Tarçın – sağlık faydaları ve riskleri

• Cinnamomum zeylanicum (bilimsel ismi)

Geleneksel tatlılarımızdan sütlaç, aşure; kış içeceklerimizden bitki çayları veya salep gibi tatların olmazsa olmazı mis kokulu tarçın; Güneydoğu Asya’ya özgü Cinnamomum cinsine ait bitkilerden biridir. Tarçın, zengin aromasından dolayı esans yağlarda ve baharat olarak da kullanılmaktadır.

Tarçının bitkisel bir ilaç olarak kullanım amaçlarının uzun bir geçmişi vardır. Kan yağları (kolesterol, trigliserid) ve kan şekerini düşürdüğüne dair farklı kanıtlar var. Laboratuvar çalışmalarına göre tarçının; antimikrobiyal, anti-inflamatuar, antitümöral ve antioksidan özellikleri vardır. Ayrıca iştah uyarıcı, hazımsızlık giderici ve tip-2 diyabetli hastalarda kan glikoz seviyesini düşürücü etkileri gösterilmiştir, fakat bu etkileri doğrulamak için daha fazla çalışmaya gerek vardır.

Tarçın, hangi hastalıkların tedavisinde denenmektedir?

Diyabet

Kanıtlar karışık: Bazı klinik çalışmalar tarçının, kan şekeri, kan yağları ve insülin düzeylerini düşürmede faydalı olduğunu gösterdi. Bazı çalışmalarda ise böyle bir etki gösterilmedi.

Mide ülseri

Bir klinik araştırmada tarçın ekstraktının, iddia edildiğinin aksine, H. pylori enfeksiyonunun yok edilmesinde etkisiz kaldığı kanıtlandı.

İnflamasyon – İltihap

Laboratuvar çalışmaları tarçının inflamasyonu azaltabileceğini gösterdi. Bu konuda insanlarda yapılan klinik çalışma verileri yok.

Artrit – eklem iltihabı

Tarçın artrit için geleneksel tıpta kullanılmaktadır, ancak bu iddiayı destekleyen hiçbir bilimsel kanıt yoktur.

Hastalara uyarı

Bazı tarçın ürünleri, yüksek seviyelerde kumarin (coumarin) içerir. Cassian tarçının kumarin içeriği yüksek iken, ceylon tarçının kumarin içeriği çok düşüktür. Bu maddenin karaciğer hasarına neden olduğu bilinmektedir.

Şu durumlarda kullanmayın

• Sitokrom P450 enzim sistemini etkileyen ilaçlar kullanıyorsanız: Tarçın bu ilaçların yan etki riskini artırabilir.

• Hipoglisemi (anormal kan şekeri düşüklüğü): Tarçın ekstraktı, kan şekeri düşürücü ilaçların etkisini artırabilir.

• Antikoagulanlar: Tarçında kumarin olduğu için kan sulandırıcı ilaçlarla kullanıldığında fazladan etki yaratabilir.

• Statinler: Tarçının, kolesterol düşürücü statinlerle birlikte alındığında hepatite (karaciğer iltihabı) neden olduğu bildirilmiştir.

• Tarçın içeren bitkisel diş macunu ve sakız kullanımının ağızda yaraları ile ilişkilendirilmiştir.

Sonuç olarak öyle görünüyor ki tarçın, güzel bir tatlandırıcı ve baharat olarak hayatımızdaki yerini korumalı, fakat bir şifa aracı olarak düşünülmemelidir.