Yumuşak doku sarkomları, mezenkim denilen destek dokulardan kaynaklanan ve birçok alt türü bulunan nadir bir tümör grubudur. Her yaştan bireyleri etkilese de, sarkomların alt tiplerinin sıklığı çocukluktan yetişkinlik dönemine doğru önemli ölçüde değişmektedir.
Sarkomların temel tedavisi cerrahidir, buna kemoterapi ve / veya radyoterapi de eklenebilir. Bu nadir görülen yumuşak doku kanserlerinde onaylı tedavi seçeneği azdır. Bazı yumuşak doku sarkomu alt grupları, kemoterapiye az veya hiç cevap vermez iken diğerleri daha iyi yanıt verebilir; radyoterapiye yanıt oranları da bu şekilde değişkendir. Son yirmi yılda, birçok kanserin tedavisini değiştiren moleküler hedeflere yönelik akıllı ilaçlar ve immünoterapiler de sarkomlarda şimdiye kadar sınırlı etkinlik göstermiştir. Öyle ki sadece 2 akıllı ilaç [olaratumab (Lartuvo) ve pazopanib (Votrient)] sarkomlar için FDA onayına sahip iken, henüz herhangi bir immünoterapi, sarkom tedavisi için onay almamıştır.
Aşağıdaki şekilde, yumuşak doku sarkomunun bazı alt türleri görülebilir.
Sarkom tedavisinde umut veren yeni bir moleküler hedefe yönelik tirozin kinaz inhibitörü: Anlotinib
Tek ilaç olarak anlotinibin etkinliğini test eden ALTER0203 adlı bir faz-2B klinik araştırma sonuçları ESMO 2018 Kongresi'de poster olarak sunuldu. Çalışmanın ölçmek istediği birincil sonlanım noktası progresyonsuz sağkalım (tedavi ile hastalığı kontrol altında tutma süresi) olarak belirlendi. Ayrıca anlotinibin ileri evre yumuşak doku sarkomundaki etkinliği ile hastanın yaşı, bu tedavi öncesinde kaç basamak tedavi aldığı ve doz azalmaları arasındaki ilişki de değerlendirildi.
Çalışmanın sonuçları
- ALTER0203 çalışmasında toplam 158 hasta anlotinib aldı. Alveolar yumuşak doku sarkomu ve berrak hücreli sarkom alt tipine sahip 20 hasta çalışma öncesi herhangi başka bir tedavi almamıştı; 84 hasta daha önce 1 basamak kemoterapi almıştı, 54 hasta daha önce en az 2 basamak tedavi almıştı.
- Medyan (ortanca) progresyonsuz (ilermesiz) sağkalım, daha önce hiç tedavi almayan veya 1 basamak tedavi alanlara karşı, en az 2 basamak tedavi alanlar karşılaştırıldığında benzerdi (6.7 aya karşı 6.3 ay).
- Yaşı 65'te küçük olanlar ve 65 yaş ve üstü olanlar karşılaştırıldığında, anlotinib ile elde edilen ortanca progresyonsuz sağkalım süreleri yine benzerdir (sırasıyla 6.3 ve 5.9 ay).
- Tedavi sırasında anlotinib dozu en az 1 kez azaltılan hastalara karşı, doz azaltımına gidilmeyen hastaların ortanca progresyonsuz sağkalım süreleri arasında belirgin fark vardı; doz azaltılanlarda 10.4 aya karşı, doz azaltılmayanlarda 5.7 ay. Kanser ilaçlarında doz azaltımı, ilacın yan etkisi ortaya çıkması ile gerçekleştirilen bir uygulamadır. Öyle görünüyor ki anlotinib için yan etkilerin ortaya çıkması, aynı zamanda ilacın anti-kanser etkisinin de bir göstergesi.
Sonuç olarak, en az 1 kez doz azaltımı gerektiren hastalarda daha uzun sağkalım süreleri görüldü, ayrıca daha önce kaç basamak tedavi aldığı veya hasta yaşına bakılmaksızın anlotinib etkili bulundu. Bu hali ile anlotinib, yumuşak doku sarkomlarının tedavisinde gelecekte onay alma ihtimali yüksek bir akıllı ilaç gibi durmaktadır. Faz-3 klinik araştırma sonuçları, bu tirozin kinaz inhibitörü sınıfı anti-kanser küçük molekülün, sarkom tedavi pratiğinde yer alıp almayacağını belirleyecektir.
Anlotinib etki mekanizması nasıldır?
Aşağıdaki şekilde, anlotinib adlı küçük molekülün hücre içinde, hangi tirozin kinaz reseptörleri üzerinden hücre büyüme ve çoğalmasını engellediği görülebilir.
