İmmünoterapi ilacı Nivolumab Hodgkin lenfoma tedavisi için FDA onayı aldı
Melanom (cilt kanseri), böbrek kanseri ve küçük hücreli dışı akciğer kanseri tedavisinde etkinliği kanıtlanan immünoterapi ilaçlarının, Hodgking lenfomanın nodüller sklerozan alt tipinin tedavisinde fayda sağlayabileceği düşünülmektedir.
Hipokrat'ın zamanından sonra tüm kanser türleri sadece kanserdi ve 19. yüzyıla kadar birbirinden ayrılmamıştı. 1919’da yayınlanan Dr. James Ewing’in kanser hakkındaki 1000 sayfalık kitabında her bir organ tümörü için detaylı bölümler vardı. Dr. Ewing 20. yüzyılın ‘’önceden birbirlerine bağlı olduğu düşünülen birçok kanserin ayrı ayrı incelenerek hastalıktan korunma ve başarılı tedavilerin geliştirilmesinde çığır açılabileceği konusunda umut vadettiğini’’ öngördü.
Öngörüsü doğru çıktı
Tümörün bulunduğu bölgeler ayrıldığında bazı başarılar ve korunma konusunda bazı bilgiler elde edildi, ancak bu bilgiler yeterli değildi.
Bunun yanında Dr. Ewing bu yüzyılda odaklanılan tedavinin, organ bölgesinin sınıflandırılmasından tekrar ‘’birbirleriyle bağlantılı’’ kanser konseptine geri dönüleceğini tahmin edemedi.
Şimdilerde ise kanseri tanıma ve tedavi etmede bağışıklık (immün) sisteminin önemli bir rolü olduğu anlaşılmıştır. Artık tek hedef tümör değil, ayrıca tümör çevresi ve bağışıklık sistemidir. Tümörlerin, bağışıklık sistemi gözetiminden çeşitli mekanizmaları (CTLA-4 ve PD1 / PD-L1) kullanarak kaçabileceği bulunmuştur. Bu mekanizmalara bağışıklık sisteminin kontrol noktaları ve bu mekanizmalar üzerine etkili ilaçlara immünoterapiler veya bağışıklık sistemi kontrol noktası baskılayıcıları (immune checkpoint inhibitors) denilmektedir.
- İlgili konu: İmmunoterapi ve Kanser Aşısı
İmmünoterapileri daha fazla detaylandırmadan yazımızın ana konusu olan çalışmaya dönelim. Hodgkin lenfomalı hastalarda bulunan Reed-Sternberg hücrelerinin bağışıklık sisteminden kaçmak için PD-1 yolağını kullandığı bilinmektedir. Bu bilgiden yola çıkarak PD-1’i bloklayan antikorların Hodgkin lenfomada işe yarayabileceği düşünülmüştür. En saygın tıp ve bilim dergilerinden biri olan New England Journal of Medicine’da yayımlanan ve heyecan uyandıran bir çalışmaya göre PD-1 bloklayıcı immünoterapi ilacı Nivolumab, Hodgkin lenfomanın nodüller sklerozan alt tipinde fayda gösterebilir. Yapılan araştırmaya, tedaviye dirençli (relaps veya refraktör) Hodgkin’s lenfomalı 23 hasta katılmıştır. 20 hastadan (% 87) yanıt alınırken, bunların 4’ü tam yanıtlı idi, yani hastalık bulguları tamamen kaybolmuştur. Buna ek olarak, 6 aylık hastalıksız sağ kalım başarısı hastaların %86‘sında elde edilmiştir.
Bu başarılı çalışmaların ardından 17 Mayıs 2016 tarihinde FDA onayı alan Nivolumab (Opdivo®); tekrarlamış veya otolog hematopoetik kök hücre nakli (kişinin kendi kan yapıcı hücrelerinin tekrardan kişiye nakli) sonrası ilerleme göstermiş klasik Hodgkin Lenfomalı hastalarda kullanılmaya başlanmıştır.
İnanıyoruz ki, bilim insanları kanser hakkında daha fazla bilgi edindikçe gelecekte yapılacak kanser araştırmaları daha parlak ve etkileyici olacaktır.
Ansell SM, Lesokhin AM, Borrello I, et al: PD-1 blockade with nivolumab in relapsed or refractory Hodgkin’s lymphoma. N Engl J Med 372:311-319, 2015