Metastazı (kanserin yayılmasını) engellemek için yeni umut: Oksijen

Metastazı (kanserin yayılmasını) engellemek için yeni umut: Oksijen

Metastaz, kanser hücrelerinin ilk oluştukları yerden vücudun başka yerlerine yayılmasıdır. Metastaz sırasında kanser hücreleri, primer yani ana tümörden ayrılır ve bunu, kan veya lenf sistemi boyunca hareket ederek gerçekleştirir. Kanserin çeşidine göre metastaz yapma eğilimleri farklıdır ve metastatik tümröler, kanser tedavilerinden istenilen verimin alınmasını engellemektedir ve kansere bağlı yaşam kayıplarının %90'dan fazlasının nedenidir.

Metastaz nedir  kisaca  kanser nasil yayilir 1024x719 224187

Önceki araştırmalar kan dolaşımındaki tümör hücrelerinin metastaz kaynağı olduğunu kanıtlamaktadır. Bu süreç, kanserin erken aşamalarında ortaya çıkabilmekle birlikte metastazı tetikleyen biyolojik mekanizmalar tam olarak anlaşılamamıştır. Basel Üniversitesi’nden bilim insanları yaptıkları yeni araştırmada, dolaşımda hareket eden tümör hücre kümelerinin orijinal tümörden ayrılmasında, tümör mikroçevresindeki oksijen eksikliğinin sorumlu olduğunu gösterdi.

Meme kanseri hücrelerinin kullanıldığı deneylerde, dolaşımdaki tümör hücrelerinin hipoksi (oksijenin az olduğu) şartları altında kümeler oluşturdukları, normal oksijen koşullarında ise (normoksi) hücrelerin tek olarak dolaştıkları saptandı. Oluşan bu durumu araştırmacılar şu sözlerle anlatıyor; “Tümör hücreleri çoğalıp büyük kümeler oluşturdukları zaman oksijen ve besin ihtiyaçlarını karşılamak amacı ile yeni kan damarları oluştururlar. Ancak kompleks yapısı nedeni ile oksijen her bölgeye yeterli gelmemektedir. Bu durumda az oksijenin bulunduğu yerlerden tümör hücreleri ayrılarak dolaşıma katılırlar ve metastazı başlatırlar”.

Hayvan modelleri ile yapılan deneylerde, mikroçevresinde yeterli oksijeni olmayan tümörlerin daha hızlı metastaz yaptıkları ve bunun hayvanlarda yaşam süresini kısalttığı saptandı. Oksijenin etkisini değerlendirmek amacı ile yapılan diğer bir çalışmada da fareler yeni kan damarlarının oluşturulması için uyarıldı. Böylece tümör bölgesine yeteri kadar oksijen iletimi sağlanan farelerde, metastaz oranının düştüğü ve yaşam süresinin uzadığı belirlendi. Ayrıca, metastazın azaldığı hayvan modellerinde ana tümör hacminin önemli derecede arttığı gözlendi. Belki de bazı akciğer tümörlerinin, oldukça büyük boyutlara (5-7 cm çap) ulaştığı halde metastaz yapmayabilmesinin nedeni, tümörün iyi oksijenlenmesi olabilir.

Çalışma sonuçlarının oldukça heyecan verici olduğunu belirten araştırmacılar, klinik çalışmalara geçmek için sabırsızlandıklarını söylüyor ve ekliyorlar; “Kanser özelliklerinin hastalar arasında büyük farklılıklar gösterdiğini biliyoruz. Bu nedenle geniş hasta katılımı ile klinik araştırmaları yapmak ve oksijenin etkisini gözlemlemek bir sonraki hedefimiz. Bulguların kanser tedavisi için yeni bir umut olacağını umuyoruz. Yapılacak yeni araştırmaların sonucunda, tümör içi hipoksiyi azaltmayı hedefleyen tedavilerin tek başına veya standart olarak uygulanan tedavi protokolleri ile birlikte kullanımının metastazı engelleyerek tedavi başarılarını arttıracağını düşünüyoruz ”. 

1. Donato C, Kunz L, Castro-Giner F et al.

Hypoxia Triggers the Intravasation of Clustered Circulating Tumor Cells.

Cell Reports. 8 September 2020.

Sağlık ve Mutlulukla Kalın...

Sayfada yer alan yazılar sadece bilgilendirme amaçlıdır, tanı ve tedavi için mutlaka doktorunuza başvurunuz.

Kanser tanısına sahip bir hasta için online muayene randevusu hakkında bilgi almak için aşağıdaki formu doldurabilirsiniz.


İlgili Haberleri


İnsan Refahı Araştırmasının Şaşırtıcı Sonuçları Üzerine

İnsan Refahı Araştırmasının Şaşırtıcı Sonuçları Üzerine

Türkiye, Birleşik Krallık ve Japonya Neden İnsan Refahında Geride Kaldı? Dünyanın dört bir yanından 22 ülkeyi kapsayan...

Kanser Tedavisinde Doğurganlığı Korumak Artık Daha Önemli: 2025 Kılavuzu Ne Getiriyor?

Kanser Tedavisinde Doğurganlığı Korumak Artık Daha Önemli: 2025 Kılavuzu Ne Getiriyor?

Neden Fertilite Koruması Şimdi Daha Önemli? Modern onkoloji, yalnızca hastalığı tedavi etmeyi değil, hastaların tedavi sonrası yaşam...

Kalp Üzerine Dev Araştırma: 50 Yaşında Risk Faktörü Olmayanlar, 13 Yıl Daha Uzun Yaşıyor

Kalp Üzerine Dev Araştırma: 50 Yaşında Risk Faktörü Olmayanlar, 13 Yıl Daha Uzun Yaşıyor

Kalp ve Damar Sağlığını Korumak, Ömrü 10-14 Yıl Uzatabilir Dünya genelinde 2 milyondan fazla kişinin verilerini inceleyen...

ABD'de Uzmanlık Yolu: 2025'te Genç Hekimler Hangi Uzmanlıkları Tercih Etti?

ABD'de Uzmanlık Yolu: 2025'te Genç Hekimler Hangi Uzmanlıkları Tercih Etti?

Her yıl mart ayında ABD'de düzenlenen Match Day (Uzmanlık Yerleştirme Günü), binlerce tıp öğrencisinin kariyer yönünü...

Hakkımda

Özgeçmişim, kanser tanı ve tedavisine dair çalışmalarım ve ilgi alanlarım için tıklayın.

Prof. Dr. Mustafa Özdoğan Hakkında