4. Evre Melanomda İlerleme Bulgularına Rağmen İmmünoterapi Fayda Sağlayabilir

Önceleri tedavisi en zorlu olan kanser türlerinden biri olan cilt kanseri malign melanomun kaderi 2012 yılında yeni nesil immünoterapi ilaçlarının kullanıma girmesi ile adeta değişmişti. Çalışma prensibi direk kanserli hücreyi öldürmek yerine, bağışıklık sistemimizi kanser karşı aktifleştirmek olan immünoterapiler, melanomla başlayan süreçte şimdiye kadar çok sayıda kanserin tedavisi için FDA onayı aldı.

Günümüzde 4. evre (metastatik) melanomda tedavi yaklaşımımız, immünoterapilerin ve eğer hastanın tümörü BRAF mutasyonu pozitifliği taşıyorsa bu hedefe yönelik ilaçların ardışık kullanımı şeklindedir. Hasta bir tedaviye yanıt verdiği, yani tedavi ile tümörü küçüldüğü veya büyümediği sürece, o tedaviye devam edilir; yanıt vermemeye başlandığında ise devreye başka bir tedavi girer.

Kanser tıbbında genel prensip olarak, bir tedaviye karşı yanıtsızlık başladığında, kanser hücrelerinin o tedavi ajanına direnç geliştirdiği düşünülür ve bu nedenle eldeki tedavi seçenekleri bitse bile, tekrar geçmişte kullanılan bir ilaç tercih edilmez. Fakat immünoterapi ilaçları, klasik kemoterapilerden farklı olarak direk kanser hücrelerine etki etmediği, bağışıklık sistemini hücreleri üzerinden kanseri tedavi etmeye çalıştıkları için, immünoterapilere karşı tümörün geliştirdiği dirence farklı yaklaşabilir miyiz sorusu gündeme gelmiştir.

Bu düşünce ile araştırmacılar Jama Oncology’de yayımladıkları çalışmada, 4. evre melanoma sahip 526 hastanın 85’ini, hastalıklarında ilerleme (progresyon = kötüleşme) olduğu halde immünoterapi ilacı nivolumab (piyasa adı opdivo) ile tedavi etmişler. Kanserinde ilerleme bulguları olduğu halde immünoterapi uygulanan 85 hastanın 24’ünde (%28) tümör boyutlarında %30’dan fazla küçülme saptanmış (yani anlamlı bir yanıt). Çalışmanın analizi yapıldığı anda ilerleme bulgularına rağmen tedaviye yanıt veren hastaların %87’sinin yaşamaya devam ettiği de ayrıca rapor edilmiştir.

24 aylık genel sağkalım sürelerine bakıldığında, hastalıkta ilerleme bulgularına rağmen tedavi verilen grubun %59’u yaşarken, diğer hastaların %25’inin sağkaldıkları bulunmuş. Tedavi yan etkilerinde ise anlamlı bir farklılık bulunmamış.

Sonuç olarak, 4. evre malign melanomlu hastaların bir kısmı, daha önce immünoterapilerle kanserinde ilerleme bulguları göstermelerine rağmen, immünoterapinin devam etmesinden fayda görmektedir. Bu çalışma bize immünoterapiler ile elde edilen yanıta bakışımızı yeniden sorgulamamız gerektiği, hastanın durumunda önemli bir bozulma olmadığında, tedavilerin radyolojik görüntülere dayanarak değiştirilmemesi gerekliliği ortaya koymaktadır.