Lenvatinib (Lenvima) Nedir? FDA Onayı, Türkiye Ruhsatı ve Geri Ödeme Durumu
Lenvatinib (Lenvima)
- FDA Onaylı: Evet (İlk onay: 13 Şubat 2015)
- Kutu Adı: Lenvima
- Etken Madde: Lenvatinib
- Uygulama Şekli: Oral, kapsül
- Sınıf: Sinyal Transdüksiyon İnhibitörü, Tirozin Kinaz İnhibitörü
- Kategori: Hedefe yönelik ajan
- Üretici: Eisai
- Türkiye Dağıtımı: Henüz ülkemizde bulunmuyor
- Onaylı Kanserler: Tiroid kanseri, böbrek kanseri (RCC), endometrium (rahim) kanseri, hepatosellüler karsinom (HCC)
Lenvatinib Nedir?
Lenvatinib etken maddeli Lenvima, tümör büyümesini ve anjiyogenezi (yeni damar oluşumu) engelleyen çoklu tirozin kinaz inhibitörüdür.
⚙️ Etki Mekanizması
Kanser hücrelerinin büyüme ve yayılımında rol alan çeşitli reseptörleri hedef alır:
- VEGFR-1, VEGFR-2, VEGFR-3: Tümörlerin kan damarlarını oluşturmasını engeller.
- FGFR (1–4): Tümör büyümesi ve metastazda rol oynar.
- PDGFR-α, KIT, RET: Tümör hücrelerinin hayatta kalmasını destekleyen sinyalleri bloke eder.
Özet: Lenvatinib, MAPK ve PI3K–AKT–mTOR yollarını hedefleyerek hücre çoğalması, farklılaşması ve hayatta kalmasına yönelik sinyalleri baskılar.
📜 FDA Onay Tarihçesi
- 11 Ağustos 2021: RCC birinci basamakta pembrolizumab ile kombinasyon onayı
- 22 Temmuz 2021: Belirli ileri endometriyal karsinom türlerinde pembro + lenva onayı
- 17 Eylül 2019: MSI-H/dMMR olmayan, sistemik tedavi sonrası ileri EC’de kombinasyon onayı
- 16 Ağustos 2018: Rezektabl olmayan HCC’de birinci basamak onayı
- 13 Mayıs 2016: RCC’de everolimus (5 mg/gün) ile kombinasyon onayı
- 13 Şubat 2015: RAI-refrakter, progresif diferansiye tiroid kanseri onayı
🇹🇷 Türkiye Ruhsatı
Şu anda Lenvima (lenvatinib), Türkiye Sağlık Bakanlığı tarafından ruhsatlandırılmamıştır.
Hastada tedavi amacıyla kullanılacaksa, önce Sağlık Bakanlığı’na endikasyon dışı kullanım başvurusu yapılıp onay alınmalıdır. Onay sonrası tıbbi onkoloji uzmanı reçete/rapor düzenler; hasta Türk Eczacıları Birliği (TEB)’ne başvurur. Kabul halinde ilaç hasta adına ithal edilebilir.
💳 Geri Ödeme & Fiyat
SGK: Lenvima geri ödeme kapsamında değildir.
Fiyat (Eylül 2025): 10 mg 30 kapsül 1.555,00 €; 4 mg 30 kapsül 1.455,00 €.
🧬 Direnç Mekanizması
- Hedef reseptörlerin artan ekspresyonu (RTK üretimi ↑ → etkinlik ↓)
- Bağlanma afinitesinde değişiklikler (kinaz domain mutasyonları)
- HGF/c-MET yolu aktivasyonu (dirence katkı)
- Alternatif sinyal yollarının aktivasyonu (ör. IGF-1R)
📦 Farmakokinetik
Emilim
Oral alım sonrası hızlı emilir; Cmax 1–4 saatte. Yemek emilim miktarını etkilemez; hızı yavaşlatır ve Tmax’ı 2–4 saat geciktirir.
Dağılım
Plazma proteinlerine %98–99 bağlanır; geniş dağılım.
Metabolizma
- CYP3A ve aldehit oksidaz aracılı metabolizma
- Enzimatik olmayan yollar da rol oynar
Atılım
- Yaklaşık %64 dışkı ile
- Yaklaşık %25 idrar ile
Terminal yarı ömür ≈ 28 saat.
💉 Doz Aralığı
- Tiroid Kanseri (DTC): Günde bir kez 24 mg (aç/tok).
- RCC:
- Everolimus 5 mg/gün ile: 18 mg/gün lenvatinib.
- Pembrolizumab 200 mg, 3 haftada bir IV ile: 20 mg/gün lenvatinib.
- HCC: >60 kg: 12 mg/gün; <60 kg: 8 mg/gün.
- Endometriyal Kanser: Pembrolizumab 200 mg q3w IV ile: 20 mg/gün.
🔄 İlaç Etkileşimleri
CYP3A4 İndükleyicileri
- Fenitoin, karbamazepin, rifampin, fenobarbital, St. John’s Wort → metabolizma ↑, düzey ↓, etkinlik azalabilir.
CYP3A4 İnhibitörleri
- Ketokonazol, itrakonazol, eritromisin, klaritromisin → metabolizma ↓, düzey ↑, toksisite riski ↑.
Birlikte kullanımda etkinlik ve yan etkiler yakından izlenmelidir.
⚠️ Dikkat Edilmesi Gereken Durumlar
- Kan basıncı kontrolü: Düzenli izlem; hipertansif krizde ilaç kesilir.
- Kardiyak fonksiyonlar: LVEF izlenir; G3 disfonksiyonda geçici kes/azalt, G4’te sonlandır.
- Arteriyel tromboemboli: MI/inme vb. gelişirse tedavi sonlandırılır.
- Karaciğer fonksiyonları: LFT izlem; G3+ toksisite → geçici durdur, düzelince düşük doz; yetmezlikte sonlandır.
- Böbrek fonksiyonları: Kreatinin ve diğer testler düzenli izlenir.
- Proteinüri: ≥2 g/24 s → tedaviyi kes; <2 g/24 s olduğunda daha düşük doz ile yeniden başla.
- QT uzaması: EKG ve elektrolit izlem; riskli ilaç kombinasyonlarından kaçın.
- RPLS/PRES: Baş ağrısı, nöbet, görme bozukluğu; şüphede kes ve beyin MRI’ı.
- Elektrolit izleme: K, Mg, Ca düzenli kontrol.
- Tiroid hormonları: TSH düzenli izlenir; gerektiğinde replasman.
- Yara iyileşmesi: Cerrahi planı varsa ≥1 hafta önce ara verilir.
- Hepatotoksisite: G3+ durumlarda geçici durdurma/sonlandırma.
- Gebelik/emzirme: Fetotoksik; hamilelikte kullanılmamalı. Tedavi süresince ve bitiminden sonra ≥1 ay etkili kontrasepsiyon; emzirme önerilmez
🤒 Yan Etkiler
Aralıklar; Lenvatinib (tek başına veya kombinasyon), farklı endikasyon ve çalışmalardaki tipik her derece ve G3–4 görülme oranlarını yansıtır.
| Yan etki | Her derece (%) | G3–4 (%) | Kısa yönetim notu |
|---|---|---|---|
| Hipertansiyon | 45–75 | 20–45 | Antihipertansif başla; G3: geçici kes/azalt, G4: kes. |
| Diyare | 30–60 | 5–15 | Sıvı + loperamid; persistan ise doz azalt/ara. |
| İştahsızlık / Kilo kaybı | 30–50 | 5–10 | Diyet desteği; semptomatik tedavi, gerekirse azaltım. |
| Yorgunluk / Asteni | 30–60 | 5–15 | Nedenleri ayır; doz arası/azaltım düşün. |
| Proteinüri | 20–35 | 5–15 | ≥2 g/24 s: geçici kes/azalt; nefrotik sendromda kes. |
| Hipotiroidi | 10–30 | <5 | TSH izle; gerekli ise levotiroksin. |
| Mukozit / Stomatit | 15–40 | 2–8 | Ağız bakımı; analjezik/antimikrobik gargaralar; gerekirse ara. |
| El–Ayak Deri Reaksiyonu (HFSR) | 15–30 | 2–6 | Uygun bakım/kremler; Grade ≥2’de azaltım/ara. |
| Bulantı / Kusma | 15–45 | 1–5 | Antiemetik; hidrasyon, gerekirse ara. |
| Hepatotoksisite (AST/ALT↑, bilirubin) | 10–25 | 2–8 | LFT yakından; eşiklerde ara/azalt, ağırsa kes. |
| Kanama (çoğu hafif) | 10–20 | 1–4 | Antikoagülan/antiagreganlarla dikkat; ciddi olayda kes. |
| Renal disfonksiyon / AKI | 5–15 | 2–5 | Hidrasyon; nefrotoksinlerden kaçın; ara/azalt. |
| Arteriyel tromboemboli (MI, inme) | 2–5 | 1–3 | Derhal kes; acil yönetim. |
| Gİ perforasyon / fistül | 1–4 | 1–3 | Kes; cerrahi/gastroenteroloji konsültasyonu. |
| QT uzaması | <5 | <1 | EKG + elektrolit izle; QT-uzatan ilaçlardan kaçın. |
| RPLS / PRES | <1 | <1 | Acil değerlendirme; MR ile doğrula, ilaç kes. |
