rapor formatını sürekli geliştirerek yapay zekâ destekli öngörüleri bile (ör. benzer profildeki hastaların sonuçları gibi) entegre etmeye başlamıştır. Özetle Caris, kapsamlı veriyi sade ve eyleme dönük bir rapora dönüştürme konusunda oldukça deneyimlidir.
• FoundationOne: Foundation Medicine raporu, onkologlar tarafından uzun süredir kullanılan bir format olarak standartlaşmıştır. Raporda tespit edilen her klinik anlamlı genomik alterasyon (mutasyon, amplifikasyon, füzyon) listelenir; her birinin altında ilgili onaylı tedaviler, deneysel tedaviler ve klinik çalışmalar belirtilir. Özellikle FoundationOne CDx, FDA onaylı bir test olduğundan, raporunda belirli biyobelirteçler için onay almış companion diagnostic eşleştirmelerini net olarak sunar (örn. NTRK füzyonu pozitif – larotrektinib uygundur, MSI-high – pembrolizumab uygundur şeklinde). Bunun yanı sıra FDA onayı dışında kalan potansiyel anlamlı bulgular da “ek genomik bulgular” olarak raporda verilir ve NCCN kılavuzlarına veya OncoKB gibi veri tabanlarına dayanarak aksiyon dereceleri belirtilir. FoundationOne raporu ayrıca TMB skoru (yüksek/düşük) ve MSI durumunu net olarak vurgular, bu değerlerin klinik anlamı açıklanır. İhtiyaç halinde rapor ile birlikte patolog notları, örnek kalite bilgileri ve ek yorumlar da sunulur. Rapor, görsel açıdan anlaşılır tablolar ve ikonlarla desteklenir ve çoğu hekim için aşina bir referans doküman haline gelmiştir. Foundation Medicine ayrıca tüm raporlarını web portali ve API üzerinden de erişilebilir kılarak elektronik sağlık kaydına kolay entegrasyon sağlamaktadır.
• Tempus: Tempus, “Smart Reports” adını verdiği gelişmiş bir raporlama sistemi kullanır. Bu raporlar, birden fazla Tempus testinin (örn. xT DNA, xR RNA, ek IHC sonuçları) varsa hepsini birleşik bir özet halinde sunar. Tempus raporu, tespit edilen mutasyon ve biyobelirteçleri aksiyon alınabilirlik seviyelerine göre kategorize eder ve her bir bulgu için FDA onaylı tedaviler, off-label kullanılabilecek ilaçlar ve uygun klinik deneyleri listeler. Tempus, yorumlarında Memorial Sloan Kettering’in OncoKB™ veri tabanını ve NCCN kılavuzlarını referans alarak bulguların klinik önemini derecelendirir. Örneğin bir EGFR mutasyonu raporda “Level 1 – FDA onaylı hedefli tedavi mevcut” şeklinde belirtilebilir. Ayrıca Tempus’un raporunda potansiyel germline bulgular ayrı bir bölümde verilir ve doğrulama için genetik danışmanlık önerisi yapılır (örneğin BRCA1 patojen varyantı saptanırsa). Klinik deneme eşleştirme de entegre olup, hastanın biyobelirteçlerine uyan aktif denemeler listelenir. Tempus, bulut tabanlı portalı üzerinden hekimlere sonuçlarla ilgili interaktif araçlar sunmakta; böylece hasta bazında genomik veriyi yapay zekâ ile tarayarak örneğin benzer profildeki hasta sonuçlarına dayalı içgörüler de sağlamaya çalışmaktadır.
• BostonGene: BostonGene Tumor Portrait raporu, standardize panel test raporlarından daha farklı ve kapsamlı bir yapıdadır. Raporda önce hastanın genomik alterasyonları listelenir (önem derecelerine göre – ör. “kritik sürücü mutasyonlar”, “ek varyantlar” şeklinde). Bunun yanında hastanın tümör mikroçevresi profili ayrı bir bölümde görsel olarak sunulur: tümördeki immün hücre türlerinin oranları (örn. T hücre, B hücre, makrofaj yüzdeleri), tümörün immünolojik alt tipi, inflamasyon skorları gibi detaylar verilir. Bu bilgiler, immünoterapiye yanıt olasılığını öngörmek için yorumlanır (örneğin “Tümör mikroçevresi inflame, PD-1 inhibitörlerine yanıt olasılığı yüksek” gibi). BostonGene raporu ayrıca her bir saptama için önerilen tedaviler ve klinik çalışmalar sunar, ancak özellikle vurguladığı nokta kişiselleştirilmiş kombinasyon stratejileri olabilir. Örneğin hem bir onkojen mutasyonu hem immün kaçağı olan bir hasta için rapor, hedefe yönelik tedavi + immünoterapi kombinasyonunu literatür destekli önerebilir. BostonGene ekibi her raporu detaylı analiz notlarıyla birlikte sunar ve klinisyenlerle sonuçları tartışmak üzere danışmanlık hizmeti de verir. Kısaca BostonGene’in raporu, klasik “mutasyon listesi” formatından ziyade, her hastayı bir “tümörün moleküler portresi” olarak ele alıp 360° bir görünüm sağlamayı amaçlar. Bu sayede karmaşık veriyi klinik karar için anlamlı hale getirir.
• Genekor Prime DX: Genekor’un Prime DX raporu, kullanıcı dostu ve etkileşimli bir biçimde tasarlanmıştır. Raporda öncelikle tümörün moleküler profili özetlenir; saptanan mutasyonlar ve genomik değişimler detaylarıyla listelenir (her gen için interaktif bilgi erişimiyle). Sonrasında önerilen tedaviler bölümü gelir: Burada hastanın tespit edilen biyobelirteçlerine dayanarak hangi onaylı tedavilerin büyük fayda sağlayabileceği belirtilir; ayrıca potansiyel olarak faydalı olabilecek diğer onaylı ilaçlar (off-label veya henüz denenmekte olanlar) listelenir. Bir diğer alt başlık, önerilen klinik araştırmalardır – hastanın profiline uygun olabilecek deneysel tedaviler ve mevcut klinik çalışma fırsatları sunulur. Ayrıca rapor, faydasız olacağı öngörülen tedavileri de (ör. belirli mutasyona bağlı direnç gelişmiş olabileceğinden beklenen etkisizlik) açıkça not düşer. Prime DX rapor formatında, her önerinin yanında ilgili klinik çalışma kaydı veya yayın referansı gibi etkileşimli notlar bulunur. Hekimler ve hastalar için Genekor ekibi rapor sonrası destek de vermekte, sonuçların yorumlanması ve sonraki adımlar konusunda danışmanlık sağlamaktadır. Genel olarak Prime DX raporu, modern bir karar destek aracı gibi çalışarak moleküler bulguları doğrudan tedavi planına bağlar.

Bu platformların tümü, kendi veri tabanları ve yapay zekâ altyapıları ile sürekli olarak raporlamayı zenginleştirmektedir. Örneğin Caris ve Tempus, kendi hasta ağlarından öğrendikleri verilerle zamanla daha isabetli öngörüler sunmayı hedeflerken, Foundation Medicine ve Genekor gibi firmalar da literatür güncellemelerini anında rapor kurallarına yansıtmaktadır. Klinik karar desteği açısından, Caris ve FoundationOne geçmişten gelen geniş deneyimleriyle güvenilir raporlar sunarken, Tempus ve Genekor modern yazılım altyapılarıyla kullanıcı deneyimini iyileştirmektedir. BostonGene ise alışılmışın dışında, çok katmanlı bir raporlama ile özellikle immünoterapi kararlarını destekleyen niş bir yerde durmaktadır.

Klinik Karar Desteği ve Raporlama Özellikleri

Klinik Validasyon, Yayınlar ve Regülasyon Durumu

Kapsamlı genomik testlerin klinik güvenilirliği, yaptıkları analizlerin titizlikle doğrulanmış olmasına bağlıdır. İncelenen platformlar, geliştirildikleri günden bu yana çeşitli analitik ve klinik validasyon süreçlerinden geçmiştir:

• FoundationOne CDx (Foundation Medicine): FoundationOne, 2017 yılında FDA onayı alan ilk geniş genomik panel olmuştur. FDA tarafından bir companion diagnostic olarak onaylandığında, 17 farklı tümör tipinde 15’in üzerinde hedefe yönelik ilaç için eşleşen biyobelirteçleri tespit edebildiği gösterilmiştir. 2022’de yayımlanan kapsamlı bir PLOS One makalesi, FoundationOne CDx’in 324 genlik panelinin SNV, CNV ve füzyon tespit performansını ve klinik geçerliliğini detaylı şekilde ortaya koymuştur. Bu makalede testin analitik doğruluğunun çok yüksek olduğu (çeşitli varyant tiplerinde duyarlılık ve özgüllüğün >%95) ve 30 binden fazla gerçek dünya örneğinin verisiyle desteklendiği belirtilmiştir. FoundationOne, halihazırda FDA onaylı olarak 28’den fazla onkolojik ilaç için companion biyobelirteç tespiti yapabilmektedir (örneğin BRCA1/2 mutasyonları – olaparib endikasyonu, NTRK füzyonu – larotrektinib endikasyonu vb.). Ayrıca bu panel, MSI-H ve TMB yüksek fenotiplerinin immünoterapi açısından prognostik değerini de klinik çalışmalarda kanıtlamıştır. FoundationOne’ın verileri 400.000’den fazla tümörden oluşan bir havuza ulaştığından, firma sürekli olarak yeni biyobelirteçlerin prediktif değerini çıkaran çalışmalar yayınlamaktadır. Bu test, ABD’nin yanında Avrupa’da CE-IVD sertifikası almış, Japonya’da onaylanmış ve birçok ülkenin ulusal rehberlerine girmiştir. Dolayısıyla klinik validasyon açısından FoundationOne, en geniş kabul gören ve literatürde en çok referans edilen testtir.
• Caris (MI Profile, MI Exome & MI Transcriptome): Caris Life Sciences, moleküler profilleme alanında öncü şirketlerden biri olup 2009’dan beri onkoloji hastalarında pan-omik testler uygulamaktadır. Caris’in son jenerasyon testi olan MI Exome & MI Transcriptome birleşik platformu, 2025 yılında FDA tarafından onaylanmıştır. MI Cancer Seek® adı altında FDA onayı alan test, tüm ekzon ve tüm transkriptom dizilemesini entegre eden ilk ve tek onaylı testtir. Bu testle ilgili 2025’te Oncotarget dergisinde yayımlanan bir çalışma, Caris platformunun analitik ve klinik performansını doğrulamıştır. Çalışmada Caris’in saptadığı varyantların diğer FDA onaylı yöntemlerle karşılaştırıldığında %97–100 oranında pozitif ve negatif uyuma sahip olduğu gösterilmiştir. FDA onayı kapsamında Caris, 5 tümör tipi ve 1 pan-tümör indikasyonda toplam 8 farklı biyobelirteç-ilac eşleşmesi için companion diagnostic olarak kullanılabilmektedir. (Örneğin, Caris testinde tespit edilen MET ekzon 14 atlaması, belirli bir MET inhibitörüne uygunluk için onaylıdır gibi.) Caris’in validasyon çalışmaları, WES/WTS entegre test yaklaşımının pratikte güvenilir olduğunu ortaya koymuştur. Ayrıca Caris, 2020’de yayınladığı bir basın duyurusunda MI Exome lansmanı ile birlikte testin HRD skorlama, LOH analizi ve patojen mikrop tespiti gibi yenilikçi özelliklerini de doğruladığını belirtti. Caris bugüne dek dünya çapında yüz binden fazla hasta profillemiş ve verilerini AI destekli analiz ederek çeşitli akademik yayınlara katkı sağlamıştır (özellikle nadir mutasyon taşıyan hastaların “basket” klinik denemelerine yönlendirilmesi gibi konularda). FDA onayı almasıyla Caris MI Profile’ın güvenilirliği pekişmiş ve test ABD, Avrupa ve Asya’da klinik kullanıma sunulmuştur. Sonuç olarak Caris, çok yönlü (DNA+RNA+Protein) analizini yüksek bilimsel standartlarda doğrulamış bir platformdur.
• Tempus (xT/xR): Tempus, daha yeni bir oyuncu olmakla birlikte hızlı bir şekilde klinik validasyonunu gerçekleştirmiştir. Tempus xT panelinin ilk versiyonlarının doğrulaması 2019’da JCO Precision Oncology dergisinde yayınlanmış ve testin 595 genlik panelde çeşitli mutasyon tiplerini saptamada yüksek hassasiyete sahip olduğu bildirilmiştir. 2023 yılında Tempus, xT CDx adıyla testinin FDA Premarket Approval onayını almıştır. Bu onay kapsamında xT CDx, 648 genlik bir panel olarak ve kolorektal kanser için bazı kritik companion biyobelirteçleri içererek (örneğin RAS mutasyonları) FDA onaylı hale gelmiştir. Tempus xT CDx’in etiketi, panelin SNV/indel tespiti (648 gen), MSI durumu analizi ve tümör+normal eşleştirmesi özelliklerini içerir. Tempus’un platformu, duyarlılık ve tutarlılık açısından pek çok karşılaştırmalı testte başarı göstermiştir; hatta firmanın verilerine göre tümör-normal eşleştirmesi sayesinde yanlış pozitif somatik çağrıları %28 oranında azaltarak özgüllüğü artırmaktadır. Tempus ayrıca gerçek dünya verisi toplamaya odaklanmış ve 2022 itibariyle on binlerce hasta genomunu kendi veri ambarına katmıştır. Bu veriler çeşitli araştırmalarda kullanılmış; örneğin Tempus verileriyle pankreas kanseri erken başlangıçlı vs geç başlangıçlı olgularda moleküler farklar veya immün profilleme skorları gibi çalışmalar yayınlanmıştır. Genel olarak Tempus, akademik işbirlikleriyle validasyonunu sürekli güncelleyen ve 2023 itibarıyla FDA onayını da alarak güvenilirliğini tescilleyen bir testtir.
• BostonGene: BostonGene platformu CLIA sertifikalı bir laboratuvar testi olarak çalışmakta olup henüz FDA onayı arayışında değildir (LDT – Laboratory Developed Test statüsündedir). Bununla birlikte BostonGene, geliştirdiği entegre DNA+RNA analizinin analitik geçerliliğini ortaya koyan araştırmaları akademik camiaya sunmuştur. 2023 ASCO toplantısında ve 2024 başlarında çeşitli dergilerde BostonGene Tumor Portrait testinin analitik/klinik validasyonuna dair sonuçlar paylaşılmıştır. 2025 yılında Communications Medicine dergisinde yayımlanan bir makalede, BostonGene’in entegre WES/RNA-seq assay’inin 2.230 klinik tümör örneğinde test edildiği raporlanmıştır. Bu çalışmada, DNA ve RNA birlikte analiz edildiğinde DNA-only yaklaşımla kaçırılacak ek klinik anlamlı alterasyonların %10-15 oranında yakalanabildiği, füzyon tespitinin iyileştiği ve olguların %98’inde eyleme geçirilebilir bir bulgu raporlanabildiği belirtilmiştir. Ayrıca analitik doğrulama için binlerce varyant içeren referans örnekler kullanılmış ve hem SNV/indel hem büyük CNV tespitinde yüksek başarı gözlenmiştir. BostonGene’in özellikle lenfoma hastalarında yaptığı pilot bir klinik çalışmada (MD Anderson ortaklı), WES+RNA sonuçlarının tümör kurulunda gerçek zamanlı kullanılabilir olduğu ve rapor medyan 8 günde hazırlandığı bildirilmiştir. Bu, bu denli kapsamlı bir test için oldukça kısa bir süredir ve platformun operasyonel etkinliğini gösterir. Sonuç olarak BostonGene, henüz FDA onaylı olmasa da bilimsel validasyonunu yayımlarla desteklemiş, özellikle immünoterapi alanındaki öngörü becerisini klinik çalışmalarla göstermeye başlamış bir platformdur. Gelecekte FDA onayı alması da gündeme gelebilir.
• Genekor Prime DX: Genekor Medical, Yunanistan merkezli bir laboratuvar olarak Prime DX panelini CE-IVD onaylı bir kit şeklinde sunmaktadır. Panelin analitik performansı ve klinik faydası, 2025 yılında International Journal of Molecular Sciences dergisinde yayınlanan bir çalışmayla uluslararası literatüre geçmiştir. Bu çalışmada Prime DX’in 1021 gen panelinin hem katı tümör dokusu hem de plazma (likit biyopsi) örneklerinde test edildiği, SNV, CNV, füzyon tespitinde duyarlılık ve özgüllüğünün yüksek olduğu raporlanmıştır. Özellikle MSI ve TMB ölçümlerinde Prime DX sonuçları, halihazırda kabul gören yöntemlerle yüksek uyum göstermiştir (MSI ve TMB için altın standart testlerle güçlü korelasyon). Çalışma ayrıca Prime DX’in klinik olarak %50’den fazla olguda onaylı veya araştırma altında bir hedefe yönelik tedavi seçeneği sunabildiğini ortaya koymuştur. Genekor’un paneli, Avrupa’da çeşitli merkezlerde kullanılmaya başlanmış ve örneğin ESMO 2022 kongresinde Yunanistan’daki deneyimlere dair sunumlar yapılmıştır. Prime DX şu an FDA onaylı değildir (ABD’de LDT olarak kullanılabilir), ancak CE-IVD olduğu için Avrupa pazarında regülasyona uygundur. Genekor, testinin farklı popülasyonlardaki sonuçlarını da yayınlamayı planlamaktadır. Sonuç olarak Prime DX, bölgesel bir oyuncu olsa da bilimselliğini kanıtlamış ve analitik performansını yayınlarla desteklemiş bir testtir.

Genel validasyon tablosuna baktığımızda, FoundationOne ve Caris regülasyon açısından en ileri düzeydedir (FDA onayları mevcut, geniş klinik kullanım ve geri ödeme kapsamı kazanmışlardır). Tempus da FDA onayıyla bu lige katılmıştır. BostonGene ve Genekor ise FDA onayı olmamasına karşın kendi bölgelerinde ve özel klinik senaryolarda güvenilir bulunup kullanılmaktadır; yayınları da testlerinin en az diğerleri kadar tutarlı olduğunu göstermektedir.

Turnaround Time (Sonuç Alma Süresi) ve Veri Sunum Kalitesi

Bu ileri genomik testlerin bir diğer pratik boyutu, sonuçların ne kadar hızla ve ne formatta sunulduğudur. Turnaround time (TAT) denilen örnek laboratuvara ulaşmasından raporun hazır olmasına dek geçen süre, hasta bakımını doğrudan etkileyebilir:

• Hız: Platformlar arasındaki teknolojik farklara rağmen çoğu için TAT benzer düzeydedir. FoundationOne CDx, yüksek otomasyon ile genellikle 10–14 gün içinde sonuç verir; 2021 verilerine göre medyan süre ~10.9 gün olup %90 vaka 12 günde raporlanmıştır. Caris de sürekli süreç iyileştirmeleriyle TAT’ını düşürmüştür – Caris MI Exome/Transcriptome testinin sonuçları ortalama <14 günde çıkabilmektedir. Hatta Caris, 2019’daki MI Transcriptome lansmanında RNA sonuçlarının 10 günden kısa sürede hazır olacağını duyurmuştur. Tempus resmi olarak örnek geldikten ~10–14 gün sonra rapor sunar. Genekor Prime DX Avrupa’da 15 iş günü (~3 hafta) içinde sonucu iletmektedir. BostonGene ekibi, kapsamlı test olmasına rağmen dahili pilotlarda ~8-10 günde ön rapor oluşturabildiklerini bildirmiştir, ancak rutin pratikte yaklaşık 2-3 hafta olarak planlamak daha gerçekçi olabilir. Görüldüğü üzere tüm platformlar için tipik süre 2 haftadır; Caris ve FoundationOne gibi köklü şirketler lojistik avantajlarla çoğu zaman 7-10 gün aralığına çekebilmektedir. Bu süreler, ileri genomik testler için kabul edilebilir olup uluslararası rehberlerin “10-14 günde genomik sonuç” tavsiyesine uygundur.
• Rapor Formatı ve Sunum Kalitesi: Daha önce rapor içeriklerinden bahsedildi; burada raporların anlaşılırlığı ve görsel sunumu vurgulanmalıdır. FoundationOne raporları yıllar içinde sadeleşerek kritik bilgileri öne çıkaran bir biçime kavuştu – onkologlar hızlıca ilk sayfadan “tümör profili özetini” görebilir. Caris raporları, renk kodlu oklarla faydalı/etkisiz tedavileri ayırt eden, klinik deneme kodlarına direkt link veren zengin bir PDF formatındadır. Genekor Prime raporu interaktif PDF olarak sunulmakta, mouse-over ile gen açıklamaları vs. görülebilmektedir. Tempus, dijital portal kullanımını teşvik etmekte ve raporu web arayüzünde gezinilebilir biçimde sağlamaktadır (ancak istenirse PDF de mevcut). BostonGene raporu ise hacimli (~50-100 sayfa) olabilir; bunun için BostonGene kritik özet sayfaları ile detaylı ekleri ayırarak okuyucu dostu bir yapı kurmuştur. Örneğin ilk sayfada hastanın genomik “özet skoru” (bir bakıma moleküler durum özeti) verilirken ilerleyen sayfalarda detaya girilir.
• Ek Özellikler: Bazı platformlar veri sunumunda ek teknoloji kullanmaktadır. Tempus ve Caris, sonuçları doğrudan EHR (Elektronik Sağlık Kaydı) sistemlerine HL7 formatında gönderebilmektedir. Caris, sonuç verilerini yapılandırılmış şekilde araştırma amaçlı da sunarak hastanelerin kendi analizlerini yapmasına izin verir. BostonGene, sonuçlarla birlikte hastaya özel bir “moleküler tümör kurulu raporu” hazırlayıp tüm vaka detaylarını açıklayan bir doküman da iletir – bu özellikle akademik merkezlerde karar destek kalitesini artırır.

Özetle, veri sunum kalitesi açısından tüm testler yüksek standarttadır; ufak farklılıklar olsa da hepsi sonuçları anlaşılır grafikler, tablolar ve yorumlarla desteklemektedir. Turnaround time konusunda da ciddi bir farklılık yoktur; ~2 hafta içinde sonuç veren bu platformlar arasında Genekor’un coğrafi konumdan dolayı (örnek nakli vs) hafif daha uzun sürebildiği, FoundationMedicine’in ise geniş laboratuvar ağı sayesinde kimi zaman en hızlı olabildiği söylenebilir. Ancak pratikte hepsi, klinisyenin tedavi planını çok fazla geciktirmeyecek sürelerde raporlama yapabilmektedir.

Global Erişilebilirlik ve Kabul Görmüşlük

Bu platformların dünya çapında kullanım yaygınlığı ve kabul görmesi de değişkenlik gösterir:

• FoundationOne: Global ölçekte en tanınmış testtir. Foundation Medicine, Roche firması bünyesinde olduğu için Kuzey Amerika, Avrupa ve Asya’da geniş bir dağıtım ağına sahiptir. FoundationOne CDx, FDA onayı yanı sıra CE-IVD sertifikası ile Avrupa’da kullanılabilmekte, Japonya’da ve birçok ülkede yerel onaylar almış durumdadır. Örneğin Japonya’da F1CDx ulusal sigorta kapsamına alınmıştır. Avrupa’da Almanya, Fransa, İngiltere gibi ülkelerde binlerce hasta bu testten faydalanmıştır. ESMO ve NCCN gibi uluslararası onkoloji kılavuzları, ileri evre tümörlerde geniş genomik profilleme gerektiğinde “FDA onaylı kapsamlı panel (ör. FoundationOne CDx)” kullanılmasını önermektedir. Bu sayede FoundationOne, dünya çapında en yaygın kabul gören genomik test olmuştur. Hâlihazırda >40 ülkede örnek toplayıp çalışabilmektedir ve dil/rapor adaptasyonları mevcuttur.
• Caris: Caris Life Sciences, ABD’de uzun süredir faaliyet gösterse de uluslararası pazara da erken açılanlardan biridir. Şirketin Avrupa, Orta Doğu ve Asya’da distribütörlük ağları vardır; nitekim Caris, web sitesinde Avrupa ve Asya da dahil olmak üzere global pazarda hizmet verdiğini belirtmektedir. Türkiye, Orta Doğu ve bazı Latin Amerika ülkelerinde onkologlar özellikle 2010’ların başından beri Caris’in “Molecular Intelligence” testine aşinadır. Caris’in FDA onayı alması, ABD dışındaki pazarlarda da güven oluşturmuş ve kullanımını artırmıştır. Ancak Caris, Foundation kadar Roche desteğiyle yaygınlaşmış olmadığından, pazardan pazara varlığı değişir. Örneğin ABD’de pek çok akademik merkez Caris kullanırken, Avrupa’da FoundationOne kadar otomatik tercih edilmeyebilir ve rekabet halindedir. Yine de son dönemde Caris, hem teknoloji üstünlüğü (WES+WTS) hem geniş içeriği sayesinde birçok ülkede yeni sağlık programlarına dahil edilmeye başlanmıştır. Ayrıca Caris, ilaç şirketleriyle companion diagnostic geliştirme anlaşmaları yaparak belirli pazarlarda kilit rol oynamaya başlayabilir. Genel olarak Caris, global ölçekte bilinirliği artan ve kabul gören bir testtir, özellikle en kapsamlı çözümü arayan merkezlerde tercih edilmektedir.
• Tempus: Tempus, 2015’te kurulmuş bir şirket olarak öncelikle ABD pazarına odaklandı. ABD’de kısa sürede yüzlerce hastane ve onkoloji merkeziyle anlaşmalar yaparak veri toplama ve test hizmeti sunma becerisi gösterdi. Şu anda ABD’de birçok büyük kanser merkezi (Cleveland Clinic, Mayo Clinic vb.) Tempus testlerini kullanmaktadır. Globalde ise Tempus henüz Foundation veya Caris kadar yerleşik değildir; fakat 2022’de Londra ofisini açarak Avrupa’ya adım atmıştır. Ayrıca Tempus, Latin Amerika’da (Brezilya, Meksika) pilot programlar yürütmektedir. FDA onayını aldıktan sonra uluslararası pazarlarda da güven kazanması beklenmektedir. Ancak lisans ve regülasyon engelleri nedeniyle Tempus’un veritabanı odaklı yaklaşımı ABD dışına aynen taşınamayabilir (veri gizliliği vb. nedenlerle). Yine de Tempus, önümüzdeki birkaç yılda global erişimini genişletecek planlara sahiptir. Şu an için kabul görmüşlük bakımından daha çok Kuzey Amerika ile sınırlıdır denebilir; ama yenilikçi yaklaşımı sayesinde ismi duyulmaktadır.
• BostonGene: BostonGene şu an için niş bir pazar payına sahiptir. ABD’de bazı önde gelen kanser merkezleri (ör. MD Anderson, Mount Sinai) ile pilot projeler yapmış ve buralarda hasta testleri gerçekleştirmiştir. Ayrıca BostonGene, Japonya’da NEC Corporation ile ortaklık kurarak “BostonGene Japan” adı altında hizmet vermeye başlamıştır. Bu, platformun ABD dışında ilk genişleme adımıdır. Avrupa veya diğer bölgelerde henüz yaygın bir kullanım raporlanmamıştır. BostonGene’in kapsamlı testi, özellikle araştırma ve akademik onkoloji çevrelerinde ilgi çekmektedir; ancak maliyetinin yüksek olabileceği ve yorumunun uzmanlık gerektirdiği düşünülürse, genel toplum taramasında hemen yer alması beklenmez. Onun yerine zor vakaların ileri analizi veya klinik araştırmalara destek şeklinde konumlanmıştır. Uzun vadede, eğer immünoterapi yanıtını öngörmede üstünlüğü kanıtlanırsa, BostonGene gibi platformlar rehberlerde yer bulabilir. Şu an için global kabullenmesi kısıtlı olsa da, Amerikan kanser merkezlerinde yavaş yavaş referans almaya başlayan bir testtir.
• Genekor Prime DX: Genekor, Yunanistan kökenli bir şirket olarak özellikle Güneydoğu Avrupa bölgesinde bilinirlik kazanmıştır. Prime DX testi, Yunanistan ve çevre ülkelerde onkologlar tarafından FoundationOne/Caris’e bir alternatif olarak kullanılmaktadır. Türkiye’de de bazı merkezlerin Genekor ile işbirliği yaptığı ve örnek gönderdiği bilinmektedir (soruda Genekor’un geçmesi de muhtemelen bu nedenle). CE-IVD onayı sayesinde Genekor, AB ülkelerinde testini pazarlayabilir; nitekim Polonya, Romanya gibi ülkelerde iş ortakları vardır. Ancak daha batı Avrupa’da Foundation/Roche dominansı sebebiyle yer edinmesi zaman alabilir. Genekor, OncotypeDX gibi başka testlerin de distribütörü olduğundan bölgesel bir tanınırlığa sahiptir. Küresel kabul açısından bakıldığında, Genekor Prime DX şu an Foundation, Caris, Tempus kadar yaygın olmamakla birlikte, Avrupa menşeli bir kapsamlı panel olarak literatürde yerini almıştır. Özellikle Yunan onkologlar yayınlarında Prime DX sonuçlarını kullanmaya başlamışlardır. Orta vadede Genekor’un hedefi, Orta Doğu ve Kuzey Afrika pazarlarına da açılmak olabilir. Sonuç olarak Prime DX, daha bölgesel çapta kabul görmüş bir testtir, ancak başarısı yayıldıkça diğer pazarlarda da adını duyurma potansiyeline sahiptir.

Global Erişilebilirlik ve Kabul Görmüşlük

Platformların dünya çapındaki yaygınlığı ve kabul görme düzeyleri karşılaştırmalı olarak aşağıdaki tabloda özetlenmiştir:

Sonuç ve Genel Değerlendirme

Yukarıdaki karşılaştırmalar ışığında, “solid tümörler için en kapsamlı ve ileri düzey genomik testi hangisi sunuyor” sorusuna cevaben birkaç boyut değerlendirilmelidir:

• Teknolojik Kapsam: Teknik anlamda en kapsamlı analiz, Caris Life Sciences platformu tarafından sunulmaktadır. Caris, her hastada tüm ekzon ve tüm transkriptomu inceleyerek DNA ve RNA’daki tüm potansiyel değişiklikleri yakalama becerisine sahiptir. Üstelik protein düzeyinde IHC ve epigenetik MGMT testi gibi eklerle tam bir “multi-omik” profil sağlar. Bu yönüyle Caris, rakiplerine kıyasla en geniş moleküler kapsama sahip testtir ve şirket bunu “piyasadaki en kapsamlı ve en bilgilendirici moleküler profil” olarak tanımlamaktadır. BostonGene de benzer şekilde WES+WTS yapıp üstüne TME analizleri kattığı için bilimsel kapsamda Caris’e yakın, hatta immünoloji boyutuyla daha ileri bir çözüm sunar. Ancak BostonGene’nin henüz yaygın klinik kullanımda olmaması ve daha çok özel durumlarda uygulanması, onu “rutin” kapsamlı test sıralamasında Caris’in ardından konumlandırır.
• Klinik Kanıt ve Yaygınlık: En ileri düzey test, sadece kapsamıyla değil, klinik olarak kanıtlanmış ve erişilebilir olmasıyla da değerlendirilmelidir. Bu açıdan FoundationOne CDx, içerik genişliği Caris kadar olmasa da, yılların deneyimi, FDA onayı, geniş validasyonu ve global yaygınlığı sayesinde altın standart konumundadır. Caris ise son teknolojileriyle bunu aşmaya başlamıştır ve FDA onayı da aldığından klinik güvenilirlikte artık aynı ligdedir. Tempus da güçlü bir aday olarak, panel + RNA entegrasyonuyla FoundationOne’dan daha geniş bir veri sunsa bile, henüz global kabulde geridedir. Genekor bölgesel bir alternatiftir ama global ölçekte lider değildir. Dolayısıyla “en ileri genomik test” unvanını, hem teknolojik kapsam hem klinik geçerlik açısından değerlendirdiğimizde, Caris Life Sciences’ın çoklu-omik profilleme testi hak eder görünmektedir. Caris, DNA+RNA+protein bütünlüğünde profil sunması, bunu FDA tarafından onaylanmış bir formatta yapması ve sonuçları tedavi kararına doğrudan yansıtacak şekilde raporlamasıyla öne çıkmaktadır.
• Özel Güçlü Yönler: Öte yandan her platformun kendine özgü güçlü yanları vardır. FoundationOne, klinik kullanım kolaylığı ve güvenirliği ile doktorların güvendiği bir testtir – birçok tedavi, Foundation raporundaki bulgulara dayanarak reçete edilmektedir. Tempus, hasta-materyal eşleştirme (matched normal) ve yapay zekâ destekli analizlerle yanlış pozitifleri azaltması ve gizli germline mutasyonları ortaya çıkarmasıyla değer katar. BostonGene, immünoterapi alanında derin içgörü sunarak diğer testlerin boşlukta bıraktığı “bu hasta neden yanıtsız?” sorusuna yanıt arar. Genekor Prime, Avrupa’daki en geniş panel olup, özellikle immünoterapi ve PARP inhibitörü kararlarında gerekli tüm parametreleri (MSI, TMB, PD-L1, LOH, HRR genleri) tek seferde vermesiyle pratik bir çözümdür.

Sonuç olarak, solid tümörler için en kapsamlı genomik test arayışında Caris’in sunduğu multi-omik platform (MI Profile) şu anda hem kapsam genişliği hem klinik uygulama başarısı açısından lider görünmektedir. BostonGene ise özellikle araştırma veya ileri vaka analizlerinde en detaylı bakış açısını sağlayan yenilikçi bir seçenektir. FoundationOne ve Tempus ise pratikte en sık başvurulan, güven veren çözümler olarak öne çıkar – biraz daha sınırlı genom setiyle çalışsalar da, klinik karar desteğinde etkililikleri kanıtlıdır. Genekor Prime DX de Avrupa merkezli bir alternatif olarak çok geniş bir panel sunmakta ve validasyonla güvenilirliğini göstermiş bulunmaktadır.

Her kurum ve hasta için en uygun test seçimi; istenen kapsam, mevcut altyapı ve uzmanlık, hız ihtiyacı, maliyet ve geri ödeme durumu gibi kriterlere bağlı olacaktır. Ancak ileri düzey ve kapsamlılık perspektifinden bakıldığında, Caris ve BostonGene platformları çıtayı en yükseğe koymuş durumdadır. Özellikle Caris, “her hastada WES+WTS yaparak hiçbir taşın altını boş bırakmama” prensibi ile solid tümör genomik profillemede yeni bir standart belirlemiştir. Bu trend, gelecekte diğer platformların da tam ekzon/tam transkriptom yaklaşımlarını benimsemesiyle sonuçlanabilir; nihai kazanan ise bu gelişmelerden fayda gören kanser hastaları olacaktır.

📚 Kaynaklar

• Caris Life Sciences – Teknik Özellikler ve Basın Bültenleri
  • [1] Caris MI Profile Test Bilgisi
  • [2] MI Exome Lansmanı
  • [4] Caris Multi-Omik Profil Tanımı
  • [41] FDA Onayı ve Validasyon Basın Bülteni
  • [30] Klinik Karar Desteği Portalı
• Foundation Medicine – FoundationOne CDx Teknik Doküman & Validasyon Yayınları
  • [10] FoundationOne CDx Panel Performansı
  • [38] Analitik & Klinik Validasyon
  • [54] Turnaround Time Verileri
• Tempus – Platform Tanıtım Sayfası ve Basın Bülteni
  • [5] xT Panel Özellikleri
  • [7] Klinik Karar Desteği ve Eşleştirme
  • [46] FDA Onay Basın Bülteni
• BostonGene – Tumor Portrait Tanıtımı & Akademik Yayınlar
  • [16] Tumor Portrait Özellikleri
  • [17] Communications Medicine Yayını (2025)
  • [51] Klinik Kullanım Çalışması (Lenfoma)
• Genekor Prime DX – Bilgi Sayfası & Validasyon Çalışması
  • [20] Prime DX Test Özellikleri
  • [23] Klinik Karar Destek Parametreleri
  • [24] Validasyon Çalışması (2025)