Organdan Bağımsız Üçüncü Kanser İlacı FDA Onayı Aldı – Enterectinib
15 Ağustos 2019'da ABD Gıda ve İlaç İdaresi (FDA), kanserleri belli bir genetik bozukluk (NTRK, nörotrofik tirozin reseptör kinaz gen füzyonu) taşıyan ve etkili başka bir tedavisi olmayan yetişkin ve adölesan hastalar için enterectinib (Rozlytrek) adlı ilaca hızlandırılmış onay verdi. Enterectinib, ayrıca ROS1-pozitif akciğer kanserleri için de onaylandı.
"Doku Agnostik" (Kanserin Köken Aldığı Organdan Bağımsız) Kanser Tedavilerinin Sayısı Artıyor
Kanser biyolojisine dair artan bilgimiz sayesinde, onkolojik tedaviler için heyecan verici bir yenilik çağındayız. Daha hedefe yönelik tedaviler ve daha hassas bir onkoloji için biyobelirteç odaklı ilaçların geliştirildiğini görüyoruz. Bu yeni kanser biyobelirteçlerinden biri de NTRK gen füzyonudur.
Enterektinib, FDA'nın Organdan Bağımsız ve Biyobelirteç Temelli Onayladığı 3. Kanser Tedavisidir:
- 2017 yılında pembrolizumab (Keytruda), mikrosatellit instabilitesi yüksek (MSI-H) veya yanlış eşleşme onarımı eksik (dMMR) tümörler ve
- 2018'de larotrektinib (Vitrakvi), NTRK gen füzyonuna sahip tümörler için FDA onayı almıştı (bakınız).
Rozlytrek'e, FDA Onayı Getiren Çalışmalar
- Rozlytrek'in tümörleri küçültme kabiliyeti, NTRK füzyon-pozitif tümörleri olan 54 yetişkin üzerinde yapılan dört klinik çalışmada değerlendirildi.
- Önemli tümör küçülmesi olan hastaların oranı (genel yanıt oranı) % 57 idi, hastaların % 7.4'ünde tümörler tamamen kaybolmuştu (tam yanıt).
- Tümör küçülmesi olan 31 hastanın % 61'inde tedaviye yanıt dokuz ay veya daha uzun sürdü.
- Çalışmalarda NTRK gen füzyonu yaygın kanser yerleri akciğer, tükürük bezi, meme, tiroid ve kolon-rektumdu.
Rozlytrek, Ayrıca, Tümörleri ROS1-Pozitif (ROS1 Geninin Mutasyonu) Olan ve Vücudun Diğer Kısımlarına Metastaz Yapmış Küçük Hücreli Dışı Akciğer Kanserli Yetişkinlerin Tedavisi İçin de Onaylandı.
Klinik çalışmalar ROS1 pozitif akciğer kanserli 51 erişkin hastayı değerlendirdi. Genel cevap oranı % 78 idi; hastaların % 5.9'unda tümörler tamamen kayboldu (tam yanıt). Anlamlı tümör küçülmesi olan 40 hastanın % 55'inde tümör küçülmesi 12 ay veya daha uzun süre devam etti.
Yan Etkiler
Rozlytrek'in sık görülen yan etkileri; yorgunluk, kabızlık, anormal tat alma hissi, ödem (şişlik), baş dönmesi, ishal, bulantı, dizestezi (anormal dokunma hissi), nefes darlığı, miyalji (kas ağrısı), bilişsel bozukluk (hafıza veya dikkat problemleri, konuşma güçlüğü veya halüsinasyonlar), kilo alımı, öksürük, kusma, ateş, eklem ağrıları ve görme bozuklukları (bulanık görme, ışığa duyarlılık, çift görme, görme kötüleşmesi, katarakt veya uçuşan) idi.
Rozlytrek'in en ciddi yan etkileri konjestif kalp yetmezliği (kalp kası zayıflaması veya kalp kası hasarı), merkezi sinir sistemi etkileri (bilişsel bozukluk, anksiyete, intihar düşüncesi dahil depresyon, baş dönmesi veya denge kaybı ve uykusuzluk dahil uyku düzenindeki değişim ve aşırı uyku hali), kemik kırıkları, hepatotoksisite (karaciğere hasarı), hiperürisemi (yüksek ürik asit), QT uzaması (anormal kalp ritmi) ve görme bozuklukları.
FDA Rozlytrek'e hızlandırılmış onay (accelerated approval) vermiştir. Bu onay nedeniyle, geliştirici firma Genentech, FDA'ya ek veri sağlamayı taahhüt etmektedir. Rozlytrek ayrıca Öncelikli İnceleme (Priority Review), Atılım Terapisi (Breakthrough Therapy) ve Yetim İlaç (Orphan Drug) tanımları da almıştır.
Resmin Açıklaması: NTRK füzyonları ilk olarak 1982 yılında kolon kanserinde keşfedildi, fakat son yıllarda DNA’nın yeni dizileme teknikleri (next-generation sequencing) gibi teknolojilerin geliştirilmesi ile bu anormalliğin kanser hastalarında tespit edilmesi mümkün olmuştur. Günümüzde bilim insanları TRK genleri ile birleşen 50’den fazla farklı gen tanımlamıştır. TRK genleri mutasyon sonucu füzyona (birleşme) uğrarsa, oluşan anormal proteinler, kanser hücrelerine büyüme ve çoğalma sinyali gönderecek şekilde sürekli olarak "açık" kalır.