Tedaviye Dirençli ve Tekrarlayan Mantle Hücreli Lenfoma Tedavisi İçin Zanubrutinib FDA Onayı aldı
Tedaviye dirençli veya repals (tekrarlayan) mantle hücreli lenfoma tedavisi için geliştirilen ve klinik çalışmalarla tümör gerilemesinde yüksek cevap düzeyleri olan zanubrutinib (Brukinsa) adlı kapsül şeklindeki ilaç, 14 Kasım 2019'da ABD Gıda ve İlaç İdaresi'nden (FDA) hızlandırılmış onay aldı.
Mantle hücreli lenfoma başlangıç tedavisine genellikle iyi cevap vermektedir ancak ardından cevap vermeyi bırakır ve kanserli hücreler yeniden çoğalır. Hayatı tehdit eden bu durum için geliştirilen bu ilacın klinik çalışmalarında hastaların %84’ünde tümörün gerilediği gözlenmiştir. Hastalıkları relaps (nüks etmek) veya refrakte (tedaviye dirençli) olan hastalarda sekonder (ikincil) tedaviler başka bir remisyon (iyileşme dönemi) sağlayabilir.
Brukinsa için yapılan tek kollu klinik çalışmada daha önceden en az bir kere tedavi almış 86 hasta değerlendirildi. Çalışmada, Brukinsa tedavisinden sonra kaç hastanın tümörünün tam veya kısmi olarak küçüldüğü gözlemlendi. %84 hastada tümör küçülmesi 19,5 ay olan median (ortanca) cevap süresinde (median duration of response- ilk cevaptan hastalığın tekrar ilerlediği veya relaps olduğu ana kadar geçen süre) gözlemlendi. Bu gözlem yine bir diğer tek kollu 32 hastadan oluşan çalışma ile desteklendi. Bu destekleyici çalışmada da hastaların %84’ünde 18,5 ay olan median cevap süresinde tümör küçülmesi gözlemlendi.
Yaygın yan etkileri arasında akyuvar (lökosit) sayısında azalma (lökositler vücudumuzda infeksiyonlarla savaşır), trombosit (kan pulcuğu) sayısında azalma (kanın pıhtılaşmasını başlatıp sağlayan kan hücreleri), üst solunum yolu infeksiyonları, hemoglobin düşüşü (alyuvarlarda bulunan ve oksijen taşıyan protein), kızarıklık, morarma, ishal ve öksürük sayılabilir. Tedavi süresince hastalar kanama riski, infeksiyon belirti ve bulguları, sitopeni ( kan hücrelerinin sayısında azalma) ve kardiak (kalp ile ilgili) aritmiler (düzensiz atım) açısından gözlem altında tutulmalıdır. Ayrıca hastalarda cilt kanserini de içeren bazı diğer malignitelerde artış olabileceği için güneş ışınlarına karşı koruma önerilmektedir. Yine doğurgan olan hastalara ve partnerlerine tedavi sırasında etkili koruma yöntemi kullanması söylenmelidir. Gebeler ve emziren hastalar bu ilacı kullanmamalıdır.
Mantle Hücreli Lenfoma Nedir?
Mantle hücreli lenfoma, bir matür B hücreli non-Hodgkin lenfoma (NHL) alt tipi olup tüm non-Hodgkin lenfomaların %3-10’unu oluşturmaktadır. Hastalığın gidişatı değişken olmakla birlikte genelde agresiftir. Hastalığın tanısı konulana kadar genellikle mantle hücreli lenfoma lenf düğümlerine, kemik iliğine ve diğer organlara yayılmış duruma gelmektedir. Relapse lenfomada hastalık; bir iyileşme, duraklama döneminden sonra tekrar ilerleme gösterir, refrakter lenfomada ise hastalık tedaviye hiç cevap vermez veya kısa bir süreliğine cevap verir. Mantle hücreli lenfomanın median genel sağkalımı yoğun tedavi ile 8-10 yıldır.
- İlgili konu: Lösemi ve lenfoma arasındaki fark nedir?
Zanubrutinibin Etki Mekanizması Nasıldır?
Zanubrutinib, Bruton Tirozin Kinaz (BTK) enzimine karşı geliştirilmiş bir inhibitördür. BTK enzimi, B hücrelerinde çoğalmanın regülasyonunda önemli role sahip olan bir hücre sinyalleşme yolağının reseptörünün bir parçasıdır. BTK enzmi inhibe edilerek B hücre malignitelerinde B hücrelerinin kontrolsüz çoğalması engellenebilir. Zanubrutinib BTK enzimine kovalent olarak bağlanarak enzimin geri dönüşsüz bir şekilde inhibisyonuna yol açmaktadır.
