Metabolik Sendrom ve Obezite – Meme Kanseri Riskinizi Nasıl Etkiliyor?
Neden Bu Çalışma Önemli?
Menopoz sonrası dönemdeki kadınlarda metabolik sendrom ve obezite, meme kanseri gelişimi ve hastalık seyri üzerinde önemli etkilere sahiptir. Yeni veriler, bu iki durumun meme kanseri riskini ve meme kanserine bağlı yaşam kaybını nasıl etkilediğine dair önemli bulgular sunmaktadır.
Metabolik sendrom, bir araya geldiğinde kalp hastalığı, inme ve tip 2 diyabet riskini artıran bir grup risk faktörüdür. Bu faktörler arasında yüksek kan basıncı, yüksek kan şekeri, aşırı vücut yağı (özellikle bel çevresinde) ve anormal kolesterol veya trigliserit seviyeleri bulunur.
Obezite, vücutta aşırı yağ birikimi olarak tanımlanır ve genellikle vücut kitle indeksi (VKİ) ile ölçülür. Obezite, kalp hastalığı, diyabet, yüksek tansiyon ve bazı kanser türleri gibi çeşitli sağlık sorunları riskini artırır.
Araştırmanın Detayları
Metabolik sendrom ve obezite, hücresel metabolizmanın düzensiz çalışmasıyla ilişkilidir, ancak bunların meme kanseri sonuçlarına olan göreceli katkıları tam olarak tanımlanmamıştır. Bu yeni analiz, daha önce meme kanseri geçirmemiş ve normal mamogram sonuçları olan 63 bin menopoza girmiş (postmenopozal) kadını kapsamakatdır.
Metabolik sendrom skorları, yüksek bel çevresi, yüksek tansiyon, yüksek kolesterol ve diyabet geçmişine dayalı olarak 0, 1-2 veya 3-4 olarak belirlenmiştir.
Araştırmacılar, 20 yılı aşkın bir takip süresi boyunca meme kanseri sıklığı ve meme kanserine bağlı yaşam kaybı gibi verileri değerlendirmiştir.
Bulgular: Metabolik Sendrom ve Obezite Arasındaki Farklılıklar
Daha Yüksek Metabolik Sendrom Skoru ve Kötü Seyirli Meme Kanseri
Araştırmada, vücut kitle indeksinin (VKİ) etkisi dikkate alınarak sonuçlar ayarlandığında, yüksek metabolik sendrom skorunun (3-4), kötü seyirli meme kanserleri ile güçlü bir ilişki gösterdiği bulunmuştur. Özellikle, bu yüksek skorlar, östrojen reseptörü (ER) pozitif ve progesteron reseptörü (PR) negatif kanser türlerinde daha yaygın olarak görülmüştür ve bu durum, riskin 1.47 kat arttığını göstermektedir.
Ancak, yüksek metabolik sendrom skorunun genel meme kanseri insidansında belirgin bir artışa neden olmadığı belirlenmiştir. Bu bulgu, yüksek metabolik sendrom skorunun kötü seyirli kanser türlerinin görülme sıklığını artırmasına rağmen, genel olarak meme kanseri gelişme riskini artırmadığını göstermektedir.
Metabolik Sendrom ve Meme Kanseri Mortalite Riski
Daha yüksek bir metabolik sendrom skoru (3-4), meme kanseri nedeniyle yaşam kaybı riskinde %44 artış (HR, 1.44) ve meme kanseri sonrasında yaşam kaybı riskinde %53 artış (HR, 1.53) ile ilişkilidir. Bu, yüksek metabolik sendrom skoruna sahip kadınların hem meme kanseri nedeniyle hem de kanser tedavisi sonrasında hayatlarını kaybetme olasılıklarının daha yüksek olduğunu göstermektedir.
Obezite: Daha Yüksek Sıklık, Daha İyi Seyir
Obezitenin Meme Kanseri Görülme Sıklığına Etkisi
Metabolik sendrom skoru dikkate alınarak sonuçlar ayarlandığında, obezitenin genel olarak daha yüksek meme kanseri görülme sıklığı ile anlamlı derecede ilişkili olduğu bulunmuştur. Bu ilişki, vücut kitle indeksi (VKİ) arttıkça daha belirgin hale gelmektedir. Obezitenin neden olduğu bu kanserler genellikle daha iyi seyirli kanserlerdir, özellikle östrojen reseptörü (ER) pozitif ve progesteron reseptörü (PR) pozitif olan türler. Obezite, daha kötü seyirli kanserlerle anlamlı bir şekilde ilişkili değildir.
Meme Kanseri Ölüm Riski ve Obezite İlişkisi
Meme kanserine bağlı yaşam kaybı riski, sadece şiddetli obeziteye sahip kadınlar arasında anlamlı derecede yüksektir (BMI ≥ 35). Bununla birlikte, obezite aynı zamanda meme kanseri tedavisi sonrasında yaşam kayıplarıyla da ilişkilidir.
Pratikte Uygulama: Metabolik Sendrom ve Obeziteyi Hedeflemek
Araştırmacılar çalışmalarını şu şekilde özetliyor: "Metabolik sendrom ve obezite, meme kanseri öngörüsü ve önleme stratejileri için ayrı hedefler temsil eder. Obezitenin azaltılması, meme kanserinin ortaya çıkma sıklığından ziyade, meme kanserine bağlı yaşam kaybı açısından daha büyük bir etkiye sahip olacaktır. Metabolik sendrom skorunun düşürülmesi, kötü seyirli ER-pozitif, PR-negatif meme kanseri riski taşıyan kadınları belirleyerek meme kanseri yaşam kaybı oranı üzerinde daha büyük bir etkiye sahip olacaktır."
Sonuç
Metabolik sendrom ve obezite, meme kanseri riskini ve hastalığın seyrini etkileyen önemli faktörlerdir. Bu bulgular, meme kanseri önleme ve tedavi stratejilerinin geliştirilmesinde dikkate alınması gereken önemli veriler sunmaktadır. Bu nedenle, hem metabolik sendromu hem de obeziteyi hedef alan stratejiler, meme kanseri ile mücadelede daha etkili sonuçlar verebilir.
1. Chlebowski RT, Aragaki AK, Pan K, Simon MS, Neuhouser ML, Haque R, Rohan TE, Wactawski-Wende J, Orchard TS, Mortimer JE, Lane D, Kaunitz AM, Desai P, Wild RA, Barac A, Manson JE. Breast cancer incidence and mortality by metabolic syndrome and obesity: The Women's Health Initiative. Cancer. 2024 May 13. doi: 10.1002/cncr.35318. Epub ahead of print. PMID: 38736319.
2. How Metabolic Syndrome, Obesity Impact Breast Cancer Incidence, Mortality Risk - Medscape - May 27, 2024.