Günlük daha az enerji alarak beslenmeyi ifade eden kalori kısıtlamasının belirli hayvan türlerinde yaşam süresini belirgin bir şekilde artırdığı uzun zaman önce keşfedilmiştir. Ancak bu durumun altında yatan biyolojik mekanizmalar henüz aydınlatılamamıştır. Son zamanlarda genetik teknolojilerin artmasıyla birlikte bu yönde çalışmalar hızlanmıştı. Eylül 2017’de Nature Communicationsda yayımlanan çalışmaya göre epigenetik yapımızın yaşam süremizi belirlediği ve kalori kısıtlamasının epigenetik mekanizmaları etkileyerek yaşam süresini uzattığı keşfedildi.

Araştırmada farklı türlerden (fare, maymun ve insan) kan örnekleri alınarak epigenetik mekanizmalardan biri olan metilasyon analizi yapılmıştır. Metilasyon, genlere metil gruplarının eklenmesidir. Bir başka deyişle, metilasyon sonucu genin kendisinde yapısal bir değişiklik olmadan genler susar, yani aktif olmazlar.

Çalışmada kan örnekleri alınanların farklı yaş aralıklarında olmasına dikkat edilmiştir. Araştırmadaki yaş grupları fareler (3 ay ile 3 yaş arası), maymunlar (1 yıl ile 30 yıl) ve insanlar (1 yaş ile 86 yaş) şeklindedir. Kan örneklerindeki DNA metilasyonları modern gen dizileme teknolojileri ile analiz edilmiştir.

gen epigenetik dna

Araştırma Sonuçlarına Göre;

  • Epigenetik değişikliklerin (metilasyonların) ne kadar fazla miktarda ve hızda olursa, türün yaşam süresinin o kadar kısa olduğu tespit edilmiştir
  • En hızlı epigenetik değişim farelerde gözlemlenmiştir. Maymunlardaki değişim de insanlardan hızlı bulunmuştur. Bu durum, üç tür içinde insanın neden en fazla yaşam süresine sahip olduğunun sebeplerinden biri olabilir.
  • Aynı zamanda, kalori kısıtlamasının epigenetik değişiklikleri etkileyip etkilemediği de araştırılmıştır. Farelerde yüzde 40 ve maymundalar yüzde 30 kalori kısıtlaması yapılarak epigenetik değişiklikler incelenmiştir. Analiz sonuçlarına göre, kalori kısıtlamasının epigenetik değişiklikleri yavaşlattığı gözlemlenmiştir.

İlginizi çekebilir:

Peki Bu Çalışma Ne İfade Ediyor?

  • İlk defa kalori kısıtlamasının epigenetik değişiklikleri yavaşlatarak yaşam süresini artırdığı modern genetik teknikler kullanılarak açıklanmıştır.
  • Epigenetik mekanizmaların yaşam süresinde ve yaş ilişkili hastalıklardaki önemi bir kez daha anlaşılmış oldu.
  • Kalori kısıtlamasının kansere karşı koruyucu bir etkisi olmasının yanında yaşam süresini artırmada da rol oynadığı fikri önem kazanmaya başladı.
  • Hastalıkların ortaya çıkış nedenlerini hedef alan genetik ve epigenetik tedaviler geliştirilmeye başlanmıştır. Epigenetik mekanizmaları hedef alarak, hastalık riskleri düşürülebilir.
  • Önemle vurgulamak gerekir ki, ileri çalışmalarla kalori kısıtlamasının yaşam süresi ve kanserdeki etkilerini daha iyi anlayacağız.

İlginizi Çekebilir: