
Paris Alçısı 1851 – Kemik İyileştirmede Büyük Adım
En çok satan roman Harry Potter ve Felsefe Taşı'nda, Hogwarts hastane kanadından sorumlu büyülü bir iyileştirici olan Madam Pomfrey, öğrencinin bileğindeki kırık kemikleri neredeyse anında birleştiren ve onaran bir kemik iyileştirme büyüsü kullanır. Keşke normal insanlar için kemik kırıklarını iyileştirmek bu kadar kolay olsaydı!
Binlerce yıldır, iyileştiriciler kemik kırıklarının birleşmesine izin vermek için uzuvları stabilize etmeye çalışmışlardır. Örneğin;
- Antik Mısırlılar ketenle sarılmış ahşap splintler,
- Antik Hintler bambu splintleri,
- Antik Arap doktorları deniz kabuklarından elde edilen kireç ve yumurta beyazlarını bandajları sertleştirmek için kullanıyorlardı.
Orta çağ Avrupası'nda ise kemik kırıkları bazen kemikçiler olarak bilinen kişiler tarafından tedavi edilirdi. Genellikle resmi tıbbi eğitim almayan veteriner veya demirciler olan kemikçiler, elleriyle kırık kemikleri yeniden konumlandırır.
Kemik iyileştirmede büyük bir ilerleme, Hollandalı ordu cerrahı Antonius Mathijsen'in 1851'de kırık kemikleri stabilize etmek için Paris alçısı kullanmasıyla geçekleşti. Kimyasal adı kalsiyum sülfat hemihidrat olan Paris alçısı, yumuşak bir mineral olan gypsum (kalsiyum sülfat dihidrat) ısıtılmasıyla oluşmaktadır. Paris alçısı ismi, Fransa’nın başkenti yakınlarındaki büyük gypsum yataklarından gelmektedir. Sonuçta oluşan toza su eklenmesi ekzotermik (ısı veren) bir reaksiyondur ve reaksiyon sonucu oldukça sağlam bir madde üretilir.
Mathijsen, bandajları ıslatarak ve etkilenen bölgenin etrafına sardı ve iyileşirken kemikleri yerinde tutan uygun şekilli bir “atel” oluşturdu. Mathijsen'in çalışmalarından haberdar olan Rus doktor Nikolay Pirogov Kırım Savaşı (1853-1856) sırasında tedavi amaçlı Paris alçısını kullanan ilk kişi oldu. Pirogov, kalın bezleri Paris alçısına batırarak uygulamadan hemen önce ıslatarak kullandı.
Paris alçısı gelişmiş ülkelerde hafif fiberglaslar tarafından oyun dışı edildiği 1980'lere kadar yaygın bir şekilde kullanılmıştır.
Kemik kırığının iyileşmesi, kollajen oluşturmak için fibroblastlar, kıkırdak oluşturmak için kondroblastlar ve kemik oluşturmak için osteoblastlar olarak bilinen hücrelerin iş birliğiyle gerçekleştirilir.
Yazı Görselinin Açıklaması: Alçı kalıpları, II. Dünya Savaşı sırasında Japon kara mayınının patlamasında yaralanan 163. Piyade'den bir askere uygulanmıştır. Ortopedik masa Japon boruları, mühimmat çubukları ve bir aracın ön camından bir parça kullanılarak yapılmıştır.
Yazıda Geçen Tarihi Kişiler: Antonius Mathijsen (1805–1878), Nikolay Ivanovich Pirogov (1810–1881)
- Önceki konu: Oftalmoskop 1850 – Gözün Evrenine Açılan Kapı
- Sonraki konu: Hipodermik İğne 1853 – Şırınganın İcadı
Plaster of Paris Casts 1851. Page 200. The Medical Book: From Witch Doctors to Robot Surgeons, 250 Milestones in the History of Medicine. 2012