Tansiyon ilaçları, hipertansiyon hastaları ve COVID-19

Yeni tip koronavirüse (SARS-CoV-2) bağlı gelişen enfeksiyon hastalığı olan COVID-19'un ağır geçtiği kişilerin belli özellikleri tanımlanmıştır, bunlardan biri de hipertansiyon (yüksek tansiyon) hastası olmak. Fakat söz konusu tansiyon olduğunda, bu kişilerde COVID-19'un ağır geçmesinin sebebi yüksek tansiyon hastalığının kendisi mi yoksa, antihipertansif ilaçlar [özellikle ACE-inhibitörleri ve anjiyotensin reseptör blokörleri (ARB)] mı sorusu, pandeminin başlangıcından beri tartışılagelmiştir. Çünkü koronavirüsün ACE2 reseptörüne bağlanarak hücrelere girdiği bilinmektedir ve bu tansiyon ilaçları, hücrelerin yüzeyindeki ACE2 ifadesini dolaylı yoldan arttırabilmektedir.

Anjiyotensin dönüştürücü enzim inhibitörlerinin (ACEI'ler) ve anjiyotensin reseptör blokerlerinin (ARB'ler) COVID-19'a karşı duyarlılığı etkilediği öne sürülmüştür. Şimdiye kadar gözlemsel çalışmalarda bu ilaçlarının kullanımının COVID-19 riskini artırmadığı gösterildi, fakat gözlemsel çalışmalar oldukları için bilimsel kanıt gücü yüksek denilemez. Bu nedenle Daniel R Morales ve ekip arkadaşları tarafından gerçekleştirilen uluslararası çapta daha büyük bir analiz 17 Aralık'ta THE LANCER Digital Health adlı dergide yayımlandı. Hipertansiyon ilaçları ve COVID-19 konusunda şimdiye kadar yapılan en kapsamlı bu çalışma ile, hipertansiyon hastalarında ACEI veya ARB kullanımının COVID-19'a artan duyarlılıkla ilişkili olup olmadığını belirlemeyi amaçladılar.

Tansiyon ilaçları ve COVID-19 riskini etkiler mi?

Bu uluslararası, açık bilim metodu ile yapılan kohort (grup) analizinde, İspanya ve ABD'den elektronik sağlık kayıtları kullanıldı. 1 Kasım 2019 ve 31 Ocak 2020 arası veriler analiz edildi. 1,3 milyondan fazla hasta çalışmaya dahil edildi.

Hastalar iki gruba ayrıldı:

Hedef grup: ACEI'ler ve ARB'ler kullananlar,

Kontrol karşılaştırma grubu: Kalsiyum kanal blokerleri (KKB'ler) ve tiyazid veya tiyazid benzeri diüretikler kullananlardan oluştu.

Kullanıcılar, bu dört ilaç sınıfıyla monoterapi veya diğer antihipertansif ilaçlarla kombinasyon tedavisi alıyor olarak ayrı ayrı tanımlandı.

Çalışmada şu 4 sonuç değerlendirildi:

• COVID-19 teşhisi almış olmak;
• COVID-19 ile hastaneye yatış;
• Pnömoni (zatürre) ile hastaneye yatış ve
• Pnömoni, akut solunum sıkıntısı sendromu, akut böbrek hasarı veya sepsis nedeniyle hastaneye yatış (ağır hastalık).

Bulgular

Analizlere dahil edilen 1.355.349 antihipertansif kullanıcısının:

• 363 bini ACEI veya ARB monoterapi kullanıcısı,
• 249 bini KKB veya tiyazid monoterapi kullanıcısı,
• 712 bini ACEI veya ARB kombinasyon kullanıcısı ve
• 473 bini KKB veya tiyazid kombinasyon kullanıcısı idi.

Çalışmanın en önemli sonucu olarak, herhangi bir tansiyon ilacı grubunun kullanımı ile COVID-19 riski arasında bir ilişki gözlenmedi.

Sonuç

ACEI veya ARB kullanımıyla ilişkili klinik olarak anlamlı bir COVID-19 teşhisi riski veya hastaneye yatışla ilişkili sonuçlar gözlenmemiştir, bu da kullanıcıların COVID-19 risklerini azaltmak için tedavilerini bırakmamaları veya değiştirmemeleri gerektiğini göstermektedir.

*

Tansiyon ilaçları ve COVID-19 riski hakkında önceki çalışmalar ne diyor?

COVID-19'lu hastalar için devam eden ve durdurulan ACEI'ler veya ARBs reseptörlerini karşılaştıran ilk randomize çalışma, 2 yaklaşım arasındaki temel sonuçlarda hiçbir fark göstermedi. Bu ilaçları kullanmaya devam eden hastalarda ve ACE inhibitörü / ARB tedavisini askıya alan hastalarda sırasıyla % 2,8 ve % 2,7 oranında benzer bir 30 günlük ölüm oranı gözlenmiştir (tehlike oranı 0,97). Yani bu ilaçları kullanmayı bırakmak, hipertansiyonlu hastalarda COVID-19'a bağlı ölüm oranını azaltmadı.

Hayvanlarda yapılan bazı çalışmalar, ACEI'lerin ve ARB'lerin ACE2 ekspresyonunu (hücre yüzeyinde miktarını / ifadesini) artırdığını öne sürerken, aksini söyleyen çalışmalar da mevcuttur.

İLGİLİ KONULAR

• Covid-19 Dünya ve Türkiye güncel istatistikler
• Koronavirüs hakkında son dakika haberler ve bilimsel gelişmeler

*