Yanıltıcı Bilgiler, Yaşam Kaybının En Önemli Sebebi Olabilir mi?
Dijital Çağın Kıyısında Bir Sağlık Tehdidi
Teknoloji ve internetin hızla yayılması, bilgiye erişimimizi kolaylaştırdı, ancak bu durum aynı zamanda yanıltıcı ve hatalı bilgilerin yayılmasına da neden oldu. Yanıltıcı bilgilerin, insanların sağlıkla ilgili kararlarını olumsuz etkileyerek yaşam beklentisini düşürebileceği yönünde büyüyen bir endişe bulunmaktadır. Amerikan Gıda ve İlaç Dairesi (FDA) Başkanı Robert Califf, yanıltıcı bilgilerin halk sağlığı üzerindeki etkisine dikkat çekti ve bunun Amerika'daki en yaygın ölüm nedeni olabileceğini öne sürdü.
FDA başkanı, ABD'nin dünyanın en gelişmiş ilaçlarını ve cihazlarını üreten bir ülke olmasına rağmen bu teknolojileri etkili bir şekilde kullanamadığını belirtti. Bu durumun nedenlerinden birinin de Amerikalıların yanıltıcı bilgilere dayalı seçimler yapması olduğunu öne sürdü.
Misinformasyonun Bedeli: Gerçek Yaşam Örnekleri
Bilimsel araştırmalar, COVID-19 aşıları gibi, yaşamları kurtarmak için geliştirilen teknolojilerin yanıltıcı bilgilerin etkisiyle reddedildiğini ortaya koyuyor. Bir 2023 makalesi, COVID-19'a karşı yetersiz aşılanmanın - yanıltıcı bilgilerin bir sonucu olarak - hem sağlık hizmetlerinin maliyetlerini hem de ekonomik maliyetleri hesaba katarak günlük yaklaşık 300 milyon dolarlık bir maliyeti olduğunu tahmin etti. Bu durum, insanların aşı olmamayı seçmelerinin sadece bireysel bir risk olmadığını, aynı zamanda toplumun geneli için ekonomik bir yük oluşturduğunu gösteriyor.
Onkoloji ve Yanıltıcı Bilgiler: Tehlikeli İlişki
Yanıltıcı bilgiler, onkoloji gibi hayati önem taşıyan alanlarda da ciddi sonuçlara yol açabiliyor. Örneğin, kanser tedavisinde kullanılan kemoterapi ve radyoterapi hakkında yanıltıcı bilgiler, tedavi seçeneklerini ve sonuçlarını anlamakta zorluk çeken hastalar için kafa karıştırıcı olabilir. İnternette kemoterapinin yarardan çok zarar verdiği ya da radyoterapinin her zaman ciddi yan etkilere yol açtığı gibi yanıltıcı bilgiler dolaşmaktadır. Bu tür yanıltıcı bilgiler, tedavi kararlarına yanıltıcı ve zararlı bir şekilde etki ederek hastaların yaşam süresini ve kalitesini olumsuz etkileyebilir.
Onkolojide yanıltıcı bilgiler konusunda yapılan güncel araştırmalara göre:
- Yanıltıcı bilgi içeren sosyal medya paylaşımları veya blog yazıları daha yüksek düzeyde etkileşim alıyor.
- Kanser hakkındaki internette karşılaşılan yazıların yaklaşık üçte biri yanıltıcı bilgi içeriyor ve bunların da %77'si zararlı bilgi içeriyor.
İlgili konu: Sosyal medyada paylaşılan her 3 yazıdan biri yanlış bilgi içeriyor
Yanıltıcı Bilgilerin Bedeli: ABD'deki Yaşam Beklentisi Durakladı
ABD'nin sağlık durumu gerçekten acı verici. ABD Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri (CDC), ülkenin yaşam beklentisinin art arda 2 yıl düştüğünü belirtti.
Yanıltıcı bilgiler, Amerikalıların yaşam beklentisinin duraklamasında önemli bir etken olarak görülüyor. Bu durum, halk sağlığı üzerindeki etkisini ölçmek için yürütülen çeşitli çalışmalar sonucunda daha da belirgin hale geldi.
Sosyal Medyayı Takip Etmek Artık Başlı Başına Bir İş
Dijital çağda, yanıltıcı bilgiler hızla yayılıyor ve bu durum, özellikle sağlık alanında, ciddi endişelere yol açıyor. Sosyal medya platformları, kullanıcılarının birçok sağlık konusu hakkında bilgi edinmekte kullandıkları ana kanallardan biri haline geldi. Ancak, doğruluğu kontrol edilmemiş veya yanıltıcı bilgilerin yayılması, halk sağlığı üzerinde zararlı etkiler yaratabiliyor. Bu durumu kontrol altına almak ve doğru bilgilerin yayılmasını sağlamak amacıyla, sosyal medyadaki yanıltıcı sağlık bilgilerini izlemek ve düzeltmek, artık neredeyse tam zamanlı bir iş haline geldi. Bu konuda etkin olabilmek için, sağlık otoriteleri ve bilim insanları, bilgi kirliliğine karşı sürekli bir savaş yürütmek zorunda kalıyorlar. Bu, toplum sağlığını korumak ve halkı bilinçlendirmek için hayati bir önem taşıyor.
Yanıltıcı Bilgiler, Gerçekten Yaşam Kaybının En Önemli Sebebi Olabilir mi?
Misinformation veya yanıltıcı bilgi, sağlıkla ilgili konularda ciddi sorunlara yol açabilir. Özellikle kanser, kalp-damar hastalıkları ve obezite gibi kronik hastalıklar söz konusu olduğunda, yanıltıcı bilgilerin insanların sağlıklı yaşam tarzı seçimlerini ve tedavi kararlarını olumsuz etkileyebileceği doğru.
Örneğin, bir kişi yanıltıcı bilgilere dayanarak kanseri önlemek veya tedavi etmek için etkisiz veya potansiyel olarak zararlı bir ürün veya tedaviyi seçebilir. Bu, kişinin etkili tedavileri reddetmesine veya geciktirmesine ve sonuç olarak sağlık durumunun daha da kötüleşmesine neden olabilir.
İlgili konu: Steve Jobs ve binlerce yaşam alternatif kanser tedavilerine kurban ediliyor!
Ayrıca, yanıltıcı bilgiler insanların sağlıklı yaşam tarzı seçimlerini de etkileyebilir. Örneğin, bir kişi yanıltıcı bilgilere dayanarak tütün veya alkol kullanımının sağlık risklerini küçümseyebilir veya obezitenin sağlık üzerindeki etkilerini anlamayabilir. Bu tür yanıltıcı bilgiler, insanların sağlıklı yaşam tarzı seçimlerini yapmalarını zorlaştırabilir ve sonuç olarak kronik hastalıkların gelişmesine katkıda bulunabilir.
Ancak, yanıltıcı bilginin yaşam kaybının "en önemli" sebebi olup olmadığı konusunda kesin bir ifade yapmak zor. Yanıltıcı bilgi, sağlıkla ilgili riskleri ve sonuçları anlamayı zorlaştırabilir ve bu da sağlıkla ilgili zararlı davranışları ve tedavi kararlarını etkileyebilir. Ancak, yaşam kaybının birçok potansiyel sebebi vardır ve yanıltıcı bilgi bu faktörlerden sadece biridir. Diğer önemli faktörler arasında genetik yatkınlıklar, çevresel maruziyetler, sosyoekonomik durum ve sağlık hizmetlerine erişim gibi faktörler bulunur. Bu nedenle, yanıltıcı bilginin yaşam kaybının "en önemli" sebebi olduğunu söylemek genellikle yanıltıcı olabilir.
İlgili konu: Milyonların Yaşamına Zarar Veren Tıbbi Sosyal Medya Söylentileriyle Nasıl Mücadele Etmeli?
1. Darius Tahir, KFF Health News. FDA Head Robert Califf Battles Misinformation — Sometimes With Fuzzy Facts. July 25, 2023
2. Skyler B. Johnson, Carma L. Bylund, et al. Identifying Cancer Treatment Misinformation and Strategies to Mitigate Its Effects With Improved Radiation Oncologist–Patient Communication. Practical Radiation Oncology, 2023.
3. By: Skyler B. Johnson, MD. Cancer Misinformation: Its Impact on Patients and Mitigation Strategies. https://www.ilcn.org/cancer-misinformation-its-impact-on-patients-and-mitigation-strategies/ April 2022