Orak hücreli anemi tedavisi için ilk kez bir ilaç FDA onayı aldı!

15 Kasım 2019'da, ABD Gıda ve İlaç İdaresi (FDA), orak hücreli anemi hastalığı olan 16 yaş ve üstü yetişkinlerde ve çocuklarda, vazooklüzif (damar tıkayıcı) krizlerin sıklığını azaltmak için crizanlizumab-tmca (Adakveo) adlı monoklonal antikor yapısındaki ilacı onayladı.

52 haftalık, randomize, çok merkezli, plasebo kontrollü, çift kör bir klinik araştırma olan SUSTAIN'de orak hücre hastalığı olan 198 hastada etkinlik değerlendirildi. Hastalar 30 dakika zarfında intravenöz (toplardamardan) verilen crizanlizumab-tmca 5 mg/kg (67 hasta), crizanlizumab-tmca 2.5 mg/kg (66 hasta) veya plasebo (65 hasta) almak üzere 3 kola randomize edildi (rastgele atandı). 0., 2. hafta ve sonrasında her 4 haftada bir uygulama yapıldı. Randomizasyon, önceki daha önce hidroksiüre (var ya da yok) ve önceki 12 aydaki vazooklüzif kriz sayısına göre katmanlandı.

Çalışmanın ölçmek istediği birincil etkinlik sonucu, hastanın hastaneye başvurmasına sebep olan yıllık ortanca akut vazooklüzif kriz (VOK) oranı idi.

5 mg/kg crizanlizumab-tmca alan hastalarda, plasebo alanlara göre ortanca yıllık VOK oranını daha düşüktü (1.63'e karşı 2.98). Orak hücre hastalığı genotipi ve/veya hidroksiüre kullanımına bakılmaksızın hastalar arasında VOK sıklığında azalma gözlendi. Crizanlizumab-tmca 5 mg/kg ile tedavi edilen hastaların %36'sının, plasebo kolundakilerin ise %17'sinin VOK yaşamadığı bildirildi. Çalışma başlangıcından ilk anemi krizine kadar geçen ortanca zaman crizanlizumab-tmca 5mg/kg ve plasebo kolunda sırasıyla 4.1'e karşılık 1.4 aydı.

Crizanlizumab-tmca alan hastalarda en sık (>% 10) görülen yan etkiler bulantı, artralji, sırt ağrısı ve pireksi (ateş) idi.

Önerilen doz, 0., 2. haftada ve sonra her 4 haftada bir 30 dakikalık bir süre boyunca intravenöz 5 mg/kg'dir.

Orak hücreli anemi nedir?

Orak hücreli anemi, hemoliz (kan hücrelerinin parçalanması) ve vazooklüzyonla karakterize olan ve en sık görülen kalıtsal eritrosit (alyuvar) hastalığıdır. Eritrositlerin oraklaşması kılcal damar düzeyinde tıkanmaya ve dolayısıyla dokuya kan akışının azalmasına ve bunun sonucunda enfarkta, kronik hemolize, kronik inflamasyona ve organ disfonksiyonuna yol açar. Akut ve kronik belirtileri yaşla artar ve bu komplikasyonlar erken yaşam kaybına sebep olur. OHA tedavi yönetimi hem pediatrik hem erişkin hastalarda detaylı ve multidisipliner bir yaklaşım gerektirir. Tekrarlayan vazookluzif krizlerin önlenmesinde, crizanlizumab-tmca'ya kadar, hidroksiüre kullanılan tek tedavi seçeneği idi. Kronik kan naklinin birincil ve ikincil inme riskini ve tekrarlayan akut göğüs sendromunu önlemede etkinliği gösterilmiştir. Pediatrik hastalarda enfeksiyonlar en önemli yaşam kaybı sebebidir ve penisilin profilaksisi ve özellikle kapsüllü bakterilere karşı uygun aşılama protokolleri hayatidir. Hematopoietik kök hücre nakli bilinen tek küratif tedavidir ve seçilmiş yüksek riskli pediatrik hastalarda %85-90 başarı oranı vardır.

Crizanlizumab-tmca, etki mekanizması nasıldır?

Crizanlizumab, Novartis tarafından geliştirilen ve P-selektin adlı hücre yüzey molekülüne hedef alan bir monoklonal antikordur. P-selektin, trombosit ve damarların iç çeperini döşeyen endotel tabakasındaki epitel hücrelerde yoğun bulunur. Crizanlizumab, P-selektin'i bağlayarak, kan hücrelerinin ve orak hücreli eritrositlerin, endotel hücrelere tutunmasını engeller.

Video: Crizanlizumab-tmca etki mekanizması ve SUSTAIN çalışması