Amerikan Kanser Derneği (American Cancer Society) 1991 yılından bu yana, yeni kanser tedavileri ve erken tanıdaki gelişmeler sayesinde, kansere bağlı yaşam kayıplarında %33'lük bir azalma olduğunu gösteren Kanser İstatistikleri 2023 raporunu yayınladı. Bu azalmanın kansere bağlı 3.8 milyon yaşam kaybını önlediğini hesaplanıyor.
Rapor, ayrıca HPV aşısı yaptıran 20-24 yaş arası kadınlarda 2012-2019 yılları arasında rahim ağzı kanseri görülme sıklığında %65 oranında bir azalma olduğunu gösteriyor.
Ancak, rapor aynı zamanda 2014-2019 yılları arasında prostat kanseri vakalarında yıllık %3 oranında bir artış olduğunu ve bu artışın 50 yaşından sonra rutin PSA bakılması önerisindeki değişiklikten kaynaklandığını gösteriyor. Rapor, ayrıca siyah erkeklerde prostat kanserine bağlı yaşam kaybı oranlarının diğer etnik ve ırk gruplarına göre iki ila dört kat daha yüksek olduğunu ve meme ve rahim kanserinde de siyah kadınların beyaz kadınlara göre %40 daha yüksek yaşam kaybı oranlarına sahip olduğunu vurguluyor.
Rapor, ayrıca, erkeklerde genel olarak kanser sıklığı trendlerinin kadınlarınkinden daha olumlu olduğunu gösteriyor (bakınız Şekil 1). Örneğin, erkeklerde birçok kanserin sıklığı azalırken, kadınlarda meme ve rahim kanser vakaları hala artış gösteriyor. Aynı şekilde erkeklerde karaciğer kanseri ve melanom (agresif cilt kanseri) vakaları 50 yaş ve üstü erkeklerde stabil hale geldi ancak genç erkeklerde azaldı.
Kanser İstatistikleri 2023 raporuna göre bu yıl erkeklerde en sık teşhis edilen ilk üç kanser prostat, akciğer ve kolon olacak ve bu üçü erkeklerde teşhis edilen tüm kanserlerin neredeyse yarısını (%48) oluşturacak. Kadınlarda en sık teşhis edilen ilk üç kanser türü, kadınlarda teşhis edilen tüm kanserlerin yarısından biraz fazlasını (%52) oluşturan meme, akciğer veya kolon olacaktır.
Dünya genelinde de tüm yeni kanser vakalarının çoğunu oluşturan bu 4 kanserin (meme, akciğer, kolon-rektum ve prostat), kanser tarama testleri ile erken tanısının mümkün olduğunu bilmek önemlidir.
Şekil 1. Cinsiyete göre tahmin edilen yeni kanser vakaları ve yaşam kayıpları için önde gelen 10 kanser türü, ABD Kanser İstatistikleri, 2023. Vakalar melanom dışı cilt kanserlerini ve idrar kesesi hariç in situ karsinomları hariç tutar.
Şekil 2. Cinsiyete göre kanser insidansı (yıllık her 100 bin kişi başına yeni ortaya çıkan vaka sayısı) (1975–2019) ve mortalite (yaşam kaybı) (1975–2020) oranlarındaki eğilimler, ABD.
Şekil 3. Cinsiyete göre seçilmiş kanserler için insidans oranlarındaki eğilimler, ABD, 1975–2019.
Son 30 yılda kanser ölümlerinde devam eden düşüş cesaret verici olsa da, Amerikan Kanser Derneği raporu, kanserin kalp hastalığından sonra ikinci önde gelen yaşam kaybı nedeni olmaya devam ettiğini ve 40 ila 79 yaş arası kadınlar ve 60 ila 79 yaş arası erkekler arasında ilk sırada gelen yaşam kaybı nedeni olduğunu gösteriyor.
Amerikan Kanser Derneği, bu yıl ABD'de yaklaşık 2 milyon yeni kanser vakası teşhis edileceğini ve bunun yaklaşık 610.000 yaşam kaybı sonuçlanacağını tahmin ediyor.
