Aşısız Hastalar COVID-19 Sonrası Acil Olmayan Ameliyat için 7 Hafta Beklemeli
Amerikan Anestezi Uzmanları Derneği (ASA) ve Anestezi Hasta Güvenliği Vakfı (APSF) tarafından yayınlanan yeni ortak açıklamaya göre, aşılanmamış hastalarda COVID-19 enfeksiyonundan sonra elektif (acil olmayan, planlı) cerrahi uygulamalar en az 7 hafta ertelenmelidir.
COVID-19'a karşı tam olarak aşılandığı halde COVID-19'a yakalanan kişiler için, enfeksiyon ile elektif cerrahi arasındaki süreyi nasıl belirleyeceğimiz konusunda bir fikir birliği yoktur. Amerikan Anestezistler Derneği (ASA) başkanı Dr. Randall M. Clark, doktorların ameliyatları planlamak için klinik yargılarını kullanmaları gerektiğini söyledi. Tüm doktorların, anestezistlerin, cerrahların ve diğerlerinin elektif cerrahiye devam etme kararlarını hastanın şikayetlerine, ameliyata olan ihtiyacına ve gecikmelerin sağlıklarında başka sorunlara neden olup olmayacağına dayandırılması gerekir.
COVID-19 Sonrası Ameliyat için Ne Kadar Beklemeli?
22 Şubat 2022'de yayınlanan bu güncellenmiş tavsiyelerden önce, ASA ve APSF, bir hastanın aşı durumuna bakılmaksızın, asemptomatik (belirtisiz) veya hafif vakalar için COVID-19 teşhisi ile elektif cerrahi arasında 4 haftalık bir boşluk önermişti.
Bekleme süresinin 4 haftadan 7 haftaya uzatılması, Ekim 2020'de 140.000'den fazla cerrahi hastayı takip eden çok uluslu bir çalışmaya dayanıyordu. Daha önce COVID-19 enfeksiyonu olan hastalar, COVID-19 olmayan hastalara kıyasla tanılarını takip eden 6 haftaya kadar elektif cerrahide komplikasyon ve ölüm riskinde artışa sahipti. ABD'de yapılan ek araştırmalar, ameliyat öncesi COVID teşhisi konan hastaların teşhisten sonraki 4 haftaya kadar ameliyat sonrası solunum yetmezliği komplikasyonları ve teşhisten sonraki 8 haftaya kadar ameliyat sonrası pnömoni (zatürre) komplikasyonları açısından daha yüksek risk altında olduğunu buldu.
Bu çalışmalar aşılanmamış popülasyonlarda veya düşük aşılama oranlarına sahip olanlarda yürütüldüğünden ve ön veriler, aşılı hastaların enfeksiyon sonrası komplikasyon ve ölüm riskinin daha düşük olabileceğini öne sürdüğü için, "Sadece aşılanmamış hastalar için spesifik önerilerde bulunmanın ihtiyatlı olduğunu düşündük." diye ekledi Clark.
Bu kılavuz, kanıta dayalı önerilerde bulunmak için mevcut araştırmaları özetlediği için "çok yardımcı" olsa da, 7 haftalık bekleme süresinin "çok muhafazakar bir tahmin" olduğu görülmektedir. Çünkü günümüzde birçok sağlık merkezinde, hastaların aşı durumuna bakılmaksızın, en az 3 hafta sonra ameliyat planlanmakta.
Bu çalışmanın, daha az ciddi hastalığa yol açan Omicron varyantının yaygınlaşmasından önce yapıldığı unutulmamalıdır. Omicron varyantı şu anda en yaygın COVID-19 varyantıdır ve virüsün önceki varyantlarından daha az öldürücüdür. Bu nedenle, Omicron varyantı sebebi ile COVID-19'a yakalananlar için illa 7 hafta beklemek gerekmeyebilir.
Sonuç olarak, hastanın aşılı-aşısız olduğuna bakılmaksızın, COVID-19 teşhisinden itibaren elektif cerrahi için en az 4 hafta beklemeli önerisi halen geçerli. Bununla birlikte, özellikle ek hastalıkları olanlar, aşısız COVID-19'a yakalananlar ve aşılı olduğu halde COVID-19'u ağır geçirenler için 7 haftalık bir süreyi beklemek önemlidir.
Elective Surgery Should Be Delayed 7 Weeks After COVID-19 Infection for Unvaccinated Patients, Statement Recommends - Medscape - Feb 28, 2022.