Lobotomi 1946 – Beyin Bağlantılarına Müdahale
Bilim insanları 1800'lerin ortalarından beri beyinin belirli bölgelerinin farklı işlevler için uzmanlaştığını biliyordu. Bu nedenle, beyin cerrahisinin akıl hastalığını kontrol etmek için kullanılabileceği uzun süredir üzerine düşünülen bir konuydu. Ancak 1900'lerde gerçekleştirilen, prefrontal kortekse giden ve ondan gelen bağlantıların kesildiği lobotomiler, bugün oldukça ilkel görünmektedir.
Prefrontal korteks, kişilik ifadesini, karar verme yeteneğini, sosyal inhibisyonu ve daha birçok şeyi kontrol etmektedir. Prefrontal lökotomi veya lobotomi, kafatasında delikler açılmasını ve ardından beyini kesmek için tel döngülerin veya bıçakların kullanılmasını içerir.
Lobotomide amaç, beyine ve frontal lob keselerine ulaşmak olduğu için oraya gidişte kullanılan malzemeler kırıcı ve kesici etkiye sahip olan materyallerdir. Örneğin Freeman lobotomi için buz kıracağı kullanmıştır.
Tıp tarihçisi Ole Enersen, Freeman'ın lobotomileri "delilik sınırında bir dikkatsizlikle, bir seyahat eden vaiz gibi ülkeyi dolaşarak" gerçekleştirdiğini yazmaktadır. Enersen’e göre "1948 ile 1957 yılları arasında sadece o, 2400 hastaya lobotomi uyguladı. Çoğu durumda bu prosedür, hiçbir haklı gerekçesi olmayan kaba bir sakatlamadan başka bir şey değildi."
Lobotomiler, takıntılı - kompulsif bozukluktan şizofreniye ve depresyona kadar çeşitli rahatsızlıkları "tedavi etmek" amacıyla gerçekleştirildi. Ancak sonuçlar genellikle duygusal duyarlılığın azalması ve plan yapma yeteneğinin kaybı şeklindeydi. 1940'lar ve 1950'lerde ABD’de yaklaşık 40.000 kişiye lobotomi yapıldı. Klorpromazin gibi antipsikotik ilaçların icadının ardından lobotomilerin kullanımı azaldı.
Başkan John F. Kennedy'nin kız kardeşi Rosemary Kennedy, lobotomi cerrahisinin en ünlü başarısız örneklerinden biridir. 23 yaşında, huysuz ve isyankâr davranışlarından dolayı lobotomi emri veren babası onu felçli, anlaşılmaz biri yapmış ve hayatının geri kalanını bakım altında geçirmeye mahkûm etmiştir.
Yazı Görselinin Açıklaması: Lobotomilerden önce, kazara kafasının içinden geçirilen ve beyninin sol frontal lobunun büyük bir kısmını yok edilen Phineas Gage (1823-1860). Görselde kafasına geçirilen demir çubukla poz veren Gage’in kişiliğinde bazı değişiklikler olmuş ancak hayatta kalmıştır.
Yazıda Geçen Tarihi Kişiler: Egas Moniz (1874 – 1955), Walter Jackson Freeman II (1895 – 1972), James Winston Watts (1904 – 1994), Rosemary Kennedy (1918 – 2005)
- Önceki konu: Kanser Kemoterapisi 1946 – Kanser Tedavisinde Devrim
- Sonrakin konu: Rıza Formu 1947 – Nürnberg Kodu ve Denek Onayı
Transorbital Lobotomy 1946. Page 389. The Medical Book: From Witch Doctors to Robot Surgeons, 250 Milestones in the History of Medicine. 2012