Meme Kanserini Atlatan 60 Yaş Üzeri Kişilerde CRP Düzeyi ve Beyin İşlevi İlişkisi
Kanser tedavilerinin ve bazen kanserin kendisinin beynin "bilişsel" fonksiyonları üzerine olumsuz etkileri olabildiği bilinmektedir ve bu durum kemo-beyin olarak adlandırılmaktadır. Journal of Clinical Oncology'de 30 Eylül 2022'de yayımlanan bir çalışmada, 60 yaş ve üstünde teşhis edilen evre 0 ila III meme kanseri olan kadınlar arasında başlangıçta ve takip sırasında daha yüksek C-reaktif protein (CRP) seviyeleri olanların, kontrollere kıyasla daha zayıf bilişsel performansa sahip olduğu gözlendi.
CRP Nedir?
CRP, karaciğerin ürettiği bir proteindir ve bir C-Reaktif Protein (CRP) testi, bir kan örneğindeki CRP seviyesini ölçer. Normalde kanımızda düşük seviyelerde c-reaktif protein zaten bulunur. Vücutta akut veya kronik inflamasyon varsa karaciğerimiz kan dolaşımına daha fazla CRP salgılar.
Çalışmanın Detayları
Çalışmaya, Eylül 2010 ile Mart 2020 arasında ABD'deki hastanelerde kayıtlı meme kanserini atlatan 400 ve kanser tanısı olmayan 329 kişi dahil edildi.
Kontrol grubundaki kanser tanısı olmayan kişiler, her çalışma sahasına kayıt sırasında yaş, eğitim düzeyi ve ırk açısından kanseri atlatanlarla sıklık açısından eşleştirildi. Demans (Alzheimer), nörolojik bozukluklar ve diğer kanserleri olan kadınlar çalışma dışı bırakıldı.
Katılımcıların bilişsel fonksiyonları, Kanser Terapisi-Bilişsel İşlevin İşlevsel Değerlendirmesi (FACT-Cog) ve nöropsikolojik testler kullanılarak ölçüldü. CRP analizi, her tedavi merkezi ziyaretinde ölçüldü. Analizler yaş, ırk, çalışma alanı, bilişsel rezerv, obezite ve komorbiditeler için ayarlandı.
Önemli Bulgular
Meme kanserini atlatan hastaların çoğunda 1. evre meme kanseri (%60.9) ve östrojen reseptörü pozitif tümörler (%87.6) vardı.
Başlangıç örnekleri olan katılımcılar arasında, ≥ 3 mg/L'lik CRP seviyeleri, kanseri atlatanların %42.4'ünde ve kontrollerin %26.1'inde bulundu (P < .001).
Kanseri atlatanlar, başlangıçta ve ayrıca 12, 24 ve 60 aylık vizitlerde kontrollere kıyasla, anlamlı derecede daha yüksek CRP düzeylerine sahipti (tümü P < .05). Daha yüksek CRP, kanseri atlatanlar arasında bilişsel fonksiyon testinde daha zayıf bilişsel işlevi öngördü ( P = .040) ancak kontroller arasında böyle bir ilişki görülmedi. Bu etkiler, depresyon ve anksiyeteyi içeren analizlerde değişmedi.
Genel olarak, kanseri atlatanlarda CRP seviyeleri 1'den 3.0 mg/L'ye yükseldikçe, bilişsel işlev skorları kontrollere kıyasla sırasıyla 5.2, 9.5 ve 14.2 puan daha düşüktü.
Bu Çalışma Neden Önemli?
CRP ve bilişsel işlev arasında saptanan bu ilişki, 60 yaş ve sonrasında meme kanserini atlatan kişilerde kronik inflamasyonun bilişsel problemlerin gelişiminde rol oynayabileceğini düşündürmektedir. Bu anlamda CRP testi, kemo-beyin riski altındaki hastaları öngörmede klinik olarak faydalı olabilir.
*
Aşağıdaki videoda, meme kanserinin nasıl ve neden oluştuğunu, çeşitlerini ve evrelerine göre en son tedavi yöntemlerini öğrenebilirsiniz.
Judith E. Carroll, Zev M. Nakamura, Brent J. Small, et al. Elevated C-Reactive Protein and Subsequent Patient-Reported Cognitive Problems in Older Breast Cancer Survivors: The Thinking and Living With Cancer Study. Journal of Clinical Oncology 30 Sep 2022