Kanserde en çok umut vaat eden tedavilerden biri de T hücre immünoterapiler. Ancak T hücre tedavileriyle ilgili pek çok problem bulunmaktadır. Hücrelerin yeteri kadar aktif hale getirilmemesi ve tedavinin oldukça kısa süreli etki göstermesi, hücresel immünoterapileri özellikle solid (katı) kanserlerde zayıf kılmaktadır. Bu bağlamda, John Hopkins Üniversitesi'nden araştırmacılar T hücreleri aktif hale getirmenin etkili bir yolunu keşfettiler. Nisan 2019'da Advance Materials dergisinde yayımlanan çalışmaya göre, geliştirilen yapay lenf nodları ile T hücreleri başarılı bir şekilde aktif hale getirildi. Yapay lenf nodları hastalara enjekte edilerek T hücreleri kansere karşı etkili bir şekilde aktifleştirilebilir.

Günümüzde kullanılan T hücrelerinde öncelikle hastanın kan örneğinden T hücreleri ayıklanır. T hücreleri laboratuvar ortamında aktifleştirilir veya genetik mühendisliği kullanılarak kanser hücresine saldıracak duruma getirilir. Bu tedavi çeşitlerinden biri olan CAR T hücre tedavisi oldukça maliyetlidir (1 hasta için yarım milyon dolar) ve ancak T hücre genetik mühendisliği konusunda uzmanlaşmış merkezlerde gerçekleştirilmektedir. Kişinin kendi T hücreleri ile bu tedaviyi hazırlamak 6 ile 8 hafta sürmektedir ve bu hücreler hastalara verildikten sonra uzun süre kalamamaktadır. Tedavinin etkisi oldukça kısa sürmektedir.

Çalışmada, T hücreleri için jelimsi polimer geliştirildi. Bu jel iki tip sinyal içermektedir. Birinci sinyalde T hücreler uyarılmakta, ikinci sinyalde ise T hücreleri kanser hücresine saldırması için eğitilmektedir.

yapay t hücre üreten matrix
  • Jel ile aktif hale getirilen T hücrelerin % 50 daha fazla sitokin ürettiği gözlemlenmektedir. Sitokinler, T hücre aktivasyonunun bir göstergesidir.
  • T hücrelerin yumuşak bir mikroçevreyi tercih ettiği görüldü. T hücrelerin % 80 den fazlasının yumuşak yüzeyde çoğaldığı gözmlemlendi.
  • T hücreleri yumuşak jele konulduklarında 7 gün içerisinde birkaç hücreden 150.000 hücreye ulaştığı tespit edildi. Günümüzde kullanılan yöntemlerde ise 7 günde 20.000 hücre üretilebildi.
  • Aktifleştirilen T hücreler, melanom fare modedllerine enjekte edildi. Hidrojellerle üretilen T hücreler enjekte edilen tümörlere sahip farelerde tümör stabil kaldı ve bazı fareler 40 günden fazla yaşamını sürdürdü. Günümüzdeki yöntemlerle üretilen T hücre enjekte edilen farelerde tümör büyümesi görüldü ve farelerin hiçbiri 30 günden fazla yaşamını sürdüremedi.

Peki Bu Çalışma Bize ne İfade Ediyor?

  • T hücreleri aktif hale getirmenin etkili bir yolu bulundu. Hidrojellerle üretilen T hücrelerin, güncel yöntemlerle üretilen T hücrelerden daha etkili olduğu görüldü.
  • Hidrojelin özelliği doğal T hücre mikroçevresini yaratmasıdır. Yapay lenf nodları, CAR T hücre tedavilerindeki tüm stratejiyi değiştirebilir.
  • Önemle vurgulamak gerekir ki, bu çalışma henüz laboratuvar aşamasındadır.