Ribonükleozid Analoğu Sınıfından Geniş Etkili Bir Antiviral, Koronavirüs İçin Klinik Araştırmalarda Denenmeye Başlıyor
İçinde bulunduğumuz koronavirüs pandemisine çözüm arayan Kuzey Karolina Üniversitesi'nden bilim insanları, SARS-CoV-2’ye karşı geliştirilmekte olan geniş etkili yeni bir antiviral ilaç için klinik çalışmaların bu baharda başlayacağı beklenmektedir. Daha önceki laboratuvar çalışmalarında EIDD-1931 kod adlı antiviral bileşiğin hayvan modellerinde akciğer hasarında azalmayı sağladığı belirlenmişti. Bilim insanları şimdi de bu bileşiğin ağız yoluyla alımı mümkün olan formu olan EIDD-2801’in SARS-CoV-2 enfeksiyonuna karşı kullanım için çalışmalarına devam etmektedir.
Çalışmada yer alan bilim insanı son 20 yılda üç tip yeni koronavirüsün ciddi sağlık sorunlarına neden olduğunu belirterek ekliyor; "SARS ve MERS benzeri pek çok koronavirüs bulunmaktadır. Bunlar insan solunum yolu hücrelerinin yüzeyinde bulunan ACE-2 gibi reseptörleri tanıyabilmekte ve insan akciğer hücrelerinde hızlıca çoğalmaktadır. Tüm bunlar değerlendirildiğinde şu an içinde bulunduğumuz pandemiyi çözmek ve gelecek yıllarda karşılaşabileceğimiz yeni salgınların önüne geçebilmek için etkili bir anti-viral ilacın bulunması şarttır."
β-D-N4-hidroksitidin (NHC, EIDD-1931) ribonükleozid analoğu sınıfından geniş-etkili bir antiviral ajandır ve RNA virüslerine (örneğin influenza, Ebola, CoV ve Venezuella at ensefalit virüsü) karşı etkinliği çeşitli laboratuvar çalışmalarında gösterilmiştir.
SARS-CoV-2, MERS-CoV ve SARS-CoV için laboratuvar ortamında insan akciğer hücreleri ile yapılan deneylerde, NHC’nin olumlu sonuçlar verdiğini belirten ekip, ağız yoluyla alımı mümkün olan formunun, EIDD-2801, fareler üzerinde denendiğini de belirtti. Bu çalışmada SARS-CoV veya MERS-CoV ile infekte olmuş farelerde EIDD-2801’in akciğer tahribatını azalttığı ve farelerde kilo kaybını düşürdüğü belirlenmiştir. Ancak SARS-CoV-2 için insanı tam anlamıyla taklit eden uygun bir fare modelinin henüz bulunmayışı çalışmaları yavaşlatmaktadır. Science Translational Medicine adlı dergide 6 Nisan'da yayımlanan bu çalışmanın baş yazarı Timothy Sheahan; "Normal zamanlarda hayvan deneylerinin, çalışmanın geleceği açısından önemli olduğunu biliyoruz. Ancak normal zamanlardan geçmediğimiz ve ciddi bir pandemi ile karşı karşıya olduğumuz düşünülürse bu adımı atlayarak denemelerin insanlar üzerinde testine başlanabilir" olduğunu belirtmiştir. COVID-19 tedavisi için klinik çalışmaları devam etmekte olan ve umut veren bir diğer anti-viral ilaç remdesivir için Vanderbilt Üniversitesi Denison laboratuvarında PhD öğrencisi olan Maria Agostini; "bazı virüslerin remdesivir için direnç mekanizmalarının bulunması ve EIDD-1931'e daha duyarlı olmaları mümkün olduğu gibi bu durumun tam tersi de gözlenebilir. Bu durumda iki ilacın birlikte kullanılması etkili bir tedavi imkanı sunmaktadır." Remdesivir’den farklı olarak EIDD-2801’in oral olarak kullanılabilirliğinin büyük bir avantaj olduğunu belirten Sheahan; "Son 20 yılda karşımıza çıkan 3 yeni koronavirüs var; bu, gelecekte de bu durumların farklı koronavirüslerle karşımıza çıkacağını göstermektedir. EIDD-2801 yalnız COVID-19 için değil, gelecekte karşılaşabileceğimiz yeni tip koronovirüs salgınlarında da kullanılmak üzere önemli bir potansiyele sahip" diyerek sözlerini tamamlamıştır.
1. Timothy P. Sheahan ve ark.
An orally bioavailable broad-spectrum antiviral inhibits SARS-CoV-2 in human airway epithelial cell cultures and multiple coronaviruses in mice.
Science Translational Medicine 06 Apr 2020.
2. Clinical Trial Evaluating Oral Drug against Coronavirus Expected to Start Later This Spring.
genengnews.com - 8 Nisan 2020.
